Φωτοβολταϊκά στη στέγη: Οφέλη και παγίδες - Τι ισχύει για ενοικιαστές και εξοχικά

Ρεύμα από ηλιακή ενέργεια με φωτοβολταϊκά στις στέγες αναζητά η Ευρώπη σε μια περίοδο που προωθείται η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας και η στροφή στην πράσινη μετάβαση γενικότερα.
Η Κομισιόν παρουσίασε μέσα στον Μάιο το σχέδιο Repower EU, στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται η μέγιστη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας. Στόχος των Βρυξελλών είναι τα φωτοβολταϊκά να φτάσουν ακόμη και στο 25% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ε.Ε.
Στην πλήρη αξιοποίηση του ανεκμετάλλευτου ηλιακού δυναμικού στρέφεται και η Ελλάδα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, να τονίζει την Τρίτη στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος πως έως το τέλος του έτους το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας θα υπερβεί το 50%, από 43% το 2021.
Φωτοβολταϊκά σε στέγες, πάρκιγνκ και αποθήκες
Σε αυτό το πλαίσιο τρέχει από τον Μάρτιο το νέο «φωτοβολταϊκά στη στέγη». Μέσω του προγράμματος, οι ιδιώτες έχουν τη δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος μέγιστης ισχύος έως 6 kWp στην ηπειρωτική Ελλάδα, τα διασυνδεδεμένα με την ηπειρωτική χώρα νησιά και την Κρήτη και έως 3 kWp για τα λοιπά μη διασυνδεδεμένα νησιά.
Το ΦΒ σύστημα μπορεί να εγκατασταθεί στο δώμα ή στη στέγη κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων των στεγάστρων βεραντών, προσόψεων και σκιάστρων, καθώς και βοηθητικών χώρων του κτιρίου, όπως αποθήκες και χώροι στάθμευσης. Επιπλέον επιτρέπεται η εγκατάσταση επί εδάφους (π.χ. σε ακάλυπτο χώρο οικοπέδου) το οποίο τοποθετείται σε σταθερές βάσεις ή σε συστήματα ηλιακής ιχνηλάτησης (trackers).
Οι βοηθητικοί χώροι πρέπει να βρίσκονται εντός του ιδίου οικοπέδου, όπου και το κυρίως κτίριο, άλλως δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως τέτοιοι. Φωτοβολταϊκό σύστημα μπορεί να εγκατασταθεί και σε εξοχική κατοικία με τον αριθμό της παροχής του ιδιοκτήτη ή του ενοικιαστή. Ενα ΦΒ σύστημα 6kW, καλύπτει μια επιφάνεια περίπου 40 τ.μ.
Δικαίωμα συμμετοχής και οι ενοικιαστές
Δικαίωμα συμμετοχής δεν έχουν μόνο οι ιδιοκτήτες αλλά και οι ενοικιαστές με τη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου. Όσον αφορά τις πολυκατοικίες, αναγκαία προϋπόθεση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος σε κοινόχρηστο χώρο από ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή είναι η σύμφωνη γνώμη όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη ενεργού παροχής ρεύματος Χαμηλής Τάσης οικιακής χρήσης στο όνομα του ιδιοκτήτη ή του ενοικιαστή. Επιπλέον, απαραίτητη προϋπόθεση μέρος των θερμικών αναγκών του κτιρίου σε ζεστό νερό να καλύπτεται από χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (π.χ. ύπαρξη ηλιακού θερμοσίφωνα, ηλιοθερμικών, κ.λπ.).
Για τη σύνδεση του ΦΒ συστήματος εγκαθίσταται ηλεκτρονικός μετρητής ενώ στην υφιστάμενη παροχή κατανάλωσης αν υπάρχει ηλεκτρομηχανικός μετρητής αντικαθίσταται με ηλεκτρονικό.
Κόστος
Το κόστος της εγκατάστασης ανέρχεται σε περίπου 8.000€ με 9.000€, με παράγοντες της αγοράς να αναφέρουν στην «Η» πως λόγω των ανατιμήσεων που έχουν σημειώσει οι τιμές των πρώτων υλών το τελευταίο 6μηνο το τελικό κόστος θα αυξηθεί το επόμενο διάστημα στα 10.000€.
Στα έξοδα θα πρέπει να συνυπολογιστούν και τα κόστη σύνδεσης που είναι:400 € πλέον ΦΠΑ, για ΦΒ έως 5 kWp
500 € πλέον ΦΠΑ, για ΦΒ άνω των 5 kWp και έως 6 kWp, εφόσον δεν απαιτείται αντικατάσταση του παροχικού καλωδίου
800 € πλέον ΦΠΑ, για ΦΒ άνω των 5 kWp και έως 6 kWp, εφόσον απαιτείται αντικατάσταση του παροχικού καλωδίου.
Οφέλη
Όπως αναφέρει ο διπλωματούχος μηχανολόγος μηχανικός Δημήτρης Μοφρίδης στην «Η», από ένα ΦΒ σύστημα 6 κιλοβάτ παράγονται 8.500-9.500 kWh ενώ η ετήσια κατανάλωση ενός μέσου νοικοκυριού ανέρχεται σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ σε 4.500 kWh.
Η σύμβαση για την πώληση της ενέργειας προβλέπει αποζημίωση 87 ευρώ τη μεγαβατώρα, δηλαδή 8,7 λεπτά του ευρώ την κιλοβατώρα. Με βάση τα παραπάνω τα ετήσια έσοδα ανέρχονται από 740 ευρώ έως 783 ευρώ το χρόνο και 14.800€ έως 15.600€ σε βάθος εικοσιετίας. Συνεπώς η επένδυση καλύπτεται μέσα σε δέκα χρόνια ενώ προκύπτει και ένα κέρδος από 5.000 έως 6.000€ για τα επόμενα δέκα της σύμβασης.
Το νέο πρόγραμμα αφορά οικονομικό συμψηφισμό που αποδίδει στον καταναλωτή το 100% της παραγόμενης ενέργειας. Η καταμέτρηση της παραγόμενης ενέργειας από το ΦΒ σύστημα πραγματοποιείται ταυτόχρονα με τη καταμέτρηση της ενέργειας που καταναλώνεται. Η πληρωμή όμως της παραγόμενης ενέργειας γίνεται στον εκκαθαριστικό λογαριασμό ρεύματος και όχι στον έναντι λογαριασμό.
Η ενεργειακή ακρίβεια δημιουργεί ενστάσεις για τα κέρδη του προγράμματος
Πηγές της αγοράς επισημαίνουν στην «Η» ότι δημιουργούνται αμφιβολίες για το κατά πόσο είναι επωφελές να εγκατασταθεί ένα ΦΒ σύστημα που αφορά οικονομικό συμψηφισμό αυτή την περίοδο, καθώς οι τιμές του ρεύματος που καλούνται να πληρώσουν οι καταναλωτές είναι στα ύψη.
Η μέση τιμή της λιανικής τον Μάιο διαμορφώθηκε σε 23,77 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα σημειώνοντας αύξηση 13% σε σχέση με τον Απρίλιο(0,21€/kWh), τιμή 3 φορές περίπου πιο ψηλά από την κλειδωμένη ταρίφα των 0,087€/kWh που εισπράτει όποιος έχει ΦΒ σύστημα στη στέγη με το νέο πρόγραμμα.
Ωστόσο η παραγωγή είναι σχεδόν διπλάσια σε σχέση με την κατανάλωση ενώ με το σχέδιο για φθηνό ρεύμα που βάζει μπροστά από 1η Ιουλίου η κυβέρνηση που θα ρίξει τις τιμές της λιανικής στα 15 με 16 λεπτά της κιλοβατώρα, με τον οικονομικό συμψηφισμό θα παράγονται οικονομικά οφέλη που θα καλύπτουν σχεδόν το 1/2 της κατανάλωσης.
Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν πως αυτή την περίοδο με τα φουσκωμένα τιμολόγια ρεύματος είναι μεγαλύτερα τα οφέλη από το πρόγραμμα φωτοβολταϊκά στη στέγη με ενεργειακό συμψηφισμό(net-metering) που τρέχει παράλληλα, μέσω του οποίου συμψηφίζεται η κατανάλωση με την παραγόμενη ενέργεια. Όπως αναφέρουν, η παραγόμενη ενέργεια καλύπτει στο 100% της κατανάλωσης. Με αυτό τον τρόπο οι καταναλωτές καλούνται να πληρώσουν μόνο τις λοιπές χρεώσεις που βλέπουν στους λογαριασμούς τους και όχι την κατανάλωση για την οποία έχει γίνει συμψηφισμός με την παραγόμενη ενέργεια και έτσι καταργείται επί της ουσίας για αυτές τις περιπτώσεις και η ρήτρα αναπροσαρμογής.
Η παραγωγή από ένα τέτοιο σύστημα που η μέγιστη ισχύς του μπορεί να φτάσει και τα 10kW είναι πολλαπλάσια σε σχέση με την κατανάλωση και μέσω αυτού του προγράμματος η πλεονάζουσα ενέργεια διαχέεται στο δίκτυο και δεν επωφελείται από αυτή ο καταναλωτής.
Στα σκαριά νέα προγράμματα
Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρουν στην «Η» πως στα σκαριά είναι και νέα προγράμματα φωτοβολταϊκά στη στέγη σε κατοικίες και επιχειρήσεις τα οποπία θα συνδυάζονται με αποθηκευτικά συστήματα(μπαταρίες). Τα προγράμματα αναμένεται να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το REPowerEU, όπως έχει προτείνει η ελληνική πλευρά, με την τελική έγκριση από την Κομισιόν να τοποθετείται χρονικά μέσα στο επόμενο έτος.
Κεντρικός πυλώνας χρηματοδότησης στο σχέδιο Repower EU για την ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία, που έχει ανακοινώσει η Κομισιόν, είναι τα αδιάθετα δάνεια ύψους 225 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης.
Διαδικασία υποβολής αίτησης
Οι αιτήσεις για το νέο πρόγραμμα φωτοβολταϊκά στη στέγη που αφορά οικονομικό συμψηφισμό, γίνονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ.
Σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ, προς το παρόν δεν υποβάλλονται νέες αιτήσεις σύνδεσης για τις Διασυνδεδεμένες Κυκλάδες (σύμπλεγμα Πάρου-Νάξου, Μύκονος, Σύρος, Άνδρος, Τήνος) και τη νήσο Κρήτη, των οποίων η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής θα εκκινήσει σε μεταγενέστερο χρόνο.
Η αρμόδια Περιοχή του ΔΕΔΔΗΕ εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος εξετάζει τη δυνατότητα σύνδεσης του ΦΒ συστήματος και αποστέλλει στον ενδιαφερόμενο ηλεκτρονικά, σε περίπτωση αποδοχής της σύνδεσης τη Σύμβαση Σύνδεσης, στην οποία αναγράφεται το κόστος σύνδεσης, τα απαιτούμενα έργα σύνδεσης και ο χρόνος υλοποίησης αυτών, ενώ σε περίπτωση απόρριψης της σύνδεσης έγγραφη ενημέρωση για τους λόγους απόρριψης.
Σε περίπτωση αποδοχής του αιτήματος από τον ΔΕΔΔΗΕ η δέσμευση του ηλεκτρικού χώρου άρχεται από την ημερομηνία αποστολής της Σύμβασης Σύνδεσης.
Ο ενδιαφερόμενος οφείλει εντός εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία αποστολής της Σύμβασης Σύνδεσης να καταβάλλει τη σχετική δαπάνη, να υπογράψει τη Σύμβαση Σύνδεσης και να την αποστείλει στην αρμόδια Περιοχή του ΔΕΔΔΗΕ ηλεκτρονικά, αλλιώς με την πάροδο των εξήντα (60) ημερών αίρεται αυτοδικαίως η δέσμευση του ηλεκτρικού χώρου και η προτεινόμενη Σύμβαση Σύνδεσης δεν ισχύει.
Από την ημερομηνία υπογραφής της Σύμβασης Σύνδεσης ο Παραγωγός υποχρεούται να ενεργοποιήσει τη σύνδεση του ΦΒ συστήματος με το Δίκτυο εντός δώδεκα (12) μηνών εφόσον δεν απαιτούνται εργασίες σε Υποσταθμούς ΥΤ/ΜΤ ή εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών εφόσον απαιτούνται εργασίες σε Υποσταθμούς ΥΤ/ΜΤ.  imerisia.gr