Κόκκινα δάνεια: «Εφυγαν» από τις τράπεζες αλλά έμειναν στην οικονομία - Τι ζητά η ΕΚΤ

Στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια κυριαρχούν στις τιτλοποιήσεις με ποσοστά 41,8% και 45,3% αντίστοιχα, με τη συντριπτική πλειονότητα των τιτλοποιημένων επιχειρηματικών δανείων να είναι κατά κύριο λόγω δάνεια μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις καθώς και προς ελεύθερους επαγγελματίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις καθώς αποτελούν το 70,1% και ακολουθούν με 12,8% δάνεια προς μεγάλες επιχειρήσεις.
Οι τιτλοποιήσεις αποτελούν αναμφίβολα ένα σημαντικό εργαλείο για τις τράπεζες ώστε να «καθαρίσουν» τους ισολογισμούς τους από τα «κόκκινα» δάνεια ωστόσο η ΤτΕ επαναλαμβάνει, αυτή τη φορά μέσω της έκθεσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ότι η μεταφορά των προβληματικών δανείων εκτός των τραπεζικών ισολογισμών τους σηματοδοτεί και την ταυτόχρονη διαγραφή τους από το τραπεζικό σύστημα.
Η αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους, μετά την εντυπωσιακή μείωση των κόκκινων δανείων στους τραπεζικούς ισολογισμούς, αποτελεί προτεραιότητα για τον ευρωπαίο επόπτη.
Τι ζητά ο Ενρία
Ο επικεφαλής του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ Αndrea Enria - βρέθηκε στην Αθήνα για την συνεδρίαση του εποπτικού συμβουλίου – και εκτός από τα συγχαρητήρια προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα - ζήτησε επιτάχυνση του ρυθμού αναδιάρθωσης των «κόκκινων» δανείων, κυρίως μέσω οργανικών λύσεων, όπως είναι οι βιώσιμοι συμβιβασμοί.
Όπως ανέφερε σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Ναυτεμπορική», τα «κόκκινα» δάνεια παραμένουν σημαντικό εμπόδιο για την ελληνική οικονομία, παρ’ όλο που δεν περιλαμβάνονται πλέον στους ισολογισμούς. Και υπογράμμισε ότι η πιστωτική επέκταση απαιτεί επίσης επαρκή ζήτηση για υγιείς πιστώσεις, η οποία προέρχεται από την αύξηση της σωρευτικής ζήτησης και τις διαρθρωτικές αλλαγές που υποστηρίζουν την οικονομική δραστηριότητα.
Εν μέσω αβεβαιότητας, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των επιπτώσεων, ο Εnria υπογράμμισε ότι τράπεζες και δανειολήπτες χρειάζονται αποτελεσματικές λύσεις σε περίπτωση που αυτοί αντιμετωπίσουν δυσκολίες πληρωμής. Αυτό περιλαμβάνει τρόπους υποστήριξης ευάλωτων οφειλετών, καθώς και αποτελεσματικές διαδικασίες ανάκτησης του χρέους, χωρίς να επιβάλλονται έκτακτες αναστολές στη διαδικασία είσπραξης. Πολύ σημαντικές είναι επίσης οι εξωδικαστικές λύσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους και ένα εύρυθμο δικαστικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι σε καθεστώς νομικής προστασίας καθώς εκκρεμεί η έκδοση τελεσίδικες δικαστικής απόφασης βρίσκεται το 2,9% των μη εξυπηρετούμενων δανείων (0,5 δις ευρώ) και ενώ έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των υποθέσεων του νόμου Κατσέλη.
Οι εκτιμήσεις της ΤτΕ
Βάσει των αρχικών εκτιμήσεων κατά την υποβολή των επιχειρηματικών πλάνων, αναφέρει η ΤτΕ, προβλέπεται ότι από τα ανοίγματα που τιτλοποιήθηκαν θα εισπραχθεί κατά μέσο όρο το 72,7% των αρχικών ανοιγμάτων. Το εν λόγω ποσοστό είσπραξης διαμορφώνεται με βάση τις προγραμματισμένες στρατηγικές για τη διαχείριση των ανοιγμάτων, με ποσοστό 58,6% να προέρχεται από τη διενέργεια ρυθμίσεων, 35,6% από εισπράξεις που προέρχονται από ρευστοποιήσεις και την εύρεση συναινετικής λύσης και τέλος 5,5% από τις απλές εισπράξεις.
«Οι τιτλοποιήσεις έχουν αναδειχθεί σε καθοριστικό εργαλείο, στο πλαίσιο των προσπαθειών των τραπεζών για την εξυγίανση των ισολογισμών τους. Ωστόσο, σημαντική παράμετρος στην αποτελεσματική λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων αναδεικνύεται και αποτελεί και για τις τιτλοποιήσεις η δυνατότητα των εταιριών διαχείρισης ανοιγμάτων από δάνεια και πιστώσεις να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα εν λόγω δάνεια και προκειμένου για τους ‘μη βιώσιμους’ πελάτες να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τις αδρανείς εμπράγματες εξασφαλίσεις, ενώ για τους ‘βιώσιμους πελάτες’, να προσφέρουν μία αποτελεσματική λύση αναδιάρθρωσης των δανείων τους», επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Όπως προκύπτει από την έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΤτΕ, οκτώ στα δέκα δάνεια που τιτλοποιήθηκαν – εντός και εκτός «Ηρακλή» είναι εξασφαλισμένα με ακίνητα, με το 61,7% να είναι οικιστικά και το 17,3% επιχειρηματικά ακίνητα. Σημειώνεται ότι το 60,8% των εξασφαλίσεων αφορά πρώτη προσημείωση.
Συνολικά οι διενεργηθείσες τιτλοποιήσεις των τραπεζών περιλαμβάνουν σε ποσοστό 62,6% καταγγελμένα δάνεια και 37,4% μη καταγγελμένα. Από το σύνολο των τιτλοποιηθέντων δανείων (καταγγελμένων και μη) 44% ήταν σε καθεστώς ρύθμισης κατά την πώλησή τους.
Σε ότι αφορά τη συμμετοχή στην εφαρμογή του «Ηρακλής» αυτή διαφέρει από τράπεζα σε τράπεζα και από το σύνολο των τιτλοποιήσεων, συνολικού ποσού 49,5 δις ευρώ, το 37,7% έχει υπαχθεί στο πρόγραμμα, στο πλαίσιο του οποίου του οποίου οι τίτλοι υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας (senior tranche) διακρατούνται αποκλειστικά από τις τράπεζες. Tο σύνολο των χορηγηθεισών εγγυήσεων που έχουν χορηγηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται σε 18,6 δισ. ευρώ με ημερομηνία αναφοράς το τέλος του 2021.