Οικοδομικές άδειες: Η αυτόματη έκδοση γεννά κινδύνους για μία νέα γενιά αυθαιρέτων

Μία νέα γενιά αυθαιρέτων, τα οποία καμία υπηρεσία δεν θα έχει ελέγξει και ένα άναρχο οικοδομικό τοπίο σε κάθε περιοχή της χώρας και για κάθε μέγεθος κτιρίου προοιωνίζονται οι λίγες αλλά μεστές ...νοήματος διατάξεις για τις οικοδομικές άδειες που έχουν ενταχθεί στο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ, το οποίο συζητείται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.
Βάσει των προτεινόμενων ρυθμίσεων, η προέγκριση οικοδομικής άδειας γίνεται προαιρετική για όλες τις κατηγορίες οικοδομικών αδειών και το σύνολο των οικοδομικών αδειών θα εκδίδεται αυτόματα. Πρακτικά για την έκδοση κάθε οικοδομικής άδειας θα υποβάλλεται φάκελος από τον μηχανικό στο ηλεκτρονικό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) και αυτή θα εκδίδεται αυτόματα με ευθύνη του μηχανικού, αλλά χωρίς κάποιον προηγούμενο έλεγχο δημόσιας υπηρεσίας και μόνο με την πρόβλεψη εκ των υστέρων δειγματοληπτικών ελέγχων στο 30% των αδειών που θα εκδίδονται με ευθύνη μηχανικού.
Εως τώρα η διαδικασία αυτή εφαρμοζόταν σε μικρες και μεσαίες κατασκευές σε περιοχές εντός σχεδίου, ενώ πλέον με τον ίδιο τρόπο θα μπορεί να κινηθεί κανείς για την οικοδομική άδεια κάθε μεγέθους κτιρίου, το οποίο μπορεί να βρίσκεται και σε περιοχές εκτός σχεδίου. Να σημειωθεί μάλιστα ότι η υποστελέχωση των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ), οι οποίες πλέον έχουν μεταφερθεί στους δήμους δε δίνει τη δυνατότητα διεξαγωγής ούτε των δειγματοληπτικών ελέγχων.
Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων, Δημήτρης Πετρόπουλος στην τοποθέτησή του κατά τη διάρκεια της ακρόασης εξωκοινοβουλευτικών φορέων.
«Η κατάργηση της διαδικασίας προέγκρισης και η εξοιμείωσή της με την κατηγορία 3 αποτελεί μία αρνητική εξέλιξη που έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με όσα υποστηρίζαμε και συζητούσαμε. Χρειάζεται επαναφορά του ελέγχου για όλες τις κατηγορίες των αδειών καθώς είναι γνωστό ότι ενώ έχουν περάσει πέντε χρόνια από την ψήφιση του νόμου 4495 δεν έχει προηγηθεί κανένας απολογισμός για τους δειγματοληπτικούς ελέγχους. Αντί η Πολιτεία να προσπαθήσει να ελέγξει την αυθαίρετη δόμηση, επεκτείνει αυτήν την αμφίβολη διαδικασία της μη προέγκρισης και της αυτόματης έκδοσης με έναν απλό έλεγχο του τοπογραφικού σε μεγάλες κατασκευές, οι οποίες μπορεί να βρίσκονται ακόμα και σε ευαίσθητες περιοχές, όπως οι αρχαιολογικοί χώροι ή οι ιστορικοί τόποι, ο αιγιαλός, κλπ».
Να σημειωθεί ότι ο νόμος για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων όριζε τη διεξαγωγή δειγματοληπτικών ελέγχων στο 5% των υποβληθεισών δηλώσεων, χωρίς όμως μέχρι τώρα να έχει διεξαχθεί ούτε ένας!
Ο ίδιος μάλιστα προέβλεψε ότι η ρύθμιση αυτή θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε μία νέα γενιά αυθαιρέτων, ενώ θα δημιουργήσει τεράστιες επισφάλειες τόσο στους πολίτες όσο και στους μηχανικούς, οι οποίοι θα επιβαρυνθούν με το τεράσιο βάρος της αποκλειστικής ευθύνης, ενώ θα έχει δυσάρεστες επιπτώσεις για το δημόσιο συμφέρον αλλά και για το περιβαλλον.
Ο κ. Πετρόπουλος προσέθεσε ότι η μοναδική λύση είναι η απλοποίηση και η κωδικοποίηση της νομοθεσίας και σαφεστατα η στελέχωση των ΥΔΟΜ: «Με τη μεταφορά τους στους δήμους, από το σύνολο των 320 μόνον οι μισοί διαθέτουν αντίστοιχη υπηρεσία. Οι υπόλοιποι είναι διοικητικά υποστηριζόμενοι και από την 1η Ιουνίου βρίσκονται σε εκκρεμότητα καθώς δεν ανανεώθηκε για 13η φορά η παραταση της υποστηριξής τους με αποτέλεσμα αυτήν τη στιγμή να μην μπορούν να εκδώσουν καμία άδεια».
Βασει των στοιχείων που παρουσίασε, αν και η κάθε ΥΔΟΜ θα έπρεπε να έχει 5 μηχανικούς, το 80% αυτών σήμερα διαθέτει τρες, δύο ή και μόνον ένα μηχανικό: «Δεν μπορούν 400 υπάλληλοι να στηρίξουν όλο το σύστημα των οικοδομικών αδειών» ανέφερε.
Ουσιαστικά οι νέες ρυθμίσεις αφαιρούν από την Πολιτεία τον μέσω των ΥΔΟΜ ελεγκτικό τους ρόλο αφήνοντας από τη μία πλευρά ανεξέλεγκτο το οικοδομικό τοπίο και οδηγώντας τελικά σε οριστική διάλυση τις συγκεκριμένες υπηρεσίες.
Πρόεδρος ΤΕΕ: Απαραίτητη η συνεργασία υπουργείων Εσωτερικών και Περιβάλλοντος για να αποφύγουμε νέα γενιά αυθαιρέτων
«Το καλύτερο για την Πολιτεία και για τους μηχανικούς θα ήταν να υπάρχει προέγκριση τουλάχιστον μέχρι την έκδοση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, ενός έργου που έχει ξεκινήσει να υλοποιεί το ΤΕΕ και θα ολοκληρωθεί τα επόμενα 3 χρόνια», είπε ξεκάθαρα ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός εκφράζοντας την αντίθεσή του στη συγκεκριμένη διάταξη.
Σε διαφορετική περίπτωση – προσέθεσε - για να μπορούν να εκδίδονται οικοδομικές άδειες θα έπρεπε το υπουργείο Εσωτερικών να προχωρησει σε ρύθμιση που να επιτρέπει να εξυπηρετούνται όλες οι ΥΔΟΜ από μία κεντρική της κάθε Περιφερειακής Ενότητας για να μπορούν οι χρόνοι να είναι λογικοί. «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περιοχές που οι άδειες καθυστερούν έως και 9 – 10 μήνες να εκδοθούν με αποτέλεσμα να μένει πίσω όλη η οικοδομική δραστηριότητα αλλά και η ανάπτυξη της χώρας», τόνισε.
Για τους λόγους αυτούς ο κ. Στασινός θεωρεί κρίσιμο το υπουργείο Εσωτερικών να στελεχώσει τις ΥΔΟΜ, να απαγορεύσει στους δημάρχους να μετακινούν τους υπαλλήλους τους στις τεχνικές υπηρεσίες και να μπορούν να χρεώνονται ανά περιφερειακή Ενότητα οι άδειες για να εκδίδονται.
«Μέχρι τότε το υπουργείο Περιβάλλοντος - εφόσον η ρύθμιση ψηφιστεί - θα πρέπει να διασφαλίσει τον έλεγχο τουλάχιστον στο 30% των οικοδομικών αδειών και μάλιστα με αυτόματη κλήρωση του συστήματος για να μην υπάρχουν παρεμβάσεις ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι άδειες που θα εκδίδονται με ευθύνη του μηχανικού θα είναι απολύτως νόμιμες. Απαιτείται η συνεργασία των δύο υπουργείων για να μην κινδυνεύουμε να έχουμε νέα γενιά αυθαιρέτων», κατέληξε.