Νίκος Προκοβάκης: Οι συνεταιριστικές οργανώσεις να λειτουργούν ως επιχειρήσεις

Γράφτηκε από τον Γιάννης Σινάπης

Ο ΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΠΑΞΙΩΣΕ ΤΟ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
«Οι συνεταιριστικές οργανώσεις είναι οικονομικές επιχειρήσεις και δεν μπορούν να λειτουργούν διαφορετικά από ό,τι λειτουργούν όλες οι επιχειρήσεις στον κόσμο. Και όταν πραγματικά οι κυβερνήσεις και τα κόμματα αναγνωρίσουν αυτής της νοοτροπίας συνεταιριστές, σίγουρα μπορεί να υπάρξει ανασύνταξη του συνεταιριστικού κινήματος». Αυτό τονίζει στην "Ε" ο πρόεδρος της ΕΑΣ Λακωνίας Νίκος Προκοβάκης. Σημειώνει πως «ουαί και αλίμονο για τον Ελληνα αγρότη και για την ελληνική αγροτική παραγωγή αν διαλυθεί το συνεταιριστικό κίνημα. Τότε όπως λέει και ο λαός θα έρθουν του "δυνατού οι μέρες"». Επισημαίνει ότι «όποιοι πρόεδροι ή διοικήσεις συνεταιρισμών προσπορίστηκαν οφέλη και με δόλο οδήγησαν τις οργανώσεις που διοίκησαν σε ζημιές, πρέπει να λογοδοτήσουν και να τιμωρηθούν αυστηρότατα». Ο κ. Προκοβάκης παρατηρεί πως «φταίνε τα πρόσωπα, αλλά το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης το έχει ο κομματισμός» για την απαξίωση του συνεταιριστικού κινήματος. Εκτιμά ότι η Ελλάδα πρέπει να στηριχθεί στην ξεχωριστή ποιότητα του ελαιολάδου της και σημειώνει πως με βάση την προσπάθεια του Κ. Καραμανλή το 2006 να ανοίξει τους ορίζοντες για το ελληνικό ελαιόλαδο, «πάντα στην Ελλάδα είναι λάθος άνθρωποι, με λάθος νοοτροπία σε λάθος θέση».
-Η ΕΑΣ Λακωνίας μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία. Ηταν η καλύτερη λύση για την οργάνωση και τους αγρότες του νομού;

«Κατά την προσωπική μου άποψη, η καλύτερη λύση και για την οργάνωσή μας ειδικότερα και για το συνεταιριστικό κίνημα γενικότερα, θα ήταν να παραμείνει Ενωση Συνεταιρισμών. Ομως στη συγκεκριμένη περίπτωση η επιλογή της μετατροπής σε Ανώνυμη Εταιρεία πιστεύω ότι όντως ήταν η καλύτερη λύση και για την ίδια και για τους αγρότες του νομού για δύο κυρίους λόγους: 1) Διότι παραμένουν μέτοχοι ως ήταν και με την μορφή της Ενωσης χωρίς να χρειάζεται τίποτα περισσότερο. Οι μερίδες με τις οποίες συμμετείχαν οι πρωτοβάθμιες συνεταιριστικές οργανώσεις θα μετατραπούν σε μετοχές και θα μετέχουν όλοι χωρίς κανένα επιπλέον κόστος. 2) Βγάζει τον κομματισμό από την οργάνωση, τον οποίο ο καινούριος νόμος έβαζε από το παράθυρο, όταν μετατρέπεσαι σε ένα τεράστιο πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό. Βεβαίως μετατρεπόμενος σε Ανώνυμη Εταιρεία ελλοχεύουν κίνδυνοι πιθανής αλλαγής της μετοχικής σύνθεσης στο μέλλον. Ομως αποφεύγονται αδικίες, το να γίνει η επιχείρηση έρμαιο μιας δράκας ανθρώπων».



-Το συνεταιριστικό κίνημα έχει απαξιωθεί, έχει χρεοκοπήσει και οι αγρότες δεν το εμπιστεύονται. Τι έφταιξε; Εχει να κάνει με πρόσωπα, με την εξάρτηση από κόμματα;

«Εχετε δίκιο. Οντως το συνεταιριστικό κίνημα έχει εν πολλοίς απαξιωθεί στα μάτια του κόσμου και γι’ αυτό είναι ένα κράμα πραγμάτων που φταίει. Σίγουρα φταίνε τα πρόσωπα, το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης το έχει ο κομματισμός και επιτρέψτε μου με δυο φράσεις να το δικαιολογήσω. Αν κάνουμε μια αναδρομή στο συνεταιριστικό κίνημα στην Ελλάδα θα δούμε ότι δυναμώνει από τα μέσα της δεκαετίας του ΄50 και φτάνει σε υψηλά επίπεδα στην δεκαετία του ΄60 και αρχές του ΄70 και βεβαίως οι διοικούντες του συνεταιριστικού κινήματος παρότι δεν υπάρχουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα σημερινά, θεωρούνται μεγάλες προσωπικότητες. Η κακοδιαχείριση με δόλο κατά τη διάρκεια αυτή είναι ανύπαρκτη και βεβαίως κανένας δεν τολμά να φανταστεί ότι αν συλληφθεί να "κλέπτει οπώρας" θα τον βοηθήσει κάποιος.

Ελάτε να δούμε τι έγινε από το 1981 και ύστερα. Οι συνεταιριστές και οι συνεταιριστικές οργανώσεις τίθενται κάτω από κομματικές ομπρέλες. Το σπορ της ασυδοσίας ανθεί. Η ατιμωρησία στα ύψη. Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει κάτω από την επιρροή της κομματικής ομπρέλας και το δικό μας παιδί είναι αδιανόητο ότι μπορεί να τιμωρηθεί. Ολη αυτή η κατάσταση κράτησε 20 χρόνια και παρότι ο Ν. 2810 ήταν ο σωστότερος νόμος μετά τον Ν. 602 του Ελ. Βενιζέλου -το 1914 είχε διαβρωθεί το σύστημα τόσο πολύ-, κουβαλούσε τόσα βαρίδια από το παρελθόν, είχε πολλαπλασιάσει το πολιτικό σύστημα το υπαλληλικό προσωπικό των συνεταιριστικών οργανώσεων. Και επιτρέψτε μου να θυμίσω ότι στις εκλογές της ΠΑΣΕΓΕΣ του 1993 από τα 21 μέλη του Δ.Σ. οι 9 ή 10 αν δεν κάνω λάθος ήταν εν ενεργεία βουλευτές όλων των κομμάτων. Οτι πατώντας στο συνεταιριστικό κίνημα κάποιοι έγιναν υπουργοί. Βλέπε Δρυς, Αργύρης ο οποίος Αργύρης πέρσι έκανε δηλώσεις απαξιωτικές για το συνεταιριστικό κίνημα, που αν δεν υπήρχε αυτό δεν θα τον ήξεραν κατά παράφραση της φράσης του Κατσιφάρα "ούτε οι κότες του πτηνοτροφείου του". Και ήρθαν και τα μεγάλα μέσα επικοινωνίας, τα οποία εξυπηρετούσαν συγκεκριμένα συμφέροντα. Δεν είναι της παρούσης να τα ονομάσω, αλλά και αν χρειασθεί δεν φοβάμαι και να τα ονομάσω, τα οποία είχαν συμφέροντα από τη διάλυση του συνεταιριστικού κινήματος και έβαλαν το κερασάκι στην τούρτα. Αρα εύκολα συμπεραίνει κανείς ότι η απαξίωση του συνεταιριστικού κινήματος έχει πολλούς που έχουν ευθύνες, μηδέ εξαιρουμένου και των παραγωγών των ιδίων, οι οποίοι δεν στήριζαν τις οργανώσεις τις οποίες άνηκαν».



-Η ΕΑΣ Μεσσηνίας βρίσκεται σε πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση. Χαρακτηριστικά οι υπάλληλοι είναι απλήρωτοι επί μήνες. Η ΕΑΣ Λακωνίας σε τι θέση βρίσκεται;

«Εχω μάθει ότι η ΕΑΣ Μεσσηνίας βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική θέση. Γι΄ αυτό το πράγμα πιθανόν να φταίνε και διοικούντες και εργαζόμενοι, αλλά και οι παραγωγοί. Σίγουρα όμως φταίει ο κομματισμός και σίγουρα δεν θα λύσει τα προβλήματα η μετατροπή σε πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό. Μάλλον θα τα μεγαλώσει και με την νοοτροπία που κουβαλάνε ορισμένοι, θα την οδηγήσουν και σε δικαστικούς αγώνες και σε εκκαθάριση. Η ΕΑΣ Λακωνίας μέχρι στιγμής δεν χρωστάει ούτε ένα ευρώ. Είτε σε εργαζόμενο, είτε σε ασφαλιστικό φορέα, είτε σε προμηθευτή, είτε σε παραγωγό και δεν έχει μέχρι στιγμής ληξιπρόθεσμες οφειλές στο τραπεζικό σύστημα.

Ομως η κακή οικονομική κατάσταση της χώρας, ο στραγγαλισμός που δέχονται οι επιχειρήσεις και από το τραπεζικό σύστημα, αλλά και από το κράτος και η ρευστότητα που υπάρχει, όπως ανέφερα και πιο πάνω της αναξιοπιστίας του συνεταιριστικού κινήματος, πιθανόν να δημιουργήσει προβλήματα και στην δική μας Ενωση».



-Η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι το πιο κρίσιμο ζήτημα. Είναι στην σωστή κατεύθυνση;

«Οντως η αναθεώρηση της ΚΑΠ είναι πολύ κρίσιμο θέμα. Είναι σίγουρο ότι με ελάχιστες περικοπές θα εξακολουθούν να μπαίνουν στην χώρα μέχρι και το 2019 αρκετά χρήματα αναγκαία για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα. Με την καινούρια ΚΑΠ όπως φαίνεται μέχρι σήμερα δίνονται (μέσα στα πλαίσια της ΚΑΠ) πολλά περιθώρια στο κράτος μέλος να χαράξει δική του πολιτική. Ακόμα δεν γνωρίζουμε σε δύο - τρία βασικά θέματα, όπως η περιφερειοποίηση και ποιος είναι ενεργός αγρότης που έχει την ευχέρεια να ελιχθεί, ποια πολιτική σκέφτεται να ακολουθήσει. Αρα δεν μπορώ να πω αυτή την στιγμή αν είναι προς την σωστή ή λάθος κατεύθυνση. Σίγουρα θα είναι πολύ πιο δίκαιο η ΚΑΠ αν το κράτος και η κυβέρνηση παραμερίσει και τους σοφούς που νοιάζονται για μας χωρίς εμάς και τους συνδικαλιστές τύπου Προμαχώνας και Αλαμάνας που νοιάζονται μόνο για τα προσωπικά τους συμφέροντα και ακούσει αυτούς που παράγουν πραγματικά».



-Το ελαιόλαδο είναι το χρυσάφι του τόπου μας, στα λόγια όμως. Για να γίνει και στην πράξη τι απαιτείται να γίνει;

«Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας ότι το ελαιόλαδο είναι το χρυσάφι του τόπου μας. Οτι είναι η ναυαρχίδα των εθνικών πάλαι ποτέ αγροτικών μας προϊόντων. Και το λέω αυτό διότι τα υπόλοιπα εθνικά προϊόντα όπως βαμβάκι, καπνός, εσπεριδοειδή βρίσκονται σε δυσκολότερη καμπή απ’ ό,τι το ελαιόλαδο. Για το τι θα μπορούσε και τι θα έπρεπε να γίνει στην πράξη θα μπορούσαμε να μιλάμε μια μέρα ολόκληρη. Το ελαιόλαδο α) έχασε την χρυσή ευκαιρία της δεκαετίας 1985-1995 με τις επιδοτήσεις που δινόταν για την τυποποίηση και για την εξαγωγή και αντί να εισπραχθούν γι’ αυτό το σκοπό, εισπράττονταν από πλαστά τιμολόγια και άδεια δοχεία. β) Επετράπη σε μεγάλες συσκευασίες διακίνηση ελαιόλαδου της χώρας χωρίς έλεγχο. Με αποτέλεσμα να υπάρχει πλήρης στρέβλωση εσωτερικής αγοράς και γ) στην προσπάθεια που έκανε η χώρα να τοποθετηθεί το ελληνικό ελαιόλαδο στα ράφια καταστημάτων του εξωτερικού, που έγινε με τελείως λανθασμένο τρόπο. Η χώρα μας παράγει το μεγαλύτερο ποσοστό που φτάνει 70% extra παρθένου ελαιόλαδου. Το περισσότερο δε από αυτό ανήκει στην κατηγορία extra-extra παρθένου ελαιόλαδου. Αντί η Ελλάδα να στηριχθεί σε αυτή την ξεχωριστή ποιότητα και να προσπαθήσει να πουλήσει σε τιμές που και τον παραγωγό θα κρατήσουν στο χωράφι να παράγει και μεγάλη προστιθέμενη αξία θα δώσουν στο προϊόν, επιχείρησε να ανταγωνισθεί τους Ισπανούς και τους Ιταλούς στην τιμή. Αρα χαμένη από χέρι. Οταν κάθομαι και σκέφτομαι τη νοοτροπία ανθρώπων που προσπάθησαν να υλοποιήσουν την προσπάθεια του Κ. Καραμανλή το 2006 να ανοίξει τους ορίζοντες για το ελληνικό ελαιόλαδο με πιάνει κρύος ιδρώτας. Πάντα στην Ελλάδα είναι λάθος άνθρωποι, με λάθος νοοτροπία σε λάθος θέση. Είναι σίγουρο ότι από αυτά που είπα θα γεννηθούν πολλά ερωτηματικά. Αλλά για να τα αναλύσουμε αυτά όπως προανέφερα χρειάζεται να μιλάμε μια μέρα».



-Η καλλιέργεια της ελιάς Καλαμών είναι ανεπτυγμένη στην Λακωνία. Εχει και άλλα περιθώρια ανάπτυξης και συμβολής στην βελτίωση του εισοδήματος των παραγωγών;

«Η καλλιέργεια ελιάς Καλαμών είναι αναπτυγμένη αρκετά στο νομό Λακωνίας και διαρκώς αναπτύσσεται. Σίγουρα οι ανάγκες που υπάρχουν στην παγκόσμια αγορά από καλής ποιότητας ελιάς Καλαμών αφήνουν περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης. Και είναι σίγουρο ότι όταν ακολουθούνται οι σωστοί κανόνες καλλιέργειας συντήρησης και εμπορίας του προϊόντος χωρίς στρεβλώσεις, αισχροκέρδειες και ελληνοποιήσεις και αποφάσεις που εξυπηρετούν τους ολίγους, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση του εισοδήματος των παραγωγών και να κρατήσει πολύ κόσμο στον τόπο του».



-Ολοι υποστηρίζουν ότι η γεωργία μπορεί να συμβάλλει στην ανάκαμψη της χώρας. Για την ώρα είμαστε στα λόγια. Τι θα πρέπει να γίνει για να περάσουμε και στην πράξη;

«Η χώρα βασίζεται σε δυο πράγματα για να ανακάμψει.Το πρώτο είναι ο πρωτογενής τομέας και όταν λέμε πρωτογενή τομέα για την χώρα μας εννοούμε την αγροτική παραγωγή, διότι το άλλο κομμάτι που είναι τα μεταλλεία ορυχεία, είναι ελάχιστα και τα έχουν λίγοι.

Και το δεύτερο είναι ο τουρισμός. Γιατί βαριά βιομηχανία στην χώρα μας δεν υπάρχει. Αρα ο ένας από τους δυο παράγοντες που μπορούν να κλείσουν το ελλειμματικό ισοζύγιο της χώρας είναι ο αγροτικός τομέας. Τι θα μπορούσε να γίνει; Χιλιάδες πράγματα. Θα αναφέρω μόνο ένα. Οι κυβερνήσεις που το αναγγέλλουν κάθε μέρα ότι θεωρούν την αγροτική παραγωγή το άλογο που μπορεί να τραβήξει το κάρο, είναι να το κάνουν στην πράξη και όχι να το εύχονται. Γιατί μέχρι σήμερα μόνο λόγια ακούμε και δεν βλέπουμε τίποτα στην πράξη. Αρα ο σημαντικότερος λόγος που θεωρώ είναι αυτός. Γιατί όταν αποδιοργανώνεις ή διαλύεις το οργανωμένο παραγωγικό κίνημα υπέρ ιδιωτικών συμφερόντων, καρτέλ και εταιρειών ελληνοποιήσεων το μόνο που καταφέρνεις είναι να κάνεις τον Ελληνα παραγωγό να μην παράγει, διότι είναι ασύμφορο προσπαθώντας να επιζήσει δια άλλων πλαγίων οδών».



-Κρίσιμο ζήτημα είναι η διαχείριση των υδάτινων πόρων. Εχει άποψη το συνεταιριστικό κίνημα για το συγκεκριμένο ζήτημα;

«Η διαχείριση των υδάτινων πόρων της χώρας είναι κολοσσιαίο ζήτημα. Διότι έχει σχέση και με την παραγωγή και ποιοτικώς και ποσοτικώς, αλλά και με την ίδια την ύπαρξη της ζωής. Και βεβαίως το συνεταιριστικό κίνημα έχει άποψη και το έχει βάλει στην ατζέντα του τα τελευταία 5 χρόνια, απαιτώντας ότι κάποια στιγμή όσο το δυνατόν γρηγορότερα -μάλλον χτες- πρέπει να συζητηθεί το συγκεκριμένο ζήτημα και να δώσουν λύσεις».



-Ο νέος συνεταιριστικός νόμος δέχθηκε σφοδρή κριτική. Επιδέχεται αλλαγές; Μπορεί να βοηθήσει στην ανασύνταξη του συνεταιριστικού κινήματος;

«Εχουμε κουβεντιάσει μαζί πολλές φορές ότι ο συνεταιριστικός νόμος 4015 είναι ό,τι χειρότερο μπορούσε να συμβεί στο συνεταιριστικό κίνημα της χώρας. Δημιουργεί προβλήματα, νομίζω τα βιώνετε και εσείς στη Μεσσηνία, έχει σε αναταραχή όλο τον αγροτικό παραγωγικό ιστό της χώρας, είναι παντελώς ανελεύθερος. Νομίζω τέτοιο νόμο δε πρέπει να έχει ούτε η Κίνα, ούτε η Κούβα. Και αν το σκαλίσουμε βαθιά, θα δούμε ότι υπάρχουν συμφέροντα που εξυπηρετούνται. Βεβαίως και επιδέχεται αλλαγές. Βεβαίως αν οι αλλαγές αυτές υπάρξουν και εφαρμοστούν οι διατάξεις εξυγίανσης που δεν είναι άλλες από αυτές που αναφέρονται και στον Ν. 2810. Γι’ αυτό σε ό,τι αφορά την εξυγίανση ήταν περιττός και αν η κυβέρνηση ενστερνιστεί ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις είναι οικονομικές επιχειρήσεις και δεν μπορούν να λειτουργούν διαφορετικά από ό,τι λειτουργούν όλες οι επιχειρήσεις στον κόσμο και όταν πραγματικά οι κυβερνήσεις και τα κόμματα αναγνωρίσουν αυτής της νοοτροπίας συνεταιριστές, σίγουρα μπορεί να υπάρξει ανασύνταξη του συνεταιριστικού κινήματος. Ουαί και αλίμονο για τον Ελληνα αγρότη και για την ελληνική αγροτική παραγωγή αν διαλυθεί το συνεταιριστικό κίνημα τότε όπως λέει και ο λαός, θα έρθουν του "δυνατού οι μέρες"».

-Τελικά οι διοικήσεις των ΕΑΣ και των συνεταιρισμών δεν έχουν ευθύνη, δεν πρέπει να δώσουν λόγο;

«Βεβαίως έχουν ευθύνες και οι διοικήσεις των Ενώσεων. Οπως έχουν ευθύνες και οι εργαζόμενοι στις Ενώσεις. Των οποίων κύριο μέλημα πέρα από το ατομικό τους συμφέρον θα ήταν να κρατηθούν υγιείς οι οργανώσεις. Και είμαι αναφανδόν υπέρ της άποψης ότι όποιοι πρόεδροι ή διοικήσεις συνεταιρισμών προσπορίστηκαν οφέλη και με δόλο οδήγησαν τις οργανώσεις που διοίκησαν σε ζημιές, πρέπει να λογοδοτήσουν και να τιμωρηθούν αυστηρότατα. Αλλά με τον ίδιο τρόπο θα πρέπει να τιμωρηθούν και οι πολιτικοί εκείνοι και οι κυβερνήσεις που μέσω του συνεταιριστικού κινήματος έκαναν κοινωνική πολιτική χωρίς να πληρώνουν το κόστος. Θα πρέπει να ξεφωνηθούν οι πολιτικοί, οι οποίοι εξανάγκαζαν τις διοικήσεις να τους διορίζουν πολιτικούς φίλους. Εχω την αίσθηση ότι παραδείγματα θα υπάρχουν και στη Μεσσηνία. Εγώ θα αναφέρω μόνο ένα. Η Ελαιουργική που το 1980 είχε 75 περίπου εργαζομένους, έφτασε το 1990 να έχει 800. Για να μην αναφερθώ στα παραδείγματα της ΚΥΔΕΠ, της ΣΥΝΕΛ και λοιπών συνεταιριστικών οργανώσεων, τις οποίες κατάφεραν να τις χρεοκοπήσουν. Βεβαίως θεωρώ ότι και σε αυτή την περίπτωση οι διοικήσεις που δεχόντουσαν τους εκβιασμούς έχουν ευθύνες. Διότι αν δεν τις δέχονταν και είχαν παραιτηθεί και είχαν πάει σπίτια τους, πολλές οργανώσεις θα είχαν γλυτώσει. Εχω την αίσθηση ότι θα πρέπει να αποδοθούν ευθύνες και στις διοικήσεις εκείνες οι οποίες χρησιμοποιούσαν τις Ενώσεις που διοικούσαν για ίδιο πολιτικό όφελος. Ακόμα θέλω να προσθέσω ότι τον τελευταίο χρόνο γινόμαστε κοινωνοί συλλήψεων προέδρων Ενώσεων ειδικότερα της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας, με διασυρμό τους στα δικαστήρια και προσημειώσεις των περιουσιακών τους στοιχείων για οφειλές στο Δημόσιο και στους ασφαλιστικούς φορείς. Το 99% αυτών των προέδρων, όταν έγιναν αυτά δεν ήταν καν στο Διοικητικό Συμβούλιο. Παρόλα αυτά ταλαιπωρούνται. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με μεγαλοκαναλάρχες, μεγαλοεκδότες, μεγαλοεπιχειρηματίες, οι οποίοι χρωστάνε τεράστια ποσά στο Δημόσιο, πολλά εκατομμύρια στους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Για τους συνεταιριστές υπάρχει ρατσιστική συμπεριφορά και αυτά τα λέω εγώ που δεν έχω τέτοιο κίνδυνο και δεν φαίνεται να έχω στο ορατό μέλλον. Δεν είδα να συρθεί κανένας στα δικαστήρια όταν έκλεισε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ και άφησε τους εργαζομένους απλήρωτους, τους προμηθευτές -που πολλοί από αυτούς ήταν αγρότες- απλήρωτους, το ΦΠΑ αναπόδοτο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς με χρέη. Είναι ίση μεταχείριση;».

-Προβλήματα και καθυστερήσεις έχουν προκληθεί με την επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες για διάφορους λόγους. Ποια είναι η θέση σας γι’ αυτό το θέμα;

«Οι όποιες καθυστερήσεις υπάρχουν στην επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες αναιτιολόγητα δημιουργούν τεράστια προβλήματα, διότι το αγροτικό εισόδημα χρειάζεται και στους παραγωγούς και στις αγροτικές επιχειρήσεις. Η θέση μου είναι ότι η επιστροφή του ΦΠΑ πρέπει να γίνεται έγκαιρα από την στιγμή που δεν υπάρχουν προβλήματα που χρήζουν έρευνας (και καταλαβαίνεται τι εννοώ), διότι αποτελούν ανάσα ζωής».

-Η ιδιωτικοποίηση της ΑΤΕ είναι πραγματικότητα. Είναι κακό, αποτελεί πλήγμα για τους αγρότες, όπως πολλοί υποστηρίζουν;

«Η ιδιωτικοποίηση της ΑΤΕ με το βιαστικό τρόπο που έγινε, δεν θέλω να ισχυριστώ όπως ισχυρίζονται πολλοί ότι αποτελεί σκάνδαλο. Διότι χαρίζουμε μια τράπεζα απαλλαγμένη βαρών, ενώ πριν ένα χρόνο περίπου είχαμε αντιδράσει στην προσφορά της ίδιας τράπεζας της Πειραιώς ύψους 900 εκατομμυρίων, όταν την έπαιρνε όπως ήταν, ενώ όπως προανέφερα τώρα την παίρνει δωρεάν και πεντακάθαρη. Δεν απαντήθηκαν όμως δυο καίρια ερωτήματα με την πώληση της ΑΤΕ: 1) Τι θα γίνει με την Αγροτική Πίστη που είναι τεράστιο ζήτημα διότι αφορά αν ο παραγωγός εξακολουθεί να μπορεί να παράγει και 2) είναι ότι το 40% της αγροτικής γης είναι υποθηκευμένο στην Αγροτική. Εκτίμησή μου είναι ότι παρότι τον τελευταίο χρόνο είχε παρεκκλίνει του πραγματικού της σκοπού, ήταν εργαλείο στα χέρια των κυβερνήσεων για την άσκηση της αγροτικής πολιτικής. Το κενό αυτό που δημιουργείται έχω την αίσθηση ότι δεν μπορεί να καλυφθεί. Θεωρώ ότι είναι γελοίο, ότι μας το επέβαλλε η τρόικα. Γιατί ουαί και αλίμονο αν η τρόικα επιβάλλει να δωρίζουμε τις επιχειρήσεις καθαρές στους ιδιώτες και τα χρέη να τα παίρνει το κράτος».

-Τι θα ζητούσατε από το νέο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης;

«Το πρώτο που θα ζητούσα από τον υπουργό είναι να διώξει από δίπλα του όλους εκείνους τους δήθεν σοφούς και παντογνώστες περί αγροτικών ζητημάτων που στην ουσία δεν μπορούν να ξεχωρίσουν την ελιά από την ιτιά και να συνδιαλέγεται. Και δεύτερον να συζητήσει με τον πραγματικό παραγωγικό ιστό της χώρας, ο οποίος νιώθει στο πετσί του τις λάθος πολιτικές που αποφασίζονται. Ειδικότερα θα του ζητούσα να συζητήσει κατά προϊόν, βάζοντας σε μια σειρά αξιολόγησης την προσφορά κάθε προϊόντος στο συνολικό εθνικό προϊόν. Γιατί λογικό είναι ένας Μακεδόνας να μην γνωρίζει επαρκώς τα προβλήματα π.χ. του ελαιολάδου ή των εσπεριδοειδών, όπως και ένας Πελοποννήσιος δεν μπορεί να γνωρίζει τα προβλήματα του βαμβακιού ή των ροδάκινων».

-Και από την Περιφέρεια Πελοποννήσου;

«Σε μικρογραφία αυτά που θα ζητούσα από τον υπουργό. Προσθέτοντας να ασχοληθεί με τα πραγματικά προϊόντα της Περιφέρειάς μας, τα οποία μπορούν να σύρουν το κάρο της ανάπτυξης και όχι με προϊόντα σημαντικά μεν αλλά υπερβολικά πολύ μικρής κλίμακας».

-Κλείνοντας, είστε αισιόδοξος για το μέλλον των αγροτών και της αγροτικής παραγωγής στον τόπο μας;

«Μπορώ να πω ξέροντας ότι ο κόσμος θα είναι ελλειμματικός και τουλάχιστον μέχρι το 2080 από τρόφιμα και επειδή όλα τα τρόφιμα έχουν βάση τον αγρότη, ότι η αγροτική παραγωγή πάντα θα υφίσταται. Αισιοδοξώ ότι αν δεν δημιουργήσει πλούσιους, τουλάχιστον δεν θα δημιουργήσει πεινασμένους».