Μεσσηνία: Εγκαταλείπουν το σχολείο τα παιδιά των Ρομά, παρά τη δημιουργία τάξεων υποδοχής

Το Δημοτικό Σχολείο Ασπροχώματος είναι ένα από τα 22 σχολεία της Μεσσηνίας με τάξη υποδοχής ΖΕΠ (Ζώνη Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας): τμήματα δηλαδή για την υποστήριξη μαθητών από ευάλωτες κοινωνικά ομάδες όπως είναι οι Ρομά.
Οι τάξεις αυτές υπάρχουν για να ξεπερνούν οι μαθητές τις τυχόν δυσκολίες με την ελληνική γλώσσα και να μην εγκαταλείπουν το σχολείο. Ομως το μεγάλο ζητούμενο παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών παραμένει, και έχει να κάνει με το γιατί πολλά παιδιά των Ρομά δεν εγγράφονται ποτέ, αλλά και τι γίνεται αφού φτάσουν στην ηλικία του γυμνασίου. Η Γιάννα Σινάπη είναι διευθύντρια στο Δημοτικό Ασπροχώματος και όπως η ίδια λέει στην “Ε” μόνο μία από τις Ρομά μαθήτριές της έφτασε στη Β' λυκείου και θέλει να γίνει αστυνομικός. Οι περισσότεροι μαθητές Ρομά “χάνονται” μετά το δημοτικό και οι οικογένειές τους είτε παντρεύουν τα κορίτσια είτε τα κρατάνε στο σπίτι, ενώ τα αγόρια δεν
θα συνεχίσουν μετά το γυμνάσιο.
Η “Ε” έψαξε για το τι ισχύει με την υποχρεωτικότητα της παρακολούθησης και πόσο εύκολο είναι να εντοπιστούν αυτά τα παιδιά και να πάνε σχολείο, όταν μάλιστα σημαντικός αριθμός είναι αδήλωτα στο Ληξιαρχείο. Μιλήσαμε λοιπόν για τους μηχανισμούς διευκόλυνσης και παραμονής των παιδιών Ρομά με τον περιφερειακό διευθυντή Εκπαίδευσης Πελοποννήσου Πάνο Πετρόπουλο και το διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας Δημήτρη Οικονομόπουλο.
ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης και ο διευθυντής Πρωτοβάθμιας Μεσσηνίας, όπως άλλωστε και η Γιάννα Σινάπη, καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Οι συνειδητοποιημένες οικογένειες στέλνουν δημοτικό τα παιδιά τους απ' όπου θα αποφοιτήσει σύμφωνα με τον κ. Οικονομόπουλο το 90% όσων εγγραφούν. Ομως τι κάνουν πριν αυτά τα παιδιά ή τι θα κάνουν μετά, δεν μπορεί κανείς να το πει. Ο Π. Πετρόπουλος επισημαίνει μάλιστα ότι “γίνεται μεγάλη προσπάθεια να έρθουν όλα τα παιδιά στο σχολείο από όλες τις ομάδες και τις ευπαθείς όπως είναι οι Ρομά”. Στη Μεσσηνία “από 8 τμήματα ΖΕΠ εγκρίθηκαν 24 μέσα σε 2 χρόνια και λειτουργούν νομίζω 22 αυτή τη στιγμή, αφού σε 2 τμήματα δεν ανέλαβαν οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί”, λέει και σημειώνει ότι “τα περισσότερα τμήματα, νομίζω 14, ξεκίνησαν νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά και έτσι νομίζω ότι μειώσαμε σημαντικά τη σχολική διαρροή”. Επίσης, για πρώτη φορά στο πλαίσιο της πράξης «Ενταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων» τοποθετήθηκαν κοινωνικοί λειτουργοί στα Δημοτικά Ασπροχώματος και Αριος, όπου έχουμε μεγάλο πληθυσμό Ρομά και λειτουργούν τάξεις ΖΕΠ.
“ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΑΝ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΣΧΟΛΕΙΟ”
Ο Π. Πετρόπουλος επισημαίνει ότι “χρειάζεται ενδελεχής έρευνα σε όλη τη Μεσσηνία ώστε να δούμε πόσα παιδιά έκαναν εγγραφή και πόσα έμειναν μέχρι το τέλος του διδακτικού έτους. Αυτό θα μας δώσει πολύτιμα στοιχεία για τα πρώτα βήματα της προσπάθειας που έγινε”. Ομως “έχω την εντύπωση ότι το πρόβλημα είναι σοβαρό στα παιδιά που δεν έχουν εγγραφεί καθόλου στο σχολείο και ίσως δεν υπάρχουν πουθενά γραμμένα -εννοώ ούτε στα δημοτολόγια. Με την υποχρεωτική δίχρονη προσχολική εκπαίδευση έγινε ένα μεγάλο βήμα να έχουμε όλα τα παιδιά από 4-6 ετών στα νηπιαγωγεία”. Μια λύση θεωρεί θα ήταν “να στέλνουν οι δήμοι τα στοιχεία των παιδιών που έχουν στις οικογενειακές μερίδες στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για να μπορούμε να ελέγχουμε εάν οι γονείς φέρνουν τα παιδιά στο νηπιαγωγείο”.
Εκεί εστιάζει το πρόβλημα και ο διευθυντής Πρωτοβάθμιας Δ. Οικονομόπουλος, που λέει ότι αυτοί που δεν γράφονται, δεν τους ξέρουμε και δεν ξέρουμε πόσοι και ποιοι είναι”. Και παρά τις μεγάλες προσπάθειες από τους διευθυντές σχολείων οι οποίοι πηγαίνουν κάθε Σεπτέμβριο και στους καταυλισμούς “πολλοί είναι μετακινούμενοι και είναι αδύνατον να εντοπίσουν τους πάντες”.
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΦΟΙΤΗΣΗ
Τι ισχύει όμως στην περίπτωση που οι γονείς δεν εγγράψουν το παιδί τους στο σχολείο, εφόσον η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική; Ο Π. Πετρόπουλος απαντά ότι “δεν εξαντλούμε τις δυνατότητες και τη νομική στήριξη που έχουμε. Ομως έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Και ως απόδειξη αναφέρω ότι στο Εσπερινό Γυμνάσιο Καλαμάτας αποφοιτούν πια παιδιά από ευπαθείς ομάδες και συνεχίζουν τις σπουδές τους επειδή οι εκπαιδευτικοί έχουν πλαισιώσει τα παιδιά και αισθάνονται φιλικό περιβάλλον. Για να πάνε στο γυμνάσιο τελείωσαν το δημοτικό”. Βέβαια, αυτό σημαίνει για τον ίδιο ότι “χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια ώστε να έχουμε σημαντικά μαθησιακά αποτελέσματα και όχι απλά να τελειώνουν το δημοτικό ή το γυμνάσιο μόνο για το χαρτί”. Αλλωστε, “δεν πάνε τα παιδιά υποχρεωτικά με κατασταλτικά μέτρα στο σχολείο”, σημειώνει ο κ. Πετρόπουλος και προσθέτει ότι “απαιτείται άλλη προσέγγιση που βασικό άξονα θα έχει να δούμε τον τρόπο που βλέπουν οι ομάδες αυτές το σχολείο και όχι όπως το βλέπουμε εμείς”.
ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΓΙΑ ΕΥΘΥΝΕΣ ΓΟΝΕΩΝ
Πάντως από το νόμο υπάρχει πρόβλεψη για ευθύνες γονέων, αν και ο Παν. Πετρόπουλος λέει ότι από την εμπειρία του “συνήθως η οικογένεια που δεν στέλνει το παιδί στο σχολείο θέλει στήριξη από κοινωνικές δομές ή αποδεικνύονται σοβαρά προβλήματα επιμέλειας τέκνου”. Κι αυτό κατά την άποψή του “αποτελεί το έναυσμα ώστε και οι κοινωνικές υπηρεσίες να ασχοληθούν με την οικογένεια αλλά και το παιδί να φοιτήσει στο σχολείο”.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η υποχρεωτική εκπαίδευση στο σχολείο ορίζεται από το Σύνταγμα στο άρθρο 16, παρ.3, όπου αναφέρεται ότι “τα έτη υποχρεωτικής φοίτησης δεν μπορεί να είναι λιγότερα από εννέα”.
Εν τω μεταξύ ο νόμος για τη δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ορίζει στο άρθρο 2, παρ. 3 ότι “η φοίτηση είναι υποχρεωτική στο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο, εφόσον ο μαθητής δεν έχει υπερβεί το 16ο έτος της ηλικίας του. Οποιος έχει την επιμέλεια του προσώπου του ανηλίκου και παραλείπει την εγγραφή ή την εποπτεία του ως προς τη φοίτηση τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 458 του Ποινικού Κώδικα”.eleftheriaonline