Σαν σήμερα 21/7, κάποιος Ηρόστρατος για να τον γράψει η Ιστορία καταστρέφει ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου

Ήταν 21 Ιουλίου του 356 π.Χ., ανήμερα της γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπως έχει γράψει ο Πλούταρχος. Ο ναός της Αρτέμιδας στην Έφεσο, ήταν ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ο Ηρόσταρος ο Εφέσιος ήταν ένας από τις ντροπές αυτού του κόσμου…
Η κατασκευή του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο, είχε κρατήσει 120 χρόνια! Ο ναός έγινε στάχτη σε μια νύχτα. Τον δημιουργό του, Χερσίφρωνα, ουδείς τον θυμάται. Αντίθετα ακόμα ακούγεται στις μέρες μας το όνομα του καταστροφέα. Ο Ηρόστρατος, με την πράξη του, ήθελε να μείνει το όνομά του αθάνατο και το κατάφερε!
Ο Ηρόστρατος συνελήφθη από τους Εφέσιους του, βασανίστηκε και αποκάλυψε ότι σκοπός της πράξης του ήταν να μείνει το όνομά του στην Ιστορία. Καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε. Οι Εφέσιοι απαγόρευσαν να μνημονεύεται το όνομα του Ηρόστρατου, το οποίο όμως περιέσωσε ο ιστορικός Θεόπομπος, ενώ ο Στράβων κάνει αναφορά στα «Γεωγραφικά» του: «Ο Χερσίφρων ήταν ο αρχιτέκτονας του ναού της Αρτέμιδος και αργότερα κάποιος άλλος το διεύρυνε, αλλά όταν ο Ηρόστρατος έβαλε φωτιά σε αυτό, οι κάτοικοι έχτισαν έναν ωραιότερο ναό».



Με το πέρασμα του χρόνου το όνομα του Ηρόστρατου έγινε συνώνυμο αυτού που διακατέχεται από τη μανία να γίνει γνωστός, έστω και διαπράττοντας κάτι κατακριτέο και καταστροφικό. Η φράση «ηροστράτειος δόξα» σημαίνει τη φήμη που αποκτά κάποιος από καταστροφική πράξη, ενώ η φράση «ηροστράτειο έργο», το μάταιο έργο.
Ο Μέγας Αλέξανδρος προσφέρθηκε να ανοικοδομήσει τον Ναό της Αρτέμιδας, αλλά οι Εφέσιοι αρνήθηκαν ευγενικά. Ο Ναός ξαναχτίστηκε αργότερα, αλλά καταστράφηκε το 262 από επιδρομή των Γότθων. Κι αν ο Ηρόστρατος έμεινε στην Ιστορία, ένας άλλος καταστροφέας του ναού, που άγιασε κιόλας πέρασε στα ψιλά γράμματα: Στις αρχές του 5ου μ.Χ. αιώνα, ο Θεοδώρητος στο έργο του Εκκλησιαστική Ιστορία αναφέρει ότι ο ναός υπέστη ξανά καταστροφή (το 406μ μ.Χ. περίπου) με εντολή του Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Ο Ιωάννης την εποχή αυτή ήταν εξόριστος και έδωσε εντολή να καταστραφεί ο ναός, ενώ βρισκόταν σε ισχύ ο νόμος του Αρκάδιου, που απαγόρευε την καταστροφή των αρχαίων ναών!
«Τα υπόλοιπα μνημεία χάνουν την λαμπρότητά τους…»
Όπως αναφέρει ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος, ο οποίος θεωρείται ο εμπνευστής της λίστας με τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, το μεγαλείο του ναού της Αρτέμιδος υπερβαίνει κάθε άλλο από τα υπόλοιπα μνημεία: «Έχω δει τους μεγαλοπρεπείς Κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας, το Άγαλμα του Ολυμπίου Διός, τον Κολοσσό της Ρόδου και τις Πυραμίδες της Αιγύπτου, όπως ακόμα και το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού, αλλά όταν βλέπω τον ναό της Αρτέμιδος που αγγίζει τον ουρανό τα υπόλοιπα μνημεία χάνουν την λαμπρότητά τους. Εκτός από τον Όλυμπο, ο ήλιος δεν φάνηκε πουθενά αλλού τόσο μεγαλοπρεπής όσο εδώ».
Αθάνατος και στη λογοτεχνία
Αναφορές στον Ηρόστρατο γίνονται στα μυθιστόρημα «Δον Κιχώτης» του Θερβάντες και «Μαρντί» του Χέρμαν Μέλβιλ.
Ο Ζαν-Πολ Σαρτρ έγραψε το 1939 το διήγημα «Ηρόστρατος» («Erostrate»), με ήρωα ένα μισάνθρωπο, που αποφασίζει να ακολουθήσει τα βήματα του Ηρόστρατου.