Ζώα συντροφιάς: Τι ισχύει με το «χαράτσι» 150 ευρώ για αποστολή γενετικού υλικού και γιατί προκαλεί σφοδρή αντιπαράθεση

Σε «πόλεμο» ανακοινώσεων μεταξύ της αξιωματικής αντιπολίτευσης και της νεοσυσταθείσας Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ζώων Συντροφιάς οδήγησε η αποκάλυψη από το «Εθνος» της υπουργικής απόφασης που εξέδωσε στο παρά πέντε των εκλογών ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας. Με την εν λόγω απόφαση ανοίγει ο δρόμος αποφυγής της υποχρεωτικής στείρωσης των δεσποζόμενων ζώων εφόσον ο ιδιοκτήτης τους πληρώσει παράβολο ύψους 150 ευρώ για την αποστολή γενετικού τους υλικού στην ειδική βάση.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος, τον οποίο ψήφισε η κυβέρνηση το 2021, αλλά δεν εφαρμόστηκε έως τώρα, προβλέπει ότι ο ιδιοκτήτης ζώου συντροφιάς οφείλει να στειρώσει το δεσποζόμενο ζώο εφόσον είναι σκύλος ή γάτα, εντός 6 μηνών από την απόκτησή του εφόσον το ζώο είναι άνω του ενός έτους. Σε περίπτωση απόκτησης ζώου κάτω του ενός έτους, η στείρωση θα πρέπει να γίνει μέσα στους έξι πρώτους μήνες από τη συμπλήρωση του πρώτου έτους.
Ωστόσο, εάν ο ιδιοκτήτης του ζώου επιλέξει να μην το στειρώσει, θα πρέπει υποχρεωτικά να αποστείλει δείγμα γενετικού υλικού (DNA) στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς (ΕΦΑΓΥΖΣ). Για την ίδρυση και την έναρξη λειτουργίας του Εργαστηρίου, το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών λαμβάνει εφάπαξ επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό ύψους έως 2 εκατομμυρίων ευρώ.
Για τη λήψη, καταχώριση και διατήρηση του γενετικού υλικού υποβάλλεται εφάπαξ από τον ιδιοκτήτη του ζώου συντροφιάς ηλεκτρονικό παράβολο ύψους 150 ευρώ για κάθε ζώο συντροφιάς, ενώ ο ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος να καταβάλει στον κτηνίατρο, επιπλέον, και τα έξοδα αποστολής του δείγματος γενετικού υλικού, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα 10 ευρώ.
Η νομοθεσία προβλέπει τη διατήρηση του γενετικού υλικού κάθε ζώου στη βάση δεδομένων για διάστημα 12 ετών. Στόχος του μέτρου είναι η σταδιακή διαχείριση και μείωση του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων, τα οποία σήμερα υπολογίζονται σε περίπου 3 εκατομμύρια και η αποφυγή της εγκατάλειψής τους μέσω της ταυτοποίησης των γεννητόρων τους. Ουσιαστικά το δείγμα των αστείρωτων δεσποζόμενων ζώων θα συντηρείται στο Εργαστήριο για μια 12ετία ώστε όταν βρίσκονται εγκαταλελειμμένα ή κακοποιημένα κουτάβια και γατάκια να μπορούν να αντιστοιχιστούν με τους τετράποδους γονείς τους και η Πολιτεία να οδηγηθεί στον ιδιοκτήτη που τα εγκατέλειψε ή τα κακοποίησε.
Σε περίπτωση που βρεθούν νεογέννητα ζώα από μητέρα που έχει ιδιοκτήτη, τότε αυτός διώκεται για κακούργημα και αντιμετωπίζει πρόστιμα ύψους 30.000 – 50.000 ευρώ ανά ζώο.
Όπως επισημαίνει σε ανάρτησή της η Ειδική Γραμματέας Προστασίας Ζώων Συντροφιάς, Μάρσα Δημοπούλου, είναι ζήτημα ελάχιστου χρόνου να λήξει η περίοδος αναστολής της υποχρεωτικής στείρωσης των ζώων συντροφιάς που έχουν ιδιοκτήτη.
«Το ΕΦΑΓΥΖΣ σύντομα θα ξεκινήσει τη λειτουργία του. Σχετική επίσημη ανακοίνωση της έναρξης θα γίνει από το Υπουργείο Εσωτερικών μέσω της έκδοσης σχετικής διαπιστωτικής πράξης έτσι ώστε να ενημερωθούν όλοι οι ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς και όλοι οι συναρμόδιοι φορείς. Ειδική ενημέρωση θα έχουν και οι κτηνίατροι».
Να σημειωθεί ότι ο νόμος προβλέπει την επιβολή προστίμου ύψους 1.000 ευρώ σε περίπτωση που ιδιοκτήτης παραλείψει να προχωρήσει σε στείρωση του ζώου ή να αποστείλει γενετικό υλικό. Στον ιδιοκτήτη εκτός του προστίμου, χορηγείται τρίμηνη προθεσμία για να προβεί στη στείρωση ή την αποστολή δείγματος γενετικού υλικού του ζώου. Σε περίπτωση που και αυτή η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, επιβάλλεται εκ νέου το πρόστιμο.
ΣΥΡΙΖΑ: Σκανδαλώδες και εκδικητικό χαράτσωμα
Για χαράτσι 150 ευρώ σε χιλιάδες ανθρώπους που φροντίζουν ζώα συντροφιάς, κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ σε κοινή ανακοίνωση των τομέων Αγροτικής Ανάπτυξης, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος & Ενέργειας.
Υπενθυμίζει ότι τον Νοέμβριο του 2018, σε εκδήλωση της ΝΔ, ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε ότι η ιδιοκτησία ενός ζώου δε μπορεί να αποτελεί φορολογικό τεκμήριο και «ήταν κάθετα αντίθετος σε οποιαδήποτε επιβολή τέλους σε ιδιοκτήτες ζώων που δεν έχουν προχωρήσει στη στείρωση του ζώου τους. Σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ επιβάλλει προεκλογικό χαράτσι 150 ευρώ σε χιλιάδες ανθρώπους».
Η αξιωματική αντιπολίτευση στηλιτεύει το γεγονός ότι η η κυβέρνηση της ΝΔ ψήφισε, μόνη της ένα πλαίσιο για την προστασία των ζώων συντροφιάς με σύσσωμη αντίδραση της αντιπολίτευσης και των αρμόδιων εμπλεκόμενων φορέων, ενώ δύο χρόνια μετά υπήρξαν διαδοχικές τροποποιήσεις του νόμου και παρατάσεις επί παρατάσεων.
Κάνει λόγο για σπατάλη χρημάτων καθώς – όπως αναφέρει – η Ελλάδα ήδη διέθετε Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς στα πρότυπα της διαδικτυακής βάσης της Γαλλίας (i-cad), το οποίο η κυβέρνηση αντί να αναβαθμίσει, «επέλεξε να σπαταλήσει σχεδόν 2,5 εκ. ευρώ για τη δημιουργία του από το μηδέν».
Χαρακτηρίζει «σκανδαλώδες χαράτσωμα» το παράβολο των 150 ευρώ για την αποστολή γενετικού υλικού» και το μέτρο «αντιεπιστημονικό και εκδικητικό για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες» προσθέτοντας πως συγχέεται η κτηνιατρική γενετική με την κτηνιατροδικαστική γενετική, προχωρώντας στην επιβολή προστίμων και ποινών βάσει του γενετικού υλικού χωρίς να υπάρχει ανάλογο προηγούμενο σε άλλη χώρα ή επιστημονική τεκμηρίωση.
Στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αφήνει ασχολίαστη τη χρηματοδότηση ενός εργαστηρίου «με ανύπαρκτο ερευνητικό έργο στον συγκεκριμένο τομέα, για το οποίο μάλιστα έχει εξασφαλίσει εκ των προτέρων εφάπαξ 2 εκ. ευρώ κρατικής χρηματοδότησης».
Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ζώων: Καταφανή ψεύδη από τον ΣΥΡΙΖΑ
Σε μία απάντηση έντονου ύφους, η οποία αναρτήθηκε στη σελίδα της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ζώων Συντροφιάς, η κυρία Δημοπούλου κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για «καταφανή ψεύδη»: «Θα μπορούσε να είναι κατανοητό να μη γνωρίζουν κάποιοι να διαβάζουν μια Υπουργική Απόφαση. Αλλά να μη γνωρίζουν να διαβάζουν και να κατανοούν έναν νόμο ενώ υπήρξαν κυβερνών κόμμα; Αυτή η ανακοίνωση θα μπορούσε να είναι αστεία, ένα ακόμη fake news, αν δεν έθετε σε κίνδυνο ζώα που δεν μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Πρώτον γιατί δεν έχει ίχνος αλήθειας και δεύτερον γιατί αυτός που ετοίμασε την εν λόγω ανακοίνωση δεν (θέλει να) γνωρίζει και δεν (θέλει να) κατανοεί νόμους και υπουργικές αποφάσεις. Το κυνήγι προς άγρα ψήφων ξεκίνησε».
Η κυρία Δημοπούλου υπενθυμίζει τον νόμο Τσιρώνη για τα ζώα συντροφιάς, ο οποίος είχε προκαλέσει κύμα αντιδράσεων από ζωοφιλικά σωματεία αναφέροντας ότι «η μόνη σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τα ζητήματα που αφορούν την ευζωία των ζώων είναι ότι έχει μνήμη χρυσόψαρου».
Διευκρινίζει ότι το παράβολο δεν αφορά τα αδέσποτα που κάποιος μπορεί να φροντίζει, αλλά τα δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς. Επί της διαδικασίας σημειώνει ότι οι ιδιοκτήτες οφείλουν να επιλέξουν αν θα στειρώσουν τον σκύλο ή την γάτα τους ή αν θα αποστείλουν δείγμα γενετικού υλικού καταβάλλοντας το παράβολο των 150 ευρώ, που πάνω από το 55% προορίζεται για δράσεις αποκλειστικά για την φροντίδα των αδέσποτων ζώων.
Τονίζει επίσης ότι βάσει του νόμου δικαιούνται δωρεάν στειρώσεις, εμβολιασμούς και σήμανση των δεσποζόμενων ζώων τους κατ’ ελάχιστον όσοι ανήκουν σε ευαίσθητες και ευπαθείς ομάδες (ΑΜΕΑ, άνεργοι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ, διαβιούντες με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, μονογονεϊκές οικογένειες, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι), καθώς επίσης και όλα τα σκυλιά φύλαξης ποιμνίων (τσοπανόσκυλα) ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη ενώ αποκλειστικά για εκείνα υπάρχει και η δυνατότητα ως εναλλακτική της στείρωσης, η αποστολή δείγματος γενετικού υλικού.
«Εμείς όχι απλώς δε βάζουμε χαράτσι σε όποιον φροντίζει ζώα συντροφιάς αλλά είμαστε εδώ για να σταθούμε δίπλα τους, να προσπαθήσουμε μαζί τους και να σταματήσουμε να είμαστε η χώρα με τις θλιβερές πρωτιές στις κακοποιήσεις ζώων και τα περισσότερα από 3 εκατομμύρια αδέσποτα σκυλιά, σύμφωνα με τους ερευνητές του ΑΠΘ, και τα αναρίθμητα εκατομμύρια αδέσποτων γατιών», επισημαίνει καταλήγοντας πως «Είμαστε εδώ και θα προσπαθήσουμε να ξαναείμαστε εδώ γιατί για εμάς έμπρακτα αποτελεί προτεραιότητα το κανένα ζώο αδέσποτο, κανένα ζώο κακοποιημένο».