Στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης ΑμεΑ στα Φιλιατρά

       

Τη δημιουργία δύο στεγών υποστηριζόμενης διαβίωσης ατόμων με αναπηρία στα Φιλιατρά προτείνει ο διοικητής του ΚΑΦΚΑ, που λειτουργεί στην τριφυλιακή πόλη, Λεωνίδας Παρασκευόπουλος. Στόχος, όπως λέει, να καλυφθεί το κομμάτι της κοινωνικής φροντίδας για τους ανθρώπους με νοητική υστέρηση, πράγμα που δεν επιτεύχθηκε όλα αυτά τα χρόνια με τη λειτουργία του ΚΑΦΚΑ (Κέντρο Αποθεραπείας Φυσικής και Κοινωνικής Αποκατάστασης), το οποίο δε στελεχώθηκε ποτέ από το ανάλογο επιστημονικό προσωπικό. Αφορμή για τη συνομιλία με τον κ. Παρασκευόπουλο ήταν το υπό συζήτηση νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, που προβλέπει μετατροπή των ΚΑΦΚΑ σε Κέντρα μόνο Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης, αφήνοντας απ’ έξω τον τομέα της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Τι αλλάζει στο ΚΑΦΚΑ, σύμφωνα με το νομοσχέδιο; Κρατώ κάποιες επιφυλάξεις, γιατί δεν ξέρω εάν θα παραμείνει το σχέδιο ως έχει. Όμως, η ένταξη των κέντρων αποθεραπείας στο ΕΣΥ είναι σωστή κίνηση, που έπρεπε να είχε γίνει από χρόνια. Τώρα, τα κέντρα αυτά είναι ενταγμένα στις μονάδες κοινωνικής φροντίδας, που σημαίνει ότι το προσωπικό τους ανήκει σε άλλη κατηγορία του υπουργείου Υγείας, στην Πρόνοια, οπότε οι συνθήκες εξέλιξης είναι διαφορετικές. Για παράδειγμα, οι κανόνες εξέλιξης που ισχύουν στο ΕΣΥ για το ιατρικό προσωπικό, δεν είναι ίδιοι με αυτούς στην Πρόνοια. Αυτό ήταν τεράστιο πρόβλημα για τα ΚΑΦΚΑ, γιατί δεν προσέλκυαν ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Έτσι, δεν εξελίχθηκαν σε κέντρα πραγματικής αποκατάστασης, όμως με την ένταξή τους στο ΕΣΥ αυτό αλλάζει. Επιπλέον, το σχέδιο εντάσσει τα Κέντρα στα γειτονικά Νοσοκομεία. Το ΚΑΦΚΑ Φιλιατρών εντάσσεται στο Νοσοκομείο Καλαμάτας και μαζί με το Νοσοκομείο Κυπαρισσίας θα αποτελούν έναν οργανισμό. Αυτό είναι μεγάλο πλεονέκτημα, γιατί το προσωπικό του Νοσοκομείου Κυπαρισσίας θα μπορεί να εξυπηρετήσει και τις υπηρεσίες αποκατάστασης στα Φιλιατρά, που εμπλέκουν φυσιάτρους, ορθοπαιδικούς και νευρολόγους κυρίως. Αυτή τη στιγμή στο ΚΑΦΚΑ έρχονται και άνθρωποι με νοητική υστέρηση; Η αποκατάσταση είναι ευρύς όρος. Απευθύνεται σε άτομα με πάσης φύσεως αναπηρία, καθώς και σε ανθρώπους που μέχρι χθες ήταν μια χαρά, αλλά τους έτυχε, για παράδειγμα, ένα εγκεφαλικό. Μπορούμε να εντάξουμε ένα άτομο με εγκεφαλικό στην κατάσταση των ΑμεΑ; Πιθανόν, με την ευρύτερη έννοια. Μέσα στην ομάδα των ΑμεΑ υπάρχουν και αυτά που λέμε άτομα με νοητική υστέρηση, τα οποία μπορεί να έχουν ταυτόχρονα και κινητικά προβλήματα. Άρα, ένα τέτοιο κέντρο καλύπτει αυτές τις κατηγορίες συνανθρώπων μας. Όσον αφορά στα άτομα με περίπτωση καθαρά ψυχοκοινωνική, μέχρι τώρα ένα κέντρο σαν το δικό μας προβλεπόταν να προσφέρει και τέτοιες υπηρεσίες. Να σας πω ότι η αποτελεσματικότητα ήταν χαμηλή έως ανύπαρκτη; Δεν υπήρχε το κατάλληλο προσωπικό, για να έχετε το σωστό αποτέλεσμα; Ακριβώς. Δεν υπήρχε το προσωπικό. Θα μπορούσα να πω ότι τα ΚΕΚΥΚΑμεΑ έκαναν καλύτερη δουλειά. Υπάρχει μια τέτοια μονάδα στην Καλαμάτα, την οποία θα γνωρίζετε. Εδώ, όμως, μεγάλο ρόλο έχουν παίξει οι εθελοντές, αφού και από το ΚΕΚΥΚΑμεΑ λείπει προσωπικό… Και αυτό είναι σωστό, αλλά, επειδή τα άτομα με νοητική υστέρηση έχουν μεγάλη ανάγκη για εκπαίδευση, τα ΚΕΚΥΚΑμεΑ ήταν προσανατολισμένα σε αυτό τον τομέα. Εμείς δεν είχαμε τέτοιο προσανατολισμό. Δηλαδή, με έναν άνθρωπο σε μεγάλη ηλικία δεν μπορούσαμε να κάνουμε πολλά πράγματα, απλά θα βοηθούσαμε στο να περάσει η μέρα του λίγο πιο ευχάριστα, με κάποια προγραμματάκια, εκδηλώσεις κ.λπ. Τώρα δε θα γίνεται ούτε αυτό; Λογικά, εφόσον προσανατολίζονται περισσότερο στη φυσική, ιατρική αποκατάσταση, το κομμάτι της κοινωνικής αποκατάστασης περιορίζεται. Ήταν περιορισμένο βέβαια εξ αντικειμένου. Το άσχημο είναι ότι δεν υπάρχει καμιά άλλη δομή γι’ αυτούς τους ανθρώπους, ώστε να μην αποκλειστούν στο σπίτι… Όσο γι’ αυτό, αποδείχτηκε ότι τα ΚΑΦΚΑ δεν ήταν ικανά να το καταφέρουν σε ικανοποιητικό βαθμό. Ίσως είναι ώρα να αναπτυχθούν άλλες δομές, πολύ πιο κατάλληλες. Συγκεκριμένα, επειδή έχουμε κάποια άτομα, τα οποία μακροχρονίως φιλοξενούμε, οι καταλληλότερες δομές γι’ αυτά είναι οι στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης ΑμεΑ. Ειδικά για τους δικούς μας ανθρώπους εδώ, έχουμε προτείνει να δημιουργηθούν δύο τέτοιες στέγες. Πρόκειται για επίσημη πρόταση που έχουμε κάνει στο υπουργείο. Οι στέγες είναι μια μεγάλη οικογένεια, με 9 άτομα η κάθε μια, που φιλοξενούνται σε ένα μεγάλο διαμέρισμα. Το προσωπικό που χρειάζεται για να τις υποστηρίξει, είναι κυρίως κοινωνικοί φροντιστές, με εποπτεία από έναν κοινωνικό λειτουργό. Οι φιλοξενούμενοι διαβιούν μονίμως, χωρίς αυτό να είναι υποχρεωτικό. Εάν η οικογένεια είναι κοντά στο άτομο, οι στέγες μπορούν να γίνουν ένας χώρος όπου θα φιλοξενείται, όταν η οικογένεια θέλει να πάει διακοπές, ή θα συμμετέχει σε κάποια προγράμματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο κόσμος φοβάται ότι τώρα με την οικονομική κρίση, το κομμάτι της κοινωνικής φροντίδας θα περικοπεί… Όμως, και η κατάσταση που επικρατεί εδώ, δεν είναι αυτή που θα έπρεπε. Το γεγονός ότι φιλοξενούμε ανθρώπους χωρίς επιστημονική υποδομή, με έναν τρόπο που μάλλον θυμίζει άσυλο, δεν είναι και το καταλληλότερο για να το υποστηρίξουμε. Δεν πρέπει να πούμε ότι, λόγω οικονομικής κρίσης, θα κρατήσουμε το Κέντρο ως έχει. Το ΚΑΦΚΑ είναι πολύ δαπανηρό, έχει 6.500 τ.μ. κτήρια, με πολύ υψηλό κόστος για να συντηρηθούν, να ζεσταθούν, να δροσιστούν. Αυτό είναι τεράστια σπατάλη. Με πολύ μικρότερη δαπάνη, μπορούν να λειτουργήσουν στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις υποδομές του ΚΑΦΚΑ, να εκμεταλλευτούμε την εμπειρία του προσωπικού, γιατί έχει αποκτήσει εμπειρία από τη μακροχρόνια φιλοξενία των ανθρώπων εδώ, και να προσφέρουμε ανθρώπινες συνθήκες παραμονής των συνανθρώπων μας με νοητική υστέρηση. Της Μαρίας Νίκα