Γιατί βλέπουμε συνέχεια το ίδιο όνειρο; Τι μπορεί να σημαίνει

Όλοι οι άνθρωποι κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν δει επαναλαμβανόμενα όνειρα, θετικά ή πολλές φορές αρνητικά, που προκαλούν άγχος, αγωνία και κακό ύπνο. Η επιστήμη έρχεται να δώσει απάντηση γιατί τα βλέπουμε.
Αρχικά, τα όνειρα σε επανάληψη δεν έχουν κάποιο μοτίβο, μπορεί να εμφανιστούν πολλές φορές μέσα σε έναν μήνα ή να δούμε μετά από χρόνια. Είναι πιο συνηθισμένα στην παιδική ηλικία αλλά μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και την ενηλικίωση.
Ακόμη, μπορεί να είναι τα ίδια κάθε φορά ή μπορεί απλώς να ανακυκλώνουν τους ίδιους τύπους σεναρίων ή ανησυχιών, λένε οι ειδικοί.
Η ερευνήτρια ονείρων Ντίντρε Μπάρετ, λέκτορας ψυχολογίας στο τμήμα ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, εξηγεί στο CNN πως τα επαναλαμβανόμενα όνειρα σχετίζονται είτε με εμπειρίες βαθιά χαραγμένες μέσα μας, είτε με τετριμμένα θέματα που επαναλαμβάνονται με την καθημερινότητά μας.
«Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί πόσοι βλέπουν επαναλαμβανόμενα όνειρα, επειδή δεν είναι κάτι που συμβαίνει σε τακτική βάση για τους περισσότερους ανθρώπους», δήλωσε η κλινική ψυχολόγος Δρ. Νίριτ Σόφερ - Μπούμπεκ, ανώτερη λέκτορας στο τμήμα ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Ben - Gurion. του Negev στο Ισραήλ.
«Όταν οι άνθρωποι ερωτώνται για παλαιότερα όνειρα στη ζωή τους, μπορεί να επηρεαστούν από στρέβλωση μνήμης».
Ανεξάρτητα από αυτό, οτιδήποτε γίνεται επανειλημμένα αξίζει να διερευνηθεί, είπε ο ειδικός στην ιατρική του ύπνου Δρ. Άλεξ Ντιμίτριου, ιδρυτής ενός ιατρείου ψυχιατρικής και ιατρικής ύπνου στην Καλιφόρνια.
Τα μηνύματα των ονείρων
Για ορισμένα επαναλαμβανόμενα όνειρα, το μήνυμα που κρύβεται είναι εύκολα κατανοητό. Αν ονειρεύεστε επανειλημμένα ότι αργείτε στο σχολείο ή στη δουλειά, πιθανόν είστε συχνά νευρικοί επειδή δεν είστε προετοιμασμένοι κατάλληλα για την καθημερινότητα.
Ωστόσο, παρά τη συχνότητά τους, τα όνειρα μπορεί να μην έχουν νόημα, απαιτώντας να κάνετε κάποια ενδοσκόπηση για να μάθετε περισσότερα.
Άλλα κοινά θέματα των επαναλαμβανόμενων ονείρων περιλαμβάνουν κοινωνική αμηχανία, αίσθημα ανεπάρκειας σε σύγκριση με τους άλλους και κίνδυνο με τη μορφή αυτοκινητιστικών δυστυχημάτων ή φυσικών καταστροφών, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Μερικοί άνθρωποι έχουν όνειρα που περιστρέφονται γύρω από το άγχος των εξετάσεων, ακόμη και αν δεν έχουν πάει σχολείο εδώ και χρόνια. Αυτό μπορεί να αντανακλά έναν γενικό φόβο αποτυχίας ή την αίσθηση ότι κρίνονται από πρόσωπα εξουσίας.
Τα όνειρα με απώλεια ή βλάβη δοντιών μπορεί να έχουν να κάνουν με την απώλεια κάποιου άλλου πράγματος στη ζωή σας, με αισθήματα απελπισίας, ανυπεράσπισης ή με ανησυχίες για την υγεία, σύμφωνα με την Μπάρετ.
Όταν έρχεστε αντιμέτωποι με ένα επαναλαμβανόμενο όνειρο, ρωτήστε τον εαυτό σας ποιο θα μπορούσε να είναι το μήνυμα, συμβουλεύει ο Ντιμίτριου. Ποια είναι η σχέση σας με τα πράγματα ή τους ανθρώπους του ονείρου; Ποιοι είναι οι φόβοι και οι πεποιθήσεις σας σχετικά με αυτά τα πράγματα; Ποια είναι τα πέντε κυριότερα πράγματα στη ζωή σας που μπορεί να το προκαλούν ή να σχετίζονται με αυτό; Για τι ανησυχείτε πραγματικά;
Οι άνθρωποι με διαταραχή μετατραυματικού στρες ή άγχος είναι πιο πιθανό να έχουν επαναλαμβανόμενα όνειρα, ειδικά αυτά με αγχώδη φύση, δήλωσε σύμφωνα με τον ειδικό στην ιατρική ύπνου.
Ένα όνειρο μετατραυματικής διαταραχής για παράδειγμα μπορεί να προέρχεται από ένα τραύμα τόσο σοβαρό που επιστρέφει συνεχώς ως εφιάλτης.
«Ο εγκέφαλος προσπαθεί να επιλύσει κάτι για να ηρεμήσει». Όμως «στους ανθρώπους με μετατραυματικό στρες, τα όνειρά τους είναι τόσο ζωντανά που τους ξυπνούν από τον ύπνο. Και αυτό γίνεται το πρόβλημα, επειδή το όνειρο δεν επεξεργάζεται ποτέ. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επανεμφανίζεται - είναι ημιτελής δουλειά», εξηγεί ο ειδικός.
Ορισμένες φορές, τα επαναλαμβανόμενα όνειρα μπορούν επίσης να υποδείξουν βιολογικές πηγές.
«Οι άνθρωποι με υπνική άπνοια θα αναφέρουν όνειρα, όπως πνιγμός, ασφυξία, γιγαντιαία κύματα ή πνιγμό», δήλωσε ο Ντιμίτριου, εξηγώντας πως στην πραγματικότητα βιώνουν διακοπές στην αναπνοή λόγω της κατάστασής τους.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν περιβαλλοντικά εναύσματα, όπως ένας συναγερμός αυτοκινήτου στο δρόμο ή μια βρύση που στάζει, πρόσθεσε, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν όνειρα με εικόνες αυτών των πραγμάτων.
Πώς να καταπολεμήσετε τα επαναλαμβανόμενα όνειρα
Οι ειδικοί προτρέπουν να γράφουμε τις ανησυχίες μας πριν τον ύπνο καθώς αυτό ίσως βοηθήσει με τα αρνητικά επαναλαμβανόμενα όνειρα και το άγχος γενικότερα.
«Για τους ασθενείς μου και για μένα, η τήρηση ημερολογίου είναι ένα ισχυρό εργαλείο», δήλωσε ο Ντιμίτριου. Ο διαλογισμός θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει, συμβουλεύει.
Αφού γνωρίζετε ποιος φόβος κρύβεται πίσω από το όνειρό σας, ο ειδικός προτείνει την επεξεργασία του μέσω μιας μεθόδου τριών στηλών που χρησιμοποιείται στη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία: Ποια είναι η πρώτη σκέψη σας; Ποιο είναι το πρώτο συναίσθημά σας; Τέλος, ποια είναι η εναλλακτική σκέψη που βασίζεται περισσότερο στην πραγματικότητα;
Η θεραπεία πρόβας ονείρων, γνωστή και ως θεραπεία πρόβας εικόνων, μπορεί να είναι αποτελεσματική τόσο για τα επαναλαμβανόμενα όνειρα όσο και για τους εφιάλτες. Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει τη λεπτομερή καταγραφή των αφηγηματικών στοιχείων του ονείρου και στη συνέχεια την επαναδιατύπωσή τους, ώστε να τελειώνει θετικά.
Εάν τα επαναλαμβανόμενα όνειρά σας σας κάνουν αγχωμένους ή δυστυχισμένους, σας προκαλούν άλλα συμπτώματα ή αρχίζουν να μειώνουν την ικανότητά σας να λειτουργείτε τακτικά, είναι καιρός να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια, λένε οι ειδικοί.
Ποιότητα ύπνου
Τα επαναλαμβανόμενα όνειρα μπορεί επίσης να οφείλονται σε κακή ποιότητα του ύπνου, δήλωσε η Δρ. Νίριτ Σόφερ - Μπούμπεκ.
«Πολλά περίεργα πράγματα συμβαίνουν τη νύχτα όταν οι άνθρωποι στερούνται ύπνου, πίνουν καφεΐνη πολύ αργά, πίνουν αλκοόλ πολύ αργά, εργάζονται μέχρι πολύ αργά ή κοιμήθηκαν τέσσερις ώρες χθες το βράδυ επειδή ξενύχτησαν» αναφέρει.
«Ο θεμελιώδης πυρήνας και το θεμέλιο της υγιούς ονειρικής ζωής ξεκινά με τον υγιή ύπνο», τονίζει.
Τέλος, ο Ντιμίτριου συστήνει περιορισμό όσο είναι δυνατό, τυχόν περιττών δραστηριοτήτων για τις οποίες καταναλώνεται ενέργεια και χρόνος, όπως τα περιττά τηλεφωνήματα.
Όταν το μυαλό μας είναι πάντα απασχολημένο, οι απαραίτητες επεξεργασίες του εγκεφάλου «πρέπει να γίνει κάπου», είπε. «Έτσι υπάρχει μεγαλύτερη πίεση η οποία συχνά διοχετεύεται άθελά μας στην ώρα του ύπνου».