Είναι εφικτή η απώλεια βάρους χωρίς δίαιτα, μόνο με την άσκηση;

Όταν κάποιος ξεκινάει κάποιο πρόγραμμα διατροφής με σκοπό την απώλεια βάρους, φυσικά και τον ενδιαφέρει ότι πιο γρήγορο και ότι πιο εύκολο. Γι’ αυτό και συχνά εμείς οι διαιτολόγοι δεχόμαστε ερωτήσεις σχετικές με αυτό, μια από αυτές είναι αν αυτό είναι εφικτό χωρίς διατροφή ή δίαιτα όπως πολλοί λένε και μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την άσκηση; Στο συγκεκριμένο άρθρο θα προσπαθήσω να ξεκαθαρίσω τι ακριβώς συμβαίνει, ώστε οι προσδοκίες από την προσπάθεια που κάθε φορά κάνει κάποιος να συμβαδίζουν πάντα και με την πραγματικότητα.
Όπως όλοι ξέρουμε, για να μπορέσει να επιτευχθεί η πολυπόθητη απώλεια βάρους στο άτομο, πρέπει να επιτευχθεί αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας. Τι σημαίνει όμως αυτό; Πολύ σύντομα να πούμε ότι στην μία μεριά της ζυγαριάς βρίσκονται οι προσλαμβανόμενες θερμίδες, δηλαδή οι θερμίδες που λαμβάνουμε μέσω της κατανάλωσης τροφής, αλλά και υγρών τα οποία έχουν ενέργεια, και από την άλλη μεριά της ζυγαριάς βρίσκονται οι θερμίδες που καταναλώνουμε μέσα στην ημέρα μας, οι οποίες περιλαμβάνουν τις βασικές μας ενεργειακές καύσεις (το βασικό μας μεταβολικό ρυθμό) και τη σωματική δραστηριότητα την οποία κάνουμε μέσα στην ημέρα. Η πολυπόθητη απώλεια βάρους επιτυγχάνεται όταν καταφέρουμε να «γείρουμε» τη ζυγαριά προς την μεριά των
καύσεων, δηλαδή των θερμίδων που καταναλώνουμε ανά ημέρα.
Αυτό ωστόσο μπορούμε να το πετύχουμε με τρεις τρόπους. Ο πρώτος τρόπος είναι να μειώσουμε την προσλαμβανόμενη ενέργεια, δηλαδή να γίνουμε πιο προσεκτικοί στο τι τρώμε και τι πίνουμε καθημερινά ώστε να περιορίσουμε τις θερμίδες που λαμβάνουμε και να πετύχουμε ένα ικανοποιητικό ενεργειακό έλλειμμα σε σχέση με ότι μας συντηρεί που οφείλει να είναι της τάξεως των 500 θερμίδων ανά ημέρα για να καταφέρουμε να επιτύχουμε την απώλεια ενός κιλού στο σύνολο της εβδομάδας. Αυτό το έλλειμμα είναι σχετικά πιο εύκολο να επιτευχθεί αμιγώς με την διατροφή, από ότι αμιγώς με την άσκηση και το γιατί θα το εξηγήσουμε ευθύς αμέσως.
Ας θεωρήσουμε λοιπόν, ότι κάποιος θέλει να επιτύχει το σκοπό του να χάσει βάρος μόνο μέσω της άσκησης, χωρίς να τροποποιήσει ή να βελτιώσει το πιάτο του, που είναι ο δεύτερος τρόπος για να επιτύχει το στόχο του. Αυτό για να συμβεί θα πρέπει το ενεργειακό έλλειμμα που αναφέραμε παραπάνω να το εξασφαλίσει μέσω της προπόνησης, δηλαδή να προπονείται αν όχι κάθε μέρα ώστε να χάνει με πιο γρήγορο ρυθμό βάρος ανά εβδομάδα, τουλάχιστον 4-5 φορές ανά εβδομάδα. Η προπόνηση που θα ακολουθεί, θα πρέπει να είναι επαρκής διάρκειας και έντασης ώστε να του εξασφαλίζει τουλάχιστον μια απώλεια ενέργειας της τάξης των 500 θερμίδων ανά φορά, κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορεί να διαρκεί λιγότερο από 1-1,5 ώρα αναλόγως την ένταση που ακολουθεί ο αθλούμενος. Αυτό δεν γνωρίζω κατά πόσο είναι εφικτό από πολλούς και πόσοι είναι διατεθειμένοι να αφιερώσουν τόσο χρόνο και ένταση και αυτή τη συχνότητα της προπόνησης ώστε να εξασφαλίσουν την απώλεια που θέλουμε, αν και τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένη ενασχόληση με τις αθλοπαιδιές και τη γυμναστική και αυτό είναι πολύ αισιόδοξο.
Να σημειώσουμε και να τονίσουμε ότι ίσως ο τρίτος τρόπος για επίτευξη του στόχου, που είναι ένας συνδυασμός από διατροφή και άσκηση είναι ίσος ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί το όποιο αποτέλεσμα προσδοκάται. Και αυτό διότι το ενεργειακό έλλειμμα που έχουμε θέσει σαν στόχο, μπορεί να επιτευχθεί με περισσότερη ευκολία και επιπλέον, ο συνδυασμός έχει και κάποια ακόμη πλεονεκτήματα σε σχέση με τους προηγούμενους τρόπους. Με τη μέθοδο «μόνο δίαιτα» ο ενδιαφερόμενος θα χάσει ναι μεν κιλά, αλλά κάποια από αυτά μπορεί να είναι και μυϊκά, ειδικά αν μιλάμε για μεγάλη απώλεια βάρους. Και αυτό γιατί αν δεν ασκείται καθόλου, οι μύες του δεν γίνεται να μείνουν ανεπηρέαστοι από την απώλεια βάρους ακόμα και σε ένα πολύ μικρό βαθμό. Αυτό θα του κοστίσει μελλοντικά γιατί θα μειωθεί ο βασικός μεταβολικός του ρυθμός με αυτό τον τρόπο, δηλαδή θα πρέπει να τρώει λιγότερο από πριν για να συντηρείται στα ίδια κιλά.
Με τη μέθοδο «μόνο άσκηση», δεν πρόκειται να χάσει καθόλου μυϊκό ιστό αν ακολουθήσει μια σωστή προπόνηση και μάλιστα θα εξασφαλίσει και την μέγιστη απώλεια λίπους για τα κιλά που θα χάσει…αρκεί να μην κάνει πολλές διατροφικές εκτροπές! Γιατί τι νόημα έχει να προπονείται κάποιος σκληρά και μετά να γυρνάει και να τρώει γλυκό; Είναι σαν να μηδενίζει την προπόνηση που έκανε! Γι’ αυτό και καταλήγουμε στο ότι ο καλύτερος τρόπος είναι ο τελευταίος, δηλαδή ένας συνδυασμός της διατροφής και της άσκησης, ο οποίος θα επιφέρει στο άτομο τα μέγιστα και τα καλύτερα αποτελέσματα!

της Ηλιοπούλου Ηλιάνας, Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος Msc