Μισθοί: Πόσο υποχώρησαν οι πραγματικοί μισθοί τη διετία 2021 – 2022 [έρευνα ΓΣΕΕ]

Σημαντική απώλεια υπέστησαν οι πραγματικοί μισθοί τη διετία 2021 – 2022 παρά την οικονομική ανάκαμψη που καταγράφεται μετά το τέλος της πανδημίας.
Σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση ο πραγματικός μέσος μισθός παρουσίασε σημαντική μείωση, το 2022, κατά 8,7 ποσοστιαίες μονάδες και κατά 2,1 μονάδες, ενώ το 2019 και το 2020 είχαν αυξηθεί κατά 0,6 και 4,6 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα.
Ταυτοχρόνως η αύξηση των τιμών είχε ως συνέπεια την απώλεια της τάξεως του 8% του πραγματικού μισθού. Το 2021-2022 πολύ μεγάλη δυσκολία να ανταπεξέλθει στις δαπάνες για την κάλυψη βασικών αναγκών αντιμετώπισε το 36% των νοικοκυριών χωρίς εξαρτώμενα παιδιά, όταν την ίδια περίοδο στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό νοικοκυριών ήταν μόλις 6,1%.
Το 2021 το 46,3% των νοικοκυριών στην Ελλάδα δήλωσε την αδυναμία του να ανταπεξέλθει σε μια έκτακτη δαπάνη, ενώ λίγο πιο χαμηλό (43,6%) ήταν το ποσοστό το 2022.
Ιδιαιτέρως σημαντικό είναι το εύρημα της έκθεσης σύμφωνα με το οποίο το 19,6% των κατοίκων της χώρας ζούσε – το 2021 – με διαθέσιμο εισόδημα κάτω από το όριο της σχετικής φτώχειας, ενω το 2022 το ποσοστό μειώθηκε λιγότερο από μια ποσοστιαία μονάδα (18,8%). Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη ήταν 16,8% και 16,5%.
Η ανεργία
Η αγορά εργασίας εξακολουθεί να παρουσιάζει τη δυναμική που εμφάνισε από την πανδημία. Στο πρώτο τετράμηνο του 2023 κινείται πάνω από τη μακροχρόνια τάση της τόσο σε ο ,τι αφορά τη μείωση της ανεργίας όσο και ως προς την αύξηση της απασχόλησης.
Ωστόσο παρά την ταχεία ανάκαμψη, η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη. Αντίστοιχα, καταγράφει το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στους νέους κάτω των 25 ετών και το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης τόσο στις ηλικίες 20-64 ετών όσο και στις γυναίκες ανάμεσα στα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Η ποιότητα εργασίας στη χώρα μας είναι η χαμηλότερη μεταξύ των χωρών – μελών της ΕΕ. Η Ελλάδα σημειώνει τη χειρότερη επίδοση σε χαρακτηριστικά, όπως ο χρόνος εργασίας και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και από τις χαμηλότερες επιδόσεις στη συλλογική εκπροσώπηση, την επαγγελματική εξέλιξη και την ποιότητα του εισοδήματος. Αυτό αποδεικνύει και τα όρια ενός παραγωγικού μοντέλου που βασίζεται σε δουλειές χαμηλής παραγωγικότητας, χαμηλής προστιθέμενης αξίας, χαμηλής εργασιακής σταθερότητας και υψηλών εργάσιμων ωρών.
Συλλογικές συμβάσεις
Κατά τη διάρκεια του 2022, δεν σημειώθηκε κάποια ουσιαστική πρόοδος αναφορικά με την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την αύξηση του αριθμού των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ). Υπογράφηκαν 25 ΣΣΕ κλαδικού ή ομοιοεπαγγελματικού, εθνικού ή τοπικού χαρακτήρα. Επιπλέον, κατά το ίδιο έτος υπογράφηκαν 217 επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας.
Τέλος, κατά την παρουσίαση της έκθεσης, ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Γ. Παναγόπουλος αναφέρθηκε στο εργασιακό νομοσχέδιο της κυβέρνησης και ζήτησε την απόσυρση όλων των διατάξεων, εκτός από αυτές που αφορούν την κύρωση της ευρωπαϊκής οδηγίας. «Χρησιμοποιούν την ευρωπαϊκή οδηγία ως πρόσχημα, για να επιδεινώσουν την νομική προστασία των εργαζομένων», είπε χαρακτηριστικά.
Τέλος τάχθηκε κατά της εφαρμογής των συμβάσεων μηδενικών ωρών απασχόλησης όπως και της κατά παραγγελίαν απασχόλησης.