Νέο σκάνδαλο στην καρδιά της ΕΕ; Η αποκάλυψη του POLITICO για το μυστικό λόμπι που πληρώνει εκατομμύρια για πολυτελή διαμονή κορυφαίων αξιωματούχων

Σχεδόν έξι εκατομμύρια ευρώ έχει εισπράξει το αυταποκαλούμενο think tank που μεσολαβεί για να εξασφαλίσει, σε επιχειρήσεις, πρόσβαση σε πολιτικούς και ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ. Το αστρονομικό ποσό προέρχεται από την χρηματοπιστωτική βιομηχανία, ενώ, την αποκάλυψη για τη δράση της δεξαμενής σκέψης έκανε το POLITICO, στο σχετικό δημοσίευμα του οποίου εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας και το cash-for-influence, την πληρωμή, δηλαδή, μεγάλων χρηματικών ποσών, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιδραστικότητα σε πρόσωπα και επιχειρήσεις.
Το λόμπι ονομάζεται Eurofi και η τεράστια κλίμακα των εσόδων του το καθιστά μία από τις πλέον μεγάλες ομάδες άσκησης πίεσης στην ΕΕ, παρότι αυτό απασχολεί μόλις τρεις υπαλλήλους πλήρους ωραρίου και δεν έχει δημόσια αναρτημένους λογαριασμούς. Η κύρια δραστηριότητα του Eurofi περιλαμβάνει τη διοργάνωση, δύο φορές το χρόνο, μίας εντυπωσιακής εκδήλωσης παρασκηνιακών πιέσεων πίσω από κλειστές πόρτες. Το εξαμηνιαίο event πραγματοποιείται πριν από τις συνεδριάσεις των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ ενώ προσελκύει κορυφαίους ευρωπαίους αξιωματούχους, κεντρικούς τραπεζίτες και ειδικούς του χρηματοπιστωτικού τομέα. Ανώτερα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου με σημαίνοντα ρόλο στη χρηματοπιστωτική νομοθεσία αποκάλυψαν στο μέσο ότι η Eurofi πλήρωσε για τη διαμονή τους σε πολυτελή ξενοδοχεία καθώς και για ορισμένα από τα ταξίδια τους.
Το 2023, ο προϋπολογισμός για τις αμοιβές των μελών του οργανισμού έφτασε τα 5,7 εκατ. ευρώ. Μεταξύ των μελών είναι κάποιες από τις μεγαλύτερες τράπεζες, χρηματιστήρια και τεχνολογικοί κολοσσοί όπως οι η BlackRock, Goldman Sachs και American Express, σύμφωνα με τις γνωστοποιήσεις διαφάνειας του Ιουλίου, τις πρώτες δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες για τα οικονομικά του εδώ και χρόνια. Παρότι όλα είναι νομιμοφανή, η ύπαρξη και ο τρόπος λειτουργίας του Eurofi εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη φύση του lobbying στην ΕΕ: ποιος πληρώνει και πόσα; Τι είδους επιρροή αγοράζουν τα χρήματα; Τα τελευταία χρόνια, στις Βρυξέλλες, η επιρροή του χρηματοπιστωτικού τομέα είναι ορατή, μετά τη θέσπιση κανόνων για τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες. Μέχρι στιγμής, η προσέγγιση των εν λόγω κανόνων είναι πολύ πιο χαλαρή από ό,τι απαιτούν οι ρυθμιστικές αρχές ενώ, η μετρίαση των μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να βλάψουν τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού τομέα είναι αξιοσημείωτη.
«Πρόκειται για μία από τις πιο αδιαφανείς ομάδες που μπορώ να σκεφτώ», σημείωσε στο μέσο ο ερευνητής του Corporate Europe Observatory, Kenneth Haar. «Είναι πραγματικά περίεργη η ύπαρξη τόσο μεγάλου προϋπολογισμού, με τόσο λίγους ανθρώπους», πρόσθεσε.
Η δομή του Eurofi
Το Eurofi διαφέρει από άλλα μεγάλα λόμπι στις Βρυξέλλες, τα οποία παλεύουν να διευρυνθούν και να επηρεάσουν τις πολιτικές της ΕΕ, κερδίζοντας πρόσβαση σε κορυφαίους αξιωματούχους. Από πλευράς του οργανισμού, υπογραμμίζεται ότι, το Eurofi, δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντα της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας ενώ σημειώνεται πως, το μόνο που κάνει, είναι να παρέχει μια πλατφόρμα για συζήτηση.
Το οικονομικό βάρος της δεξαμενής σκέψης, ωστόσο, την αναδεικνύει σε έναν από τους πλέον μεγάλους οργανισμούς άσκησης πίεσης στις Βρυξέλλες, αμέσως μετά από τεχνολογικούς γίγαντες όπως η Google και η Apple, που έχουν επενδύσει τεράστιους πόρους για να επηρεάσουν τους μηχανισμούς των Βρυξελλών. Τα πάνω από 100 μέλη του Eurofi είναι χρηματοοικονομικοί παράγοντες ενώ, ο προϋπολογισμός του, αυξήθηκε, από το 2020, κατά σχεδόν 50%. Εκείνη τη χρονιά, που είναι η τελευταία για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, ο προϋπολογισμός του think tank ήταν 3,9 εκατομμύρια ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι, το Eurofi, διαθέτει περισσότερους πόρους από τα μεγάλα τραπεζικά λόμπι, το ισχυρό λόμπι της φαρμακοβιομηχανίας (την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Συνδέσμων) και τον επιχειρηματικό όμιλο BusinessEurope. Ο Haar εξηγει πως, «έχει εύκολα πρόσβαση σε δημόσιους υπαλλήλους και υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, Αυξάνοντας τον προϋπολογισμό του, απλώς αποκτά ακόμα μεγαλύτερη πρόσβαση».
Αυτό τον μήνα, η ατζέντα και τα ραντεβού του λόμπι στη Βουδαπέστη, για τα οποία το POLITICO ισχυρίζεται ότι έχει ακριβή εικόνα, θυμίζουν το πιο ενημερωμένο who's who του χρηματοπιστωτικού κόσμου. Μεταξύ των προσώπων που εμπλέκονται με το λόμπι είναι ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας, Francois Villeroy de Galhau, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Nadia Calvino, και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Valdis Dombrovskis. Αναμένεται να παρευρεθούν εκατοντάδες ακόμα εκπρόσωποι του κλάδου. Μιλώντας στο μέσο, λομπίστες του χρηματοπιστωτικού τομέα εξέφρασαν τους ενδοιασμούς τους για το Eurofi, λόγω των τεράστιων χρηματικών ποσών αλλά και της -κεκλεισμένων των θυρών- πολιτικής του. Αισθάνονται, όμως, ότι αν δεν συμμετείχαν στα συνέδριά του, θα έχαναν κάτι.
«Δεν είναι λόμπι»
Το POLITICO έκανε επανειλημμένες προσπάθειες να επικοινωνήσει με το Eurofi, ώστε να θέσει τα ερωτήματα που προκύπτουν από τις παραπάνω πληροφορίες, με κυριότερο το θέμα της διαφάνειας. Ο ανώτερος συνεργάτης του οργανισμού, Jean-Marie Andres, απάντησε αρχικά στις κλήσεις των δημοσιογράφων στη συνέχεια, όμως, έστειλε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο οποίο δηλώνει ότι δεν είναι εξουσιοδοτημένος να μιλήσει σε δημοσιογράφους.
Ωστόσο, η ουσία των όσων είπε τηλεφωνικά, είναι ότι, το Eurofi δεν πρέπει να θεωρηθεί λόμπι, αλλά οργανισμός διοργάνωσης συζητήσεων. Τα υπέρογκα ποσά στον προϋπολογισμό, απέδωσε στον πληθωρισμό αλλά και την ανάγκη ενοικίασης μεγαλύτερων χώρων. Στις επίσημες ανακοινώσεις της η Eurofi επιμένει ότι «δεν εκπροσωπεί εμπορικά συμφέροντα» καθώς και ότι ενεργεί «υπό την προοπτική γενικού συμφέροντος, για τη βελτίωση της συνολικής χρηματοπιστωτικής αγοράς».
Άλλοι λένε ότι οι ισχυρισμοί του Eurofi έρχονται σε ευθεία αντίθεση με το γεγονός ότι, κάποιοι από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του είναι εταιρείες – κολοσσοί του χρηματοπιστωτικού τομέα, όπως η Amazon Web Services και η J.P. Morgan, οι οποίες πληρώνουν για το προνόμιο να μπορούν να «στριμώχνουν» τις θέσεις τους στα συνέδριά του. Κάθε μέλος της βιομηχανίας που επιθυμεί να συμμετέχει στο think tank οφείλει να καταβάλλει αμοιβές ύψους 50.000 ευρώ, σύμφωνα με insiders των Βρυξελλών. Αυτό το ποσό μπορεί να εξασφαλίσει ένα τραπέζι στο επίσημο δείπνο, μια αίθουσα για συναντήσεις ή μια θέση του CEO της εκάστοτε εταιρείας σε ένα πάνελ.
Το who's who του Eurofi
Το Eurofi θεωρείται αξιόπιστο λόγω της ιστορίας του. Ιδρύθηκε από τον πρώην διοικητή της γαλλικής κεντρικής τράπεζας Jacques de Larosiere. Αξιοπιστία του εξασφαλίζουν και οι διαχρονικοί δεσμοί του με την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία εναλλάσσεται μεταξύ των χωρών κάθε έξι μήνες. Επικεφαλής του οργανισμού είναι ο πρώην Βρετανός αξιωματούχος της ΕΕ, David Wright. Καθημερινά, του Eurofi ηγείται ο Γάλλος Didier Cahen. Οι διασκέψεις του προηγούνται των συνόδων των υπουργών Οικονομικών (Eurogroup) της χώρας που βρίσκεται στο τιμόνι. Αυτό εξασφαλίζει την παρουσία, ήδη, κορυφαίων αξιωματούχων στην κάθε πόλη.
Λομπίστες, ρυθμιστικές αρχές, αξιωματούχοι και διπλωμάτες ισχυρίζονται ότι, η πραγματική διάσκεψη του Eurofi είναι μια βαρετή παράπλευρη παράσταση, με πάνελ στα οποία συμμετέχουν μόνο άνδρες και ελεγχόμενες συζητήσεις. Πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου πίσω από κλειστές πόρτες ενώ απαγορεύεται αυστηρά η είσοδος σε δημοσιογράφους. Παρά τις επικρίσεις σχετικά με το κόστος και την έλλειψη διαφάνειας, το POLITICO σημειώνει ότι, οι αξιωματούχοι της ΕΕ συνεχίζουν να συμμετέχουν δυναμικά σε αυτό, αφού το Eurofi έχει καλύψει τα έξοδα μετακινήσεων και διαμονής πολιτικών της ΕΕ που εισηγήθηκαν επαναδιατυπώσεις στις αποφάσεις για τη θέσπιση δημοσιονομικών κανόνων. Ο Γερμανός νομοθέτης Markus Ferber, η Γαλλίδα ευρωβουλεύτρια Stephanie Yon-Courtin, ο Ολλανδός νομοθέτης Paul Tang και ο Ισπανός ευρωβουλευτής Jonas Fernandez έχουν αποκαλύψει ότι το Eurofi πλήρωσε για πολυτελή ξενοδοχεία και μέρος των ταξιδιών τους για να παραστούν σε εκδηλώσεις μεταξύ 2021 και 2023.