Διάταξη για το 2% της αδιαφάνειας -και, μάλιστα, αφορολόγητο...

Ερωτήσεις και απαντήσεις για τη ρύθμιση του μαύρου χρήματος
Του Μπαμπη Παπαδημητριου

Η αποκάλυψη ότι η κυβέρνηση ετοιμάζει διάταξη με την οποία θα επαναφέρει τη δυνατότητα διαχείρισης μαύρου χρήματος για τις εκδοτικές επιχειρήσεις, δημιούργησε αίσθηση. Οι αντιρρήσεις που ευλόγως διατυπώνονται, ιδιαίτερα όταν η οικονομική κρίση απειλεί τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά και ο αρνητικός διεθνής αντίκτυπος είναι μερικές μόνον από τις επιπτώσεις. Μέχρι να ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση τις προθέσεις της, μερικές διευκρινίσεις είναι απαραίτητες.

Τι είναι το 2%;

Πρόκειται γιά διάταξη που παρέχει στις επιχειρήσεις που εκδίδουν εφημερίδες τη δυνατότητα να διαχειρίζονται πόρους ίσους με το 2% του συνολικού τους τζίρου αδιαφανώς και χωρίς καμία φορολογική επιβάρυνση. Στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 1% και το 0,5% από ένα πόσο και πάνω. Η διάταξη επιτρέπει ουσιαστικά τη διακίνηση μαύρου χρήματος από εκδοτικούς οργανισμούς.

Για τι συνολικό ποσό μιλάμε;

Με βάση τους τζίρους των επιχειρήσεων ΜΜΕ το συνολικό ποσό ανέρχεται σε περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Το ποσό αυτό παραμένει αφορολόγητο και δεν απαιτούνται παρασταστικά για τη δικαιολόγησή του.

Πότε ίσχυσε για πρώτη φορά ο νόμος;

Στη δεκαετία του 1950 οι εφημερίδες εντάχθηκαν διατάξεις που αφορούσαν τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και τους έδιναν την «ευελιξία» να χρησιμοποιούν μέρος του τζίρου τους για... ανορθόδοξους σκοπούς. Το 1992 επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη το αφορολόγητο ποσοστό αυξήθηκε στο 4% για τις εφημερίδες. Ο κ. Μητσοτάκης φέρεται να έχει αλλάξει άποψη για την απόφαση αυτή και γι’ αυτό είχε προτείνει πέρυσι στον νυν πρωθυπουργό την κατάργησή της.

Μέχρι πότε ίσχυε η σχετική διάταξη;

Η ισχύς της έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2008 και ο πρώην υπουργός Επικρατείας Θεόδωρος Ρουσόπουλος είχε δηλώσει πως δεν επρόκειτο να δοθεί νέα παράταση. Η διάταξη είχε ανανεωθεί για τέσσερα χρόνια με απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη τον Φεβρουάριο του 2004, λίγο πριν από τις βουλευτικές εκλογές και ύστερα από έντονες πιέσεις. Ενσωματώθηκε στον νόμο 3229 για θέματα ιδιωτικής Ασφάλισης. Είχαν προηγηθεί άλλες παρατάσεις με νόμους το 1999, το 2002 και το 2003.

Πλήττονται οι μικρές εφημερίδες από την κατάργηση του 2%;

Πολύ λιγότερο από τις μεγάλες, καθώς οι τζίροι τους είναι εξαιρετικά μικροί και τα ποσά που αφορά η διάταξη το ίδιο.

Γιατί διαμαρτυρήθηκε η Ενωση Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων;

Η «Κ» φιλοξένησε απόψεις πολιτικών, οι οποίες καταφέροντο εναντίον της παράτασης του 2% για τις εφημερίδες. Η ΕΙΗΕ είχε προφανώς διαβεβαιώσεις πως επρόκειτο να ψηφισθεί η παράταση και ενοχλήθηκε από το γεγονός πως άνοιξε ένας δημόσιος διάλογος για το αν θα πρέπει να υπάρχει μια ιδιότυπη φοροαπαλλαγή και νομιμοποίηση μαύρου χρήματος για τον εκδοτικό κλάδο. Η «Κ» σε ανακοίνωσή της διευκρίνισε πως φιλοξενεί και θα συνεχίσει να το κάνει απόψεις για θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος.

Ποια είναι η θέση της «Κ» για το 2%;

Η «Καθημερινή» σε δήλωσή της την περασμένη Πέμπτη διευκρίνισε πως «τώρα σε μια στιγμή που η χώρα αντιμετωπίζει μεγάλη δημοσιονομική κρίση και οι Ελληνες πολίτες καλούνται να πληρώσουν πρόσθετα φορολογικά βάρη από το υστέρημά τους, κανένας κλάδος δεν μπορεί να διεκδικεί προνομιακή φορολογική μεταχείριση. Η «Κ», όπως όλες οι εφημερίδες, υφίσταται τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης αλλά πιστεύει πως κάθε προσπάθεια στήριξης των ΜΜΕ πρέπει να βασίζεται στις αρχές της διαφάνειας και της ισονομίας». Εξάλλου στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται πως «η ιδιοκτησία της “Κ” έχει αποφασίσει ότι σε περίπτωση που ψηφισθεί η παράταση του 2% η “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Α.Ε.” θα δωρίσει σε φιλανθρωπικά ιδρύματα τον φόρο που θα κατέβαλλε αν δεν ίσχυε αυτή η ρύθμιση».

Πόσο πιθανό είναι να κατατεθεί διάταξη για την παράταση του 2%;

Η κυβέρνηση δεν έχει διευκρινίσει τις προθέσεις της, αν και πιέζεται από επιχειρήσεις για τις οποίες η διάταξη αυτή έχει προφανώς ζωτική σημασία για τον τρόπο που λειτουργούν. Ηδη πάντως εκδηλώνονται αντιδράσεις από κυβερνητικούς βουλευτές, οι οποίοι υπενθυμίζουν πως υπήρξαν στο παρελθόν δηλώσεις ανωτάτων κυβερνητικών αξιωματούχων κατά της ρύθμισης αυτής. Από ανώτατα επίσης στελέχη του ΠΑΣΟΚ διευκρινίζεται πως, «εφόσον κατατεθεί η τροπολογία, θα εκφρασθεί η αντίθεση του κόμματος». Η στάση αυτή μπορεί ενδεχομένως να συνδυασθεί με σαφείς θέσεις του κόμματος για την επιβολή ισονομίας και ξεκάθαρων κανόνων λειτουργίας στο πεδίο των ΜΜΕ. Αρνητική αναμένεται να είναι και η στάση των κομμάτων της Αριστεράς.