Οι παγίδες του νέου φορονόμου

Με βασικό όχημα τις αυστηρές για τους κατά σύστημα φοροφυγάδες διατάξεις που καθιέρωσε ο τελευταίος φορολογικός νόμος που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάρτιο αλλά και νέες, που εισάγει το ίδιο το σχέδιο, θα προχωρήσει το τριετές (2011 - 2013) επιχειρησιακό πρόγραμμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, με στόχο έσοδα 11,8 δισ. ευρώ.
Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι (κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες) που φοροδιαφεύγουν ή χρωστάνε στο Δημόσιο θα βρεθούν μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις, οι οποίες ξεκινούν από την απώλεια όλων των φοροαπαλλαγών για τους οφειλέτες του Δημοσίου και φτάνουν μέχρι τη φορολόγηση έως και 45% των καταθέσεων οι οποίες δεν δικαιολογούνται από δηλωθέντα εισοδήματα ή από άλλα, νομίμως αποκτηθέντα, έσοδα.
Παράλληλα, εισάγονται αντικειμενικά κριτήρια για τον έμμεσο προσδιορισμό του οφειλόμενου ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος χιλιάδων επιχειρήσεων, τα τεκμήρια γίνονται ακόμη πιο αυστηρά, οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων θα προσεγγίσουν τις αγοραίες αξίες, το απόρρητο των
τηλεπικοινωνιών θα αίρεται για τους φοροφυγάδες, ενώ θα είναι πλέον αδύνατη η πρόσβαση σε ιστοσελίδες διαδικτυακού στοιχήματος και καζίνο που ελέγχονται από επιχειρήσεις του εξωτερικού.
Θέμα χρόνου είναι η προώθηση νομοθετικής ρύθμισης με την οποία θα προβλέπεται πως οι φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο θα χάνουν τις φορολογικές απαλλαγές και ελαφρύνσεις που προβλέπει η φορολογική νομοθεσία (π.χ. εκπτώσεις φόρου στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, δικαίωμα απαλλαγής της απόκτησης πρώτης κατοικίας από τη φορολογία μεταβίβασης κ.λπ.). Παρόμοια διάταξη εφαρμόζεται ήδη στην Πορτογαλία. Άγνωστο είναι προς το παρόν εάν η κατάργηση των φοροαπαλλαγών αφορά ακόμη και σε μικρά χρέη.

Εγκύκλιος…
Ήδη με εγκύκλιό του το υπουργείο Οικονομικών ζητά την εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 3 του άρθρου 15 του Ν. 3888/2010, με την οποία προβλέπεται πως η επαύξηση περιουσίας, η οποία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από τον φορολογούμενο με βάση φορολογηθέντα ή νομίμως απαλλαχθέντα από τη φορολογία εισοδήματα ή έσοδα παρελθόντων ετών, θα λογίζεται ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα και θα φορολογείται με τη φορολογική κλίμακα, δηλαδή με συντελεστές φόρου από 18% - 45%!

Αυτό σημαίνει ότι οι φορολογικές αρχές, εάν κατά τη διενέργεια ελέγχου σε φυσικό πρόσωπο διαπιστώσουν πως ο φορολογούμενος απέκτησε περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας (ακίνητα, Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη, πισίνες κ.λπ.) ή αύξησε σημαντικά τα ποσά των καταθέσεών του στις τράπεζες, αλλά αυτή η επαύξηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων ή των καταθέσεων δεν καλύπτεται από τα δηλωθέντα και φορολογηθέντα εισοδήματα των ετών που προηγήθηκαν ούτε από άλλα εισοδήματα ή έσοδα που αποκτήθηκαν νομίμως και φορολογήθηκαν ή απαλλάχθηκαν από τον φόρο, θα έχουν το δικαίωμα να επιβάλουν φόρο εισοδήματος υπολογιζόμενο με τους συντελεστές 18% - 45% της φορολογικής κλίμακας στο συνολικό ποσό αυτής της αδικαιολόγητης επαύξησης της περιουσίας ή των καταθέσεων.

Μάλιστα, από την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει πως το βάρος της απόδειξης ότι τα ποσά κατά τα οποία επαυξήθηκε η αξία της περιουσίας ή το ύψος των καταθέσεων προήλθαν από εισοδήματα φορολογηθέντα ή νομίμως απαλλαχθέντα το έχει πλέον ο ίδιος ο ελεγχόμενος και όχι η ελέγχουσα φορολογική αρχή.

Ακόμα, με βάση το πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής:
* Θα καταργηθεί το ισχύον σήμερα σύστημα υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και θα αντικατασταθεί από νέο, το οποίο θα προσεγγίζει ορθότερα τις πραγματικές εμπορικές αξίες και θα επιτρέπει την τακτική αναπροσαρμογή τους ανάλογα με τις μεταβολές στις συνθήκες της αγοράς.

* Τα ποσά των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης, δηλαδή των νέων τεκμηρίων για κατοικίες, Ι.Χ., σκάφη, πισίνες, αεροσκάφη κ.λπ., με βάση τα οποία η εφορία προσδιορίζει τεκμαρτώς τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων, θα αυξηθούν σημαντικά τα έτη 2012 και 2013, όπως προκύπτει από τους εισπρακτικούς στόχους που έχουν τεθεί. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι τόσο το 2012 όσο και το 2013 θα εισπραχθούν επιπλέον έσοδα 700 εκατ. ευρώ από την εφαρμογή του συστήματος των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης.

*Ο οφειλόμενος ΦΠΑ στις περιπτώσεις επιχειρηματιών και ελεύθερων επαγγελματιών που εκδίδουν αποδείξεις με στοιχεία ανακριβή θα υπολογίζεται με αντικειμενικές μεθόδους. Με αυτές, συγκεκριμένα, σχεδιάζεται να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της αναγραφής ποσών χαμηλότερων των πραγματικών στις αποδείξεις.

* Θα εφαρμοστούν τεχνικές έμμεσου προσδιορισμού των φορολογικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων βάσει αντικειμενικών κριτηρίων υπολογισμού του φορολογητέου εισοδήματος. Οι τεχνικές θα βασιστούν σε μεθόδους οι οποίες θα αποτυπώνουν τη ρευστότητα κάθε ελεγχομένου, τις τραπεζικές του καταθέσεις και τις δαπάνες του σε μετρητά, την καθαρή θέση του και το κόστος και θα προσδιορίζουν το εισόδημά του σύμφωνα με συγκεκριμένες αναλογίες! Με τις μεθόδους αυτές θα προσδιοριστούν οι φορολογικές υποχρεώσεις για το 2% των επιχειρήσεων το 2011, για το 10% το 2012 και για το 20% των εταιριών το 2013.

*Θα προωθηθεί στη Βουλή νομοθετική διάταξη με την οποία θα δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης στη νεοσυσταθείσα Οικονομική Αστυνομία σε πληροφορίες και στοιχεία που είναι χρήσιμα για την άσκηση του έργου της, μη υποκείμενα στους περιορισμούς της νομοθεσίας περί φορολογικού απορρήτου.

Στα αδικήματα για τα οποία θα επιτρέπεται η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών θα ενταχθούν και τα αδικήματα φορολογικού ενδιαφέροντος που διαπράττονται μέσω Διαδικτύου. Με την εφαρμογή της ρύθμισης για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών των φοροφυγάδων, η Οικονομική Αστυνομία θα μπορεί να παρακολουθεί τις συνδιαλέξεις των φοροπαραβατών μέσω κινητών ή σταθερών τηλεφώνων καθώς και τις ανταλλαγές μηνυμάτων που πραγματοποιούν αυτοί μέσω του Διαδικτύου και συγκεκριμένα με e-mail.

* Θα ελεγχθούν χιλιάδες επιχειρήσεις που περαίωσαν τις ανέλεγκτες υποθέσεις των ετών 2000 - 2009 με βάση την τελευταία ρύθμιση, αλλά δεν υπέβαλαν περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ για μία ή περισσότερες από τις χρήσεις που περαίωσαν.

*Θα ελεγχθούν περιπτώσεις φορολογουμένων που υπέβαλαν ηλεκτρονικά τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ανέγραψαν μεγάλα ποσά στον κωδικό που αφορά στην ανάλωση κεφαλαίου παλαιότερων ετών, προκειμένου να καλύψουν και να νομιμοποιήσουν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας.

* Θα γίνουν επανέλεγχοι σε φορολογικές υποθέσεις μεγάλων επιχειρήσεων, για να διαπιστωθεί εάν τα ποσά των προβλέψεων των φορολογικών υποχρεώσεων που αναγράφηκαν στους ισολογισμούς έχουν καταλογιστεί από τους αρχικούς φορολογικούς ελέγχους και έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο.

Από τον Ιούνιο θα τεθεί σε εφαρμογή η ήδη ψηφισθείσα ρύθμιση, η οποία προβλέπει τη δημοσιοποίηση των ονομάτων των φορολογουμένων που οφείλουν στο Δημόσιο ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 150.000 ευρώ για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους.

Με νομοθετική ρύθμιση θα προβλεφθεί επίσης η διακοπή της δραστηριότητας των εταιριών που μέσω του Διαδικτύου παρέχουν στη χώρα μας υπηρεσίες διαδικτυακού στοιχήματος και on line καζίνο.