Moody's: Μεγαλύτερη η προστασία των καταθετών στην ΕΕ με τις νέες προτάσεις της Κομισιόν

Με την πρόταση της Κομισιόν για την αναθεώρηση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και εξυγίανσης των τραπεζών, εφόσον αυτή εγκριθεί από τις χώρες της ΕΕ, όλες οι καταθέσεις στις τράπεζες, περιλαμβανομένων των καταθέσεων από επιχειρήσεις, θα έχουν προτεραιότητα στην προστασία τους έναντι όλων των ομολόγων.
Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s, θα καταστήσει πιο προβλέψιμη και ενιαία την εξυγίανση τραπεζών στην ΕΕ, η διάσωση των οποίων με χρήματα των φορολογούμενων θα είναι πιο δύσκολη αλλά με ευκολότερη τη στήριξη από τα ταμεία εγγύησης των καταθέσεων.
Προβλήματα από το «μαχαίρι» σε επιχειρηματικές καταθέσεις
Σήμερα, οι τραπεζικές καταθέσεις και τα ομόλογα υψηλής διαβάθμισης (senior) κατατάσσονται στην ίδια σειρά από την ΕΕ. Αν και η Κομισιόν ανέφερε ότι η αλλαγή αυτή γίνεται για να επιτρέψει στα ταμεία εγγύησης των καταθέσεων να χρησιμοποιούνται για την εξυγίανση μικρών και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων, η αλλαγή κατάταξης φαίνεται να αναγνωρίζει, με βάση την εμπειρία των τελευταίων 10 ετών, ότι η επιβολή ζημιών σε περίπτωση σε επιχειρήσεις που έχουν καταθέσεις μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Η προτεινόμενη από την Κομισιόν κατάταξη των πιστωτών των τραπεζών θα αύξανε την προστασία των καταθέσεων αλλά παράλληλα και τους κινδύνους για τους ομολογιούχους. Η επιβολή μεγαλύτερου μέρους των ζημιών σε ομολογιούχους αντί στους καταθέτες θα στήριζε πιθανότατα τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, επειδή θα μείωνε τον κίνδυνο φυγής επιχειρηματικών καταθέσεων σε συνθήκες τραπεζικής πίεσης. Αρκετές χώρες της ΕΕ, όπως η Ιταλία και η Πορτογαλία, έχουν ήδη ιεραρχική κατάταξη που προβλέπει υψηλότερη προστασία των καταθετών σε σχέση με άλλους ανασφάλιστους πιστωτές.
Γιατί δεν λειτούργησε στην πράξη η τραπεζική οδηγία
Το τρέχον πλαίσιο είναι ενσωματωμένο σε διάφορα τμήματα της νομοθεσίας για την εξυγίανση των τραπεζών, περιλαμβανομένης της Οδηγίας για την Ανάκαμψη και Εξυγίανση των Τραπεζών (BRRD).
Ωστόσο, δεν έχει επιτύχει πλήρως τον στόχο της ΕΕ για τη διευκόλυνση μίας συντεταγμένης εκκαθάρισης μη βιώσιμων τραπεζών χωρίς χρήματα των φορολογουμένων. Αντίθετα, υπήρξαν περιπτώσεις κυβερνήσεων που επιδίωξαν να ανακεφαλαιοποιήσουν μικρές και μεσαίες τράπεζες με χρήματα των φορολογουμένων, σε αντίθεση με το πνεύμα της BRRD.
Για τον σκοπό αυτό, η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει αυσηρότερες προϋποθέσεις για την αποκαλούμενη «προληπτική ανακεφαλαιοποίηση».
Η απροθυμία των κυβερνήσεων να εφαρμόσουν το πλαίσιο της BRRD, επιβάλλοντας ζημιές στους πιστωτές των τραπεζών, αντανακλά τα ασθενή κίνητρα που έχουν οι χώρες να κάνουν κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με το πλαίσιο της BRRD, η παροχή κρατικής στήριξης σε τράπεζα προϋποθέτει να έχουν επιβληθεί προηγουμένως ζημιές στους μετόχους και πιστωτές της που αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 8% του παθητικού και του μετοχικού κεφαλαίου της.
Επειδή, όμως, πολλές μικρές τράπεζες χρηματοδοτούνται κυρίως από τις καταθέσεις, είναι δύσκολο να καλυφθεί αυτή η προϋπόθεση χωρίς να επιβληθούν ζημιές σε ανασφάλιστες καταθέσεις, τις οποίες οι κυβερνήσεις είναι απρόθυμες να προκαλέσουν.
Τα εθνικά συστήματα εγγύησης καταθέσεων έχουν στην πράξη μικρή δυνατότητα να στηρίζουν τράπεζες που χρεοκοπούν , επειδή ωφελούνται από το πιο προτιμητέο καθεστώς. Με την πρόταση, όμως, της Κομισιόν που επιτρέπει στα ταμεία ασφάλισης καταθέσεων να απορροφούν ζημιές σε προγενέστερο στάδιο, οι κυβερνήσεις θα έχουν μεγαλύτερο κίνητρο να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία εξυγίανσης από το να περιμένουν την εκκαθάριση των τραπεζών.