Πλαστικά μπιμπερό: Οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι για την υγεία των βρέφων

Τα μπιμπερό που περιέχουν πολυπροπυλένιο, συχνά απελευθερώνουν μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού (μικροπλαστικά) κατά την προετοιμασία του βρεφικού γάλακτος, σύμφωνα με επιστήμονες από την Ιρλανδία, οι οποίοι τόνισαν την ανάγκη να μελετηθούν περαιτέρω οι πιθανές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.
Οι ερευνητές του Κολλεγίου Τρίνιτι του Δουβλίνου μελέτησαν δέκα διαφορετικά είδη μπιμπερό, που αποτελούν την πλειονότητα των σχετικών προϊόντων στη διεθνή αγορά. Τα μπιμπερό είτε ήταν φτιαγμένα από πολυπροπυλένιο, είτε περιείχαν τμήματα από αυτό το υλικό.
Οι επιστήμονες βρήκαν ότι, κατά την προετοιμασία του βρεφικού γάλατος («φόρμουλα»), τα μπιμπερό απελευθερώνουν μικροπλαστικά σε ποσότητα που κυμαίνεται -ανάλογα με το μπουκάλι- από 1,3 έως 16,2 εκατομμύρια σωματίδια ανά λίτρο, καθώς επίσης τρισεκατομμύρια μικρότερα νανοπλαστικά.
Η ποσότητα αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη από την εκτιμώμενη μέση ετήσια κατανάλωση μικροπλαστικών της τάξης των 100.000 σωματιδίων για τους ενήλικες.
Τα μπιμπερό συνέχιζαν να απελευθερώνουν μικροπλαστικά για το χρονικό διάστημα των τριών εβδομάδων, που κράτησε η μελέτη. Η ποσότητα διέφερε επίσης ανάλογα και με άλλους παράγοντες, ιδίως η θερμοκρασία της φόρμουλα ή του νερού για αποστείρωση του μπιμπερό (όσο πιο ζεστό είναι το υγρό, τόσο αυξάνονται τα μικροπλαστικά).
Για παράδειγμα, όταν η θερμοκρασία αυξάνει από τους 25 στους 95 βαθμούς Κελσίου, αυξάνει και η ποσότητα των μικροπλαστικών από 0,6 σε 55 εκατομμύρια σωματίδια ανά λίτρο.
Η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συμβουλεύει την αποστείρωση του μπιμπερό σε βραστό νερό και την ανάμιξη της «φόρμουλα» με ζεστό νερό σε ελάχιστη θερμοκρασία 70 βαθμών Κελσίου, ώστε να μειώνεται η ποσότητα βακτηρίων. Όμως, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, οι συχνές μεταβολές στη θερμοκρασία και το μηχανικό στρες κατά το δυνατό κούνημα του μπιμπερό, μπορεί να οδηγήσουν σε απελευθέρωση μικροπλαστικών.
Τα μικροπλαστικά είναι στην πλειονότητα τους μικρότερα των 20 μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου). Όταν όλο το μπιμπερό είναι φτιαγμένο από πολυπροπυλένιο και όχι μόνο κάποια μέρη του, τότε απελευθερώνει περισσότερα μικροπλαστικά.
Η μελέτη εκτιμά ότι κατά μέσο όρο ένα μωρό εκτίθεται σε 1,5 εκατομμύρια σωματίδια μικροπλαστικού τη μέρα στη διάρκεια των πρώτων 12 μηνών διατροφής του με τη χρήση μπιμπερό από πολυπροπυλένιο. Τα μωρά στην Αφρική και στην Ασία εκτίθενται λιγότερο στα μικροπλαστικά, ενώ εκείνα στην Ευρώπη (2,6 εκατομμύρια ανά λίτρο), Βόρεια Αμερική (2,28 εκατ./λίτρο) και Αυστραλία (2,1 εκατ./λίτρο) περισσότερο.
Η ετήσια παραγωγή πολυπροπυλένιου αποτελεί το 20% περίπου της παγκόσμιας παραγωγής πλαστικών, καθώς είναι το ευρύτερα χρησιμοποιούμενο πλαστικό στην προετοιμασία και αποθήκευση των τροφίμων.
Οι επιστήμονες έχουν μέχρι στιγμής ατελή κατανόηση για το αν και πόσο τοξικά επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία τα μικροπλαστικά και τα -ακόμη μικρότερα- νανοπλαστικά (και τα δύο προέρχονται από μεγαλύτερα πλαστικά είδη), τα οποία εισχωρούν στο σώμα μέσω της μύτης και του στόματος. Μικροπλαστικά έχουν μέχρι στιγμής ανιχνευθεί σε θαλασσινά, λαχανικά, αλάτι, καθώς και ποτά-αναψυκτικά μέσα σε πλαστικό μπουκάλι.
Ο καθηγητής Τζον Μπόλαντ της Σχολής Χημείας του Κολλεγίου Τρίνιτι δήλωσε: «Το τελευταίο πράγμα που θέλουμε, είναι να ανησυχήσουμε άνευ λόγου τους γονείς, ιδίως από τη στιγμή που δεν έχουμε επαρκείς πληροφορίες για τις πιθανές συνέπειες των μικροπλαστικών στην υγεία των βρεφών.
Οι προτάσεις των ερευνητών
Όμως καλούμε τις αρμόδιες αρχές να επαναξιολογήσουν τις τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες για την προετοιμασία του γάλατος φόρμουλα, όταν γίνεται χρήση πλαστικών μπιμπερό. Είναι σημαντικό ότι βρήκαμε πως είναι δυνατό να μειωθεί ο κίνδυνος κατάποσης των μικροπλαστικών, αλλάζοντας τις πρακτικές της αποστείρωσης και της προετοιμασίας της φόρμουλα».
Οι ερευνητές, μεταξύ άλλων, προτείνουν η αποστείρωση του μπιμπερό με βραστό νερό να γίνεται σε μη πλαστικό σκεύος (π.χ. γυάλινο ή από ανοξείδωτο χάλυβα), το ίδιο και η προετοιμασία του ζεστού νερού και του βρεφικού γάλατος. Επίσης να μη γίνεται δυνατό κούνημα του μπιμπερό, το οποίο πρέπει να αποτελείται από υψηλής ποιότητας υλικό.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Food».           onmed