Περαίωση στα αυθαίρετα μετά το Πάσχα

Στηριγμένη στη «συνταγή» των ημιυπαίθριων χώρων, η κυβέρνηση προχωρεί στην τακτοποίηση των αυθαιρέτων αμέσως μετά το Πάσχα. Η λύση που επιλέγεται, είναι τύπου περαίωσης. Προβλέπεται προκαταβολή και εξόφληση σε δόσεις

Ερχεται... τακτοποίηση και για τα αυθαίρετα αμέσως μετά το Πάσχα, στην οποία θα προβλέπεται γενναία μείωση των προστίμων. Η κυβέρνηση αναζητεί μία νομική φόρμουλα, ώστε αφενός η ρύθμιση να είναι ελκυστική για τους ιδιοκτήτες των περίπου 1.000.000 αυθαιρέτων και αφετέρου να διασφαλίσει όσους πληρώσουν τα πρόστιμα ότι στο μέλλον δεν θα υπάρξει ο παραμικρός κίνδυνος να έρθουν αντιμέτωποι με την κατεδάφιση των σπιτιών τους. Οπως είχε γίνει και με τους ημιυπαίθριους.

Στόχος της κυβέρνηση είναι να βάλει στα δημόσια ταμεία έσοδα μεταξύ 1,5 και 2 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η λύση που προκρίνεται είναι τύπου περαίωσης. Δηλαδή θα καταβάλλεται προκαταβολή και το υπόλοιπο ποσό του προστίμου θα επιμερίζεται σε δόσεις. Ετσι για φέτος υπολογίζονται έσοδα της τάξης των 300 εκατ. ευρώ, για το 2012 άλλα 500 εκατ. ευρώ, με το σύνολο των προβλεπόμενων εσόδων να εισπράττονται έως και το 2015.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, εξετάζεται το ενδεχόμενο να μπουν στη ρύθμιση εισοδηματικά κριτήρια από τα οποία θα προσδιορίζεται το ύψος των προστίμων, αλλά και να γίνεται σαφής διαχωρισμός των πολυτελών κατασκευών. Γι' όσους δεν μπουν στη ρύθμιση, θα ξεκινήσουν έλεγχοι (όπως γίνεται αυτήν την περίοδο και στους φορολογουμένους που δεν μπήκαν στην περαίωση), προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατεδάφισης.
Από την τακτοποίηση θα εξαιρεθούν τα αυθαίρετα που βρίσκονται σε δάση, στον αιγιαλό, σε ρέματα και αρχαιολογικούς χώρους.
Χθες ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, αναφερόμενος στο θέμα τόνισε πως πρέπει να μπει «μία κόκκινη γραμμή με το παρελθόν», χωρίς να θελήσει να μιλήσει με λεπτομέρειες για τον τρόπο υπολογισμού και το ύψος των προστίμων τακτοποίησης.
«Σήμερα τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης είναι εξοντωτικά. Στο πλαίσιο του Συντάγματος, θέλουμε να δούμε τι μπορεί να γίνει ώστε να εκλογικευτούν οι καταβολές των προστίμων, να εισπραχθούν σημαντικού ύψους έσοδα από το Δημόσιο και ταυτόχρονα όσοι υπαχθούν στη διαδικασία αυτή να διασφαλιστεί ότι δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια μελλοντική απαίτηση για κατεδάφιση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Γνωστοποίησε δε ότι αμέσως μετά το Πάσχα θα ξεκινήσει ο διάλογος με τα συναρμόδια υπουργεία προκειμένου να αναζητηθεί μία νομοθετική λύση μέσα στο πλαίσιο του Συντάγματος και των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία να διασφαλίζει όσους μπουν στη ρύθμιση.
Ξεκαθάρισε δε ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για νομιμοποίηση γιατί είναι αντισυνταγματική, αλλά για τακτοποίηση του ζητήματος. «Επιχειρούμε την είσπραξη των προστίμων σε ένα πιο βατό πλαίσιο από σήμερα, που τα πρόστιμα είναι εξοντωτικά», είπε χαρακτηριστικά προαναγγέλλοντας σημαντικές «εκπτώσεις» στο ύψος των προστίμων.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τυχόν ενστάσεις από την πλευρά του υπουργείου Περιβάλλοντος, σημείωσε ότι με την κ. Τίνα Μπιρμπίλη μπορεί να υπάρχει μία διαφορά τόνου και όχι διαφορά ουσίας.
«Συγχωροχάρτι»
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται ένα σχέδιο το οποίο προβλέπει ότι εφόσον εξοφληθούν με σημαντική έκπτωση τα προβλεπόμενα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης των αυθαιρέτων, θα δίνεται για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στους ιδιοκτήτες «συγχωροχάρτι» για τις υπερβάσεις δόμησης που έχουν διαπράξει.
Η ρύθμιση θα επιδιωχθεί να καταρτιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μην προσκρούει στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η είσπραξη των προστίμων θα γίνεται από τις ΔΟΥ και με αυτόν τον τρόπο τα αυθαίρετα θα απαλλάσσονται της κατεδάφισης. Οσοι ιδιοκτήτες δεν καταβάλλουν τα πρόστιμα, θα υπόκεινται στη διαδικασία κατεδάφισης μετά τους ελέγχους που θα πραγματοποιήσει η Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ
Δεν μπορούν να τα πληρώσουν οι υπόχρεοι γιατί είναι εξοντωτικά
Τα λιμνάζοντα πρόστιμα από τα αυθαίρετα που εκκρεμεί η πληρωμή τους έχουν φθάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Επειδή είναι πάρα πολύ υψηλά, οι υπόχρεοι δεν τα πληρώνουν και επιλέγουν τη δικαστική οδό, πρακτική που οδηγεί σε πολυετείς καθυστερήσεις. Ειδικότερα, για όσα αυθαίρετα κτίστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2004 τα πρόστιμα ανέγερσης που είναι εφάπαξ και τα πρόστιμα διατήρησης τα οποία καταβάλλονται σε ετήσια βάση είναι ανάλογα με την αντικειμενική τιμή του ακινήτου. Υπολογίζονται δηλαδή τα τετραγωνικά και πολλαπλασιάζονται με την τιμή ζώνης. Για παράδειγμα, για ένα αυθαίρετο 100 τετραγωνικών σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.200 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, το πρόστιμο ανέγερσης φθάνει τις 120.000 ευρώ και το πρόστιμο διατήρησης τις 60.000 ευρώ τον χρόνο.
Για όσα κτίστηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου τα εφάπαξ πρόστιμα ανέγερσης είναι χαμηλότερα (ενδεικτικά αναφέρουμε το ποσό των 5 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο), αλλά καθώς κάθε χρόνο θα πρέπει να καταβάλλεται και το ήμισυ αυτών ως τέλος διατήρησης η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών τους δεν τα έχει πληρώσει. Για αυθαίρετο 80 τετραγωνικών μέτρων το εφάπαξ πρόστιμο φθάνει τις 4.400 ευρώ και το ετήσιο τις 2.200 ευρώ.
Κώστας Τσαχάκης
ΣΥΓΧΥΣΗ
Αλαλούμ με τον ακριβή αριθμό των παράνομων κτισμάτων
Σύγχυση επικρατεί σχετικά με την πραγματική εικόνα των αυθαιρέτων στη χώρα. Τελευταίοι υπολογισμοί κάνουν λόγο για ένα εκατομμύριο αυθαίρετα σε πανελλαδική κλίμακα, αν και ορισμένες πιο συντηρητικές εκτιμήσεις μιλούν για 600.000. Γενικότερα, θεωρείται πως τα αυθαίρετα κτίσματα ανέρχονται στο 30% των νομίμων κτισμάτων που κατασκευάζονται κάθε χρόνο. Σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς των δασικών υπαλλήλων, 200.000 - 300.000 αυθαίρετα βρίσκονται σε χαρακτηρισμένες δασικές εκτάσεις ή δάση.
Η δυσκολία στο να προσδιοριστεί με ακριβή τρόπο ο αριθμός των αυθαιρέτων έγκειται στο γεγονός πως κάθε αυθαιρεσία δεν είναι ίδια και δεν έχει την ίδια βαρύτητα. Υπάρχουν τα κτίσματα μέσα στα δάση, για τα οποία μπορεί και να έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια από την πολεοδομία. Υπάρχουν τα κτίσματα με πολεοδομικές παραβάσεις, τα οποία είτε κατασκευάστηκαν χωρίς οικοδομική άδεια, είτε καθ' υπέρβαση οικοδομικής άδειας (παραδείγματος χάριν διαθέτουν αυθαίρετη προσθήκη ή έχουν υπερβεί τους όρους δόμησης), είτε με άδεια που ανακλήθηκε στη συνέχεια. Αλλα πάλι διαθέτουν οικοδομική άδεια αλλά κτίστηκαν πλήρως αυθαίρετα, χωρίς να τηρούν καμία πρόβλεψη.
Δεκάδες αυθαιρεσίες διαπιστώνονται επίσης και στις οικοδομές μέσα σε πόλεις και οικισμούς. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την κατάρτιση του Εθνικού Κτηματολογίου έχουν καταγραφεί παρανομίες στο 35% των κτιρίων εντός σχεδίου. Τα περισσότερα αυθαίρετα καταγράφονται στην Αττική, κυρίως στην Ανατολική Αττική, στη Χαλκιδική, στον Νομό Ηρακλείου Κρήτης, στον Νομό Θεσσαλονίκης, στον Νομό Ηλείας, κυρίως στην παραλία. Ακολουθούν η Εύβοια, οι Κυκλάδες, οι παραλίες Αργολίδας και Κορινθίας - γενικότερα τουριστικές και παραθαλάσσιες περιοχές.
Μανίνα Νικολοπούλου