Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας: Ένα διαρκές ζήτημα - 500 θάνατοι τον χρόνο στην Ελλάδα

Η 10η Σεπτεμβρίου από το 2003 έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, μία μέρα αφιερωμένη στη συνειδητοποίηση και την κατανόηση ενός από τα πιο ευαίσθητα και πολυδιάστατα θέματα που αγγίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Μια μέρα ορόσημο με στόχο την ευαισθητοποίηση για το κρίσιμο ζήτημα της αυτοκτονίας και την ανάγκη λήψης άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων για την πρόληψή της.
Το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ, με πολυετή παρουσία στον χώρο της ψυχικής υγείας, καλεί τους θεσμικούς φορείς, τους επαγγελματίες και ολόκληρη την κοινωνία να ενωθούν σε αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία, σύνθημα, «Κοινή Ευθύνη, Ουσιαστική Δράση-Ας ανοίξουμε έναν υπεύθυνο διάλογο».
Το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσε να έχει προληφθεί
Στο πλαίσιο αυτό η ΚΛΙΜΑΚΑ υλοποιεί δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού υπενθυμίζοντας ότι η αυτοκτονία μπορεί να προληφθεί. «Η αυτοκτονία δεν είναι ένα μοιραίο γεγονός. Το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσε να έχει προληφθεί», αναφέρει η ΚΛΙΜΑΚΑ.
Οι δράσεις ξεκίνησαν 3 Σεπτεμβρίου από τις πλατείες Συντάγματος και Κεραμεικού και θα κορυφωθούν με την κεντρική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Λαϊκό Νοσοκομείο (11:00-13:00).
Στην εκδήλωση θα ανακοινωθεί και η έναρξη πιλοτικής εφαρμογής του πρώτου προγράμματος πρόληψης αυτοκτονιών εντός δημόσιας μονάδας υγείας στην Ελλάδα, την οποία θα χαιρετήσει με μήνυμα η Διεθνής Ένωση για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας.
500 θάνατοι τον χρόνο: Ένα διαρκές ζήτημα δημόσιας υγείας
Η αυτοκτονία αποτελεί τη μοναδική θανατηφόρο ψυχιατρική κατάσταση, με περίπου 500 θανάτους ετησίως στην Ελλάδα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, αφήνοντας πίσω πάνω από 5.000 πενθούντες κάθε χρόνο. Παρ' όλα αυτά, οι αυτοκτονίες, διαχρονικά, είναι πολύ περισσότερες λόγω της υποκαταγραφής, ενώ οι μη θανατηφόρες απόπειρες εκτιμάται ότι είναι έως και 20 φορές περισσότερες από τις καταγεγραμμένες αυτοκτονίες, αναφέρει η ΚΛΙΜΑΚΑ.
Τι δείχνουν τα στοιχεία για τις αυτοκτονίες στην Ελλάδα:

• Η 24ωρη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία 1018 δέχθηκε 20.750 κλήσεις το 2023
• Το 2021 αυτοκτόνησαν 467 άνθρωποι (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ)
• Περισσότερο από το 25% των αυτοκτονιών δεν καταγράφονται
• Οι μη θανατηφόρες απόπειρες είναι έως και 20 φορές περισσότερες από τις καταγεγραμμένες
• Τα έτη 2022-2023 και 2024 τουλάχιστον 1.500 άτομα έχουν αυτοκτονήσει σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ
• 100 άτομα έχουν αυτοκτονήσει σε Μονάδες Υγείας την τελευταία δεκαετία (2013-2023)
• 56 από αυτές τις αυτοκτονίες είναι καταγεγραμμένες μόνο την τελευταία πενταετία (2019-2023)
• 72 αυτοκτονίες έχουν γίνει σε φυλακές ή κρατητήρια από το 2014 έως σήμερα
• 78 στελέχη των σωμάτων ασφαλείας και 52 των ενόπλων δυνάμεων ή στρατεύσιμοι έχουν αυτοκτονήσει από το 2014 έως σήμερα
• Την ίδια περίοδο έγιναν 57 αυτοκτονίες έχουν γίνει σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και 163 σε σημεία γνωστά ως hotspots αυτοκτονίας

Καινοτόμες προσεγγίσεις στην πρόληψη της αυτοκτονίας
Το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας να ενσωματώσει καινοτόμες μεθόδους πρόληψης, παρέχοντας εξατομικευμένες παρεμβάσεις που βασίζονται στις πιο σύγχρονες εξελίξεις των νευροεπιστημών και της επιγενετικής. Αυτές οι παρεμβάσεις δίνουν έμφαση στην αναγνώριση των αναγκών του κάθε ατόμου, την πρόληψη μέσα από προσυμπτωματικούς ελέγχους, και την έγκαιρη παρέμβαση σε κρίσιμες καταστάσεις.
Το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, στο πλαίσιο του οποίου λειτουργούν η 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία -1018 καθώς και το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, αποτελεί τη μοναδική Μονάδα Ψυχική Υγείας στη χώρα η οποία, εδώ και περισσότερα από 16 χρόνια αναπτύσσει εξειδικευμένες υπηρεσίες, ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο στα πεδία της αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών. Η Μονάδα λειτουργεί με την εποπτεία και χρηματοδότηση του υπουργείου Υγείας και αποτελεί τον εθνικό εκπρόσωπο φορέα στη Διεθνή Ένωση για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (IASP).