Υπερκέρδη παραγωγών ενέργειας: Πώς «έκατσε» ο φόρος στα 373 εκατ. - Ποιοι πληρώνουν

Ένα χρόνο μετά τις πρώτες εξαγγελίες, κατέληξε, τελικά, στα 373,55 εκατ. ευρώ το ποσό των υπερκερδών που θα καταβάλουν οι παραγωγοί ενέργειας στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.
Τη μερίδα του λέοντος θα πληρώσει η ΔΕΗ, που εκτιμάται ότι θα καταβάλει 265 - 270 εκατ. ευρώ, ενώ περίπου 20 εκατ. ευρώ θα καταβληθούν, σύμφωνα με πληροφορίες, από τις ΑΠΕ που είναι εκτός «ταρίφας». Το υπόλοιπο ποσό των 70-80 εκατ. ευρώ θα πληρωθεί από τις τρεις άλλες εταιρείες παραγωγής ενέργειας, Mytilineos, Elpedison και ΗΡΩΝ.
Η... ιστορία
Η συζήτηση για τα υπερκέρδη ξεκίνησε όταν τον Οκτώβριο του 2021 ο καθηγητής του ΕΜΠ Π. Κάπρος μίλησε σε συνέδριο για 39% ουρανοκατέβατα κέρδη το δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2021 και οι ενεργοβόρες βιομηχανίες (ΕΒΙΚΕΝ) διαμαρτύρονταν για χειραγώγηση και ολιγοπώλιο.
Μετά από έντονη κριτική της αντιπολίτευσης, ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης στη Βουλή είχε υποσχεθεί στις 23 Μαρτίου 2022 ότι τα υπερκέρδη αυτά θα φορολογηθούν και μάλιστα κατά 90% και τελικά το Σεπτέμβριο του 2022 εκδόθηκε η υπουργική απόφαση που περιγράφει τον τελικό τρόπο υπολογισμού τους.
Η υπουργική απόφαση για τον υπολογισμό τους εκδόθηκε στις 5/9/2022 και εκεί πλέον αναφέρεται επισήμως ότι θα πρέπει να αφαιρεθούν από τα υπερκέρδη οι εκπτώσεις που πρόσφεραν οι εταιρείες στους πελάτες τους.
Τον υπολογισμό τους πραγματοποίησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία όμως είχε εκδώσει σχετικό πόρισμα εδώ και μήνες, χωρίς όμως να υπολογίζει σε αυτό εκπτώσεις και το κόστος των σταθερών τιμολογίων, το οποίο μετά από ενστάσεις των εταιρειών υπολογίστηκε και αφαιρέθηκε.
Μετά από πολύμηνα παζάρια, εισηγήσεις, ενστάσεις και... διαπραγματεύσεις για τα υπερκέρδη, η αναδρομική φορολόγηση για τους μήνες Οκτώβριο 2021 με Ιούνιο 2022 των παραγωγών ενέργειας, κατέληξε στα 373,55 εκατ. ευρώ, όπως ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Πού θα κατευθυνθεί το ποσό
Σύμφωνα με πληροφορίες, από το συνολικό αυτό ποσό, περίπου 270 εκατ. ευρώ θα επιβαρύνουν τη ΔΕΗ και τα υπόλοιπα 100 εκατ. ευρώ τους υπόλοιπους 3 ηλεκτροπαραγωγούς και τις ΑΠΕ που είναι εκτός «ταρίφας», είναι εικοσαετίας και έχουν λήξει οι συμβάσεις τους.
Υπολογίζεται ότι περίπου 70MW ΑΠΕ εντάσσονται σε αυτήν την κατηγορία και θα δώσουν υπερκέρδη περίπου 20-30 εκατ. ευρώ και επομένως τα υπόλοιπα 70-80 εκατ. ευρώ είναι το ποσό που επιβαρύνει τους τρεις ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς (Μυτιληναίος, Ήρων, Elpedison).
Τα έσοδα των 373,55 εκατ. ευρώ προορίζονται για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο έχει ήδη ενισχυθεί με 3,2 δισ. από το ΕΛΑΠΕ, τον κρατικό προϋπολογισμό, τα ΥΚΩ και το Μηχανισμό πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή που τέθηκε σε ισχύ από τον Ιούλιο και μετά.
Επόμενο σχέδιο του ΥΠΕΝ είναι να προχωρήσει το Μηχανισμό για τον εντοπισμό ενδεχόμενων υπερκερδών στην προμήθεια ενέργειας, ενώ υπενθυμίζεται ότι έχουν γίνει εξαγγελίες και για εντοπισμό υπερκερδών από τις εισαγωγές φυσικού αερίου και από τα διυλιστήρια.
Κ. Σκρέκας: Εφαρμόζουμε την πολιτική μας δέσμευση
«Παρέλαβα πριν από λίγο το πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, σχετικά με το προσωρινό ποσό της έκτακτης εισφοράς των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της περιόδου Οκτωβρίου 2021- Ιουνίου 2022, το οποίο η Αρχή προσδιορίζει στα €373,55 εκατ. Η κυβέρνηση, συνεπής με τις δεσμεύσεις της, προχωρεί αμέσως στην αναδρομική φορολόγηση των υπερεσόδων, με την ανάκτηση του παραπάνω ποσού.
Είμαστε η πρώτη χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που φορολογούμε τα υπερέσοδα αυτών των εταιρειών, αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022, σε ποσοστό 90%. Τα χρήματα θα κατευθυνθούν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και θα προστεθούν σε αυτά που ήδη έχουμε ανακτήσει στην πηγή από τον Ιούλιο 2022 έως σήμερα. Έτσι, τα υπερέσοδα που ανακτώνται από τις εταιρείες παραγωγής ενέργειας συνολικά για την περίοδο Οκτωβρίου 2021- Οκτωβρίου 2022, φτάνουν τα 2,69 δισ. ευρώ. Παράλληλα, καταθέτουμε περί τα μέσα Νοεμβρίου, νομοθετική πρωτοβουλία για ανάκτηση των όποιων υπερεσόδων προκύπτουν και από τις εταιρείες προμήθειας ενέργειας.
Από την αρχή αυτής της μεγάλης δοκιμασίας για όλη την Ευρώπη, η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε ενώπιον των Ελληνίδων και των Ελλήνων ότι δεν θα επιτρέψει κανενός είδους αισχροκέρδεια. Εφαρμόζουμε αυτή την πολιτική μας δέσμευση πλήρως και στον τομέα της ενέργειας. Πρώτιστη μέριμνά μας είναι η διατήρηση προσιτών τιμών στους λογαριασμούς των καταναλωτών έως το τέλος της μεγάλης πανευρωπαϊκής ενεργειακής κρίσης».
Αντιδρά η αντιπολίτευση
«Οκτώ μήνες χρειάστηκε τελικά η κυβέρνηση Μητσοτάκη, για να μειώσει, κάτω από κάθε προσδοκία, τον υπολογισμό των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών από 2,2 δισ. ευρώ σε μόλις 415 εκατ. ευρώ», ανέφεραν σε δήλωσή τους ο Σωκράτης Φάμελλος, Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και η Πέτη Πέρκα, αν. Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του κόμματος.
Οπως τονίζουν, «από τον περασμένο Μάρτιο, που υποχρεώθηκε στη Βουλή ο κ. Μητσοτάκης να δεσμευθεί για τη φορολόγηση των υπερκερδών κατά 90%, μέχρι σήμερα η κυβέρνηση πέρασε ακόμα και νομοθετική ρύθμιση για να μειωθούν τα υπερκέρδη. Και έρχεται σήμερα να ανακοινώσει ότι τελικά θα ανακτήσει μόλις 373,55 εκατ. ευρώ».
«Περισσεύει, όπως φαίνεται», υπογραμμίζουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, «το θράσος της κυβέρνησης, που συνεχίζει σταθερά να εμπαίζει τους καταναλωτές εδώ και ενάμιση χρόνο, υποσχόμενη και πάλι ότι θα μοιράσει ψίχουλα, σε σύγκριση με τα δισεκατομμύρια ευρώ των απαράδεκτων, ειδικά εν μέσω της ακραίας κρίσης ακρίβειας, υπερκερδών των ενεργειακών εταιρειών».
«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με βάση αδιαμφισβήτητα στοιχεία της ΡΑΕ και του ΑΔΜΗΕ παρουσίασε δημόσια τον υπολογισμό των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών για την περίοδο Ιούλιος 2021-Ιούνιος 2022, που ανέρχονται σε 2,2 δισ. ευρώ. Η σημερινή κυβερνητική ανακοίνωση σημαίνει ότι 1,8 δισ. ευρώ χρήματα των καταναλωτών, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, γίνονται κυβερνητικό δώρο στο καρτέλ ηλεκτρικής ενέργειας. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει ανεκτό. Εκλογές τώρα για να τους στείλει ο λαός πίσω το λογαριασμό», καταλήγουν στη δήλωσή τους Φάμελλος και Πέρκα.