Πώς θα γίνει η αξιολόγηση 180.000 εκπαιδευτικών

Ατομική αξιολόγηση χιλιάδων εκπαιδευτικών, χωρίς όμως να έχει προηγηθεί η... light εκδοχή της αυτοαξιολόγησης, θα γίνει από την επόμενη χρονιά στα σχολεία της χώρας. Η αυτοαξιολόγηση των σχολείων ξεκίνησε φέτος, ωστόσο κατά τις εκπαιδευτικές ομοσπονδίες το 90% δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων αρνήθηκε να προχωρήσει στη διαδικασία.
«Αναρωτιέμαι πώς οι δάσκαλοι και καθηγητές, οι οποίοι είναι το επάγγελμα που κατ' εξοχήν αξιολογεί και βαθμολογεί (τους μαθητές), αρνούνται οι ίδιοι την αξιολόγηση» σημειώνει έμπειρος εκπαιδευτικός μιλώντας στα «ΝΕΑ». Φταίει η πολιτική διαχείριση του θεσμού από υπουργούς που δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς; Ή υπερισχύει ένας φόβος για πιθανή υποβάθμισή τους, με το δεδομένο άλλωστε ότι δεν έχουν κάνει κανένα μεγάλο πανελλαδικό κεντρικά οργανωμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης επί δεκαετίες; Σε κάθε περίπτωση, όπως λένε εκπρόσωποι του υπουργείου Παιδείας, η αξιολόγηση που σχεδιάζεται στην εκπαίδευση δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά χαρακτήρα υποστήριξης και βελτίωσης τυχόν αδυναμιών.
Ετσι, εκατοντάδες χιλιάδες δραχμές στο παρελθόν και ευρώ στη συνέχεια, 24 υπουργοί Παιδείας και 35 χρόνια καχυποψίας, φόβου, συμπλοκών και διαδηλώσεων μοιάζει να φτάνουν στο τέλος τους. Το υπουργείο Παιδείας έχει τώρα μια μοναδική ευκαιρία να φτιάξει έναν νόμο που θα κερδίσει την εμπιστοσύνη του κλάδου.
Ολη η διαδικασία
Η ατομική αξιολόγηση ξεκινάει από την επόμενη σχολική χρονιά για 180.000 εκπαιδευτικούς (περίπου 20.000 μεταξύ τους τα στελέχη εκπαίδευσης), ενώ προβλέπεται ετήσια καταγραφή επιδόσεων στα σχολεία και «φάκελοι» εκπαιδευτικών στους οποίους θα καταγράφεται η πορεία τους, με στόχο την επιβράβευση της προσπάθειας και τη συνεχή βελτίωση της απόδοσης μέσω σκιαγράφησης δυνατοτήτων και αδυναμιών. Η διαδικασία θα οργανωθεί σε δύο διαφορετικά πλαίσια: συνολική αξιολόγηση για τα στελέχη εκπαίδευσης και διαμορφωτική αξιολόγηση για τους εκπαιδευτικούς, με στόχο την επιβράβευση της προσπάθειας και τη βελτίωση της απόδοσής τους όπου χρειαστεί.
Κάθε εκπαιδευτικός και στέλεχος εκπαίδευσης θα έχει τον προσωπικό του ηλεκτρονικό φάκελο, στον οποίο θα περιλαμβάνονται, ανάμεσα σε άλλα, στοιχεία άσκησης του εκπαιδευτικού / διοικητικού του έργου. Παράλληλα, θα προβλέπεται συνέντευξη μεταξύ αξιολογουμένου και αξιολογητή.
Κάθε εκπαιδευτικός θα αξιολογείται από τουλάχιστον δύο αξιολογητές, ενώ ενεργό ρόλο στα παραπάνω θα έχουν οι διευθυντές των σχολείων και οι συντονιστές εκπαιδευτικού έργου (οι παλιοί σχολικοί σύμβουλοι που καταργήθηκαν αλλά επιστρέφουν με τον νέο νόμο του υπουργείου Παιδείας).
Οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογούνται βέβαια και για το ακαδημαϊκό τους προφίλ και τα μέσα που χρησιμοποιούν στη διδασκαλία τους (νέες τεχνολογίες, μεθόδους συνεργατικής κ.λπ.). Από την πλευρά τους, οι σχολικοί σύμβουλοι θα έχουν στις αρμοδιότητές τους και το να παρακολουθούν περιοδικά τη διδασκαλία των εκπαιδευτικών στις τάξεις.
Με τον νόμο θεσμοθετείται νέο σύστημα επιλογής των διευθυντών και στελεχών στα σχολεία, το οποίο θα εφαρμοστεί άμεσα βασισμένο ισόρροπα στα τυπικά προσόντα των υποψηφίων αλλά και στην προϋπηρεσία και διοικητική εμπειρία τους. Η αξιολόγηση των στελεχών θα γίνεται με βάση αντικειμενικά κριτήρια (εμπειρία, τίτλοι σπουδών κ.ο.κ.) αλλά και με ποιοτικά κριτήρια. Τα αποτελέσματά της θα είναι καθοριστικά για τη θητεία του στελέχους.
Ποτέ δεν εφαρμόστηκε
Η αξιολόγηση μπήκε ως όρος στη ζωή της εκπαιδευτικής κοινότητας λίγο μετά το 1982 και την κατάργηση του θεσμού του επιθεωρητή. Πολλές φορές συζητήθηκε, αλλά ποτέ δεν την είδαμε σε πλήρη εφαρμογή. Για περισσότερα από 35 χρόνια, αξιολόγηση σε εκπαιδευτικούς σχολείων έγινε μία και μοναδική φορά: στα πειραματικά και πρότυπα σχολεία που συγκροτήθηκαν προ πενταετίας.
Σε γενικευμένη κλίμακα η αξιολόγηση ψηφίστηκε και ξεκίνησε να εφαρμόζεται πριν από το 2015, αλλά με την αλλαγή των κυβερνήσεων καταργήθηκε. Την περίοδο εκείνη είχαν αξιολογηθεί τα 3/5 του συνόλου των στελεχών εκπαίδευσης, ενώ η διαδικασία δεν έφτασε ποτέ στους μάχιμους εκπαιδευτικούς της βάσης. Η πλειονότητα των οποίων ωστόσο επέδειξε ισχυρά αντανακλαστικά την περίοδο και της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας, ακτιβισμό και εθελοντισμό σε αντίξοες συνθήκες, οπότε είναι σίγουρο ότι μια αξιολόγηση τελικά θα τους επιβράβευε και θα ενίσχυε τη σχέση τους με τις κοινότητες και τους μαθητές και τις μαθήτριές τους. Πάντως, για τα θέματα εξωτερικής αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης των σχολείων έχει ήδη καλλιεργηθεί κλίμα έντασης, με τους συνδικαλιστές ακόμα και της ΔΑΚΕ να καταγγέλλουν το υπουργείο Παιδείας για την πολιτική του.  tanea