Τεκμήρια: Η παγίδα για τις κατοικίες - Ο ρόλος των νέων αντικειμενικών τιμών

Με τις νέες αντικειμενικές αξίες υπολογίζονται τα τεκμήρια των κατοικιών για τη χρήση 2022, που δηλώνονται στις φετινές φορολογικές δηλώσεις. Οσοι δεν καταφέρουν να καλύψουν το τεκμήριο απόκτησης της κατοικίας θα φορολογηθούν για μεγαλύτερο εισόδημα και θα πληρώσουν υψηλότερο φόρο.
Στο τεκμήριο απόκτησης του ακινήτου, δηλαδή στα χρήματα που διετέθησαν για την αγορά, προστίθεται και το τεκμήριο διαβίωσης, το οποίο υπολογίζεται από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο.
Μάλιστα, λαμβάνονται υπόψη και οι βοηθητικοί χώροι όπως η αποθήκη ή το γκαράζ. Αν τα τεκμαρτά ποσά δεν καλύπτονται από τα εισοδήματα οι φορολογούμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή έξτρα φόρου.
Πώς υπολογίζεται
Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία του φορολογούμενου υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της, με την ακόλουθη κλίμακα:

• μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
• από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
• από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
• από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
• από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Επίσης, για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας, ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Οι τιμές που προκύπτουν από τις ανωτέρω πράξεις, προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ., και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
Ακόμη, για τις μονοκατοικίες, προβλέπεται προσαύξηση των ανωτέρω τιμών κατά 20%. Αντίθετα, για τις δευτερεύουσες κατοικίες, τα ποσά των τεκμαρτών δαπανών που προκύπτουν, μειώνονται κατά 50%.
Ποιοι «πληρώνουν» τεκμήρια
Οι τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης των κατοικιών βαρύνουν εκείνους που κατοικούν σε αυτό, είτε είναι ιδιοκτήτες είτε ενοικιαστές είτε τούς έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.
Απαλλάσσεται από το τεκμήριο κατοικίας ο φορολογούμενος που έχει δηλώσει «φιλοξενούμενος», αλλά η τεκμαρτή δαπάνη βαρύνει τον «φιλοξενούντα».
Σημειώνεται ότι δεν υπολογίζεται τεκμήριο στις περιπτώσεις των «κενών» κατοικιών. Ομως, για τις κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντιγράφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το παραπάνω διάστημα.
Φυσικά, σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας τους.