Η προσωπική διπλωματία του Σαμαρά

Υπήρξε πράγματι επιτυχές και ωφέλιμο το ταξίδι του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ; 

photo: Panayiotis Tzamaros
@fosphotos.com

Με διπλωματικούς όρους, ασφαλώς ναι. Όχι βέβαια ως αφετηρία να ξαναγραφεί η Ιστορία, όπως θέλει η κυβερνητική προπαγάνδα. Ούτε οι αμερικανοευρωπαϊκές σχέσεις θα αλλάξουν, ούτε η πολιτική των ΗΠΑ θα αναπροσανατολιστεί, ούτε κανένα από τα τρέχοντα ελληνικά προβλήματα θα λυθούν επειδή ο Ομπάμα είπε δυο καλές κουβέντες για την Ελλάδα .
Αλλά όπως και να το κάνουμε, πέρα από τις κυβερνητικές υπερβολές και τα υμνολόγια προς τον Σαμαρά, από το «σύστημα Σαμαρά», η Ελλάδα αναβαθμίστηκε στη διεθνή σκηνή αφού μια επίσκεψη Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ είναι πάντα μια κορυφαία εξέλιξη.
Από εκεί και πέρα όμως τι; Καλές οι φιλοφρονήσεις Ομπάμα-Σαμαρά μπροστά τις κάμερες. Τα ίδια είχε πει και με τον Γ Παπανδρέου – δεν είδαμε σε τι ωφελήθηκε η χώρα.
Η ουσία του ταξιδιού κρίθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες της συνάντησης. Και εδώ υπάρχουν απορίες. Κάποια στοιχεία από τη συμπεριφορά του Σαμαρά χρήζουν ερμηνείας. Ο οποίος ξαφνικά μετατράπηκε σε άνθρωπο-ορχήστρα.

Πρόκειται για τη σύνθεση της αποστολής. Γιατί ο Πρωθυπουργός πήγε μόνος σε αυτό το ταξίδι; Για την ακρίβεια γιατί φρόντισε να πάει μόνος; Ιδιωτική επίσκεψη ήταν; Προσωπικά τον κάλεσε ο Ομπάμα, ή ως επικεφαλής της ελληνικής κυβέρνησης - η οποία είναι μάλιστα δικομματική;

Γιατί δεν τον συνόδευε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας - όπως όχι μόνο είθισται, αλλά επιβάλλεται κιόλας; Πότε άλλοτε έγινε ταξίδι πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, απόντος του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας;

Πώς είναι δυνατόν Πρωθυπουργός να επισκέπτεται μια χώρα και να συναντάται στο έδαφός της με έναν υπουργό της; Γιατί ο Σαμαράς έκανε ο ίδιος τον υπουργό Εξωτερικών στις ΗΠΑ και δεν συναντήθηκε με τον Κέρι ο Έλληνας ομόλογός του - όπως ήταν το φυσιολογικό και το επιβεβλημένο; Θα έκανε κάτι τέτοιο ο Ανδρέας Παπανδρέου με τον Πάγκαλο, ο Κώστας Καραμανλής με την Ντόρα Μπακογιάννη, ο παλιός Καραμανλής με τους δικούς του υπουργούς Εξωτερικών;

Και ο Βαγγέλης Βενιζέλος γιατί τα κατάπιε όλα αυτά που τον υποτιμούν άγαρμπα; Είναι υπουργός Εξωτερικών μόνο για... εσωτερική χρήση; Μόνο για τη Λιθουανία που θα πάει τον άλλο μήνα; Αν δεν πάει στις ΗΠΑ τότε πού θα πάει;

Κανείς δεν κατάλαβε ακόμη γιατί ο Σαμαράς τον άφησε στην Αθήνα. Όπως και κανείς δεν κατάλαβε πολλά ακόμη. Π.χ. ότι ο Βενιζέλος, παρά ότι παρεκάμφη το 'ριξε στο «πάτα με, αγά μου, να αγιάσω». Δήλωσε ότι είναι… ικανοποιημένος από το ταξίδι του Πρωθυπουργού. Δηλαδή αν δεν ήταν τι θα έκανε; Και τι σημαίνει ικανοποιημένος; Πώς ακριβώς ξέρει τι έγινε σε αυτό το ταξίδι αφού ήταν κομμένος; Δεν είναι σχολιαστής να λέει τη γνώμη του, είναι πολιτικός αρχηγός και κυβερνητικός αξιωματούχος. Επιτέλους έχει συνειδητοποιήσει αυτός ο άνθρωπος τίνος κόμματος είναι επικεφαλής;

Κάτι ανάλογο ίσχυσε και για άλλους υπουργούς που απουσιάσαν κατά παράδοξο τρόπο από την αποστολή. Πώς είναι δυνατόν να πάει στην Αμερική ο Πρωθυπουργός για να συζητήσει οικονομικά θέματα, χωρίς τον υπουργό Οικονομικών δίπλα του; Τι είδους συζητήσεις έκανε για το ελληνικό χρέος, χωρίς τον αρμόδιο υπουργό; Τι είπε για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις χωρίς τον Χατζιδάκι που έχει τους φακέλους και την αρμοδιότητα; Τι σόι συμφωνίες έγιναν για τη στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ χωρίς τον Αβραμόπουλο; Γιατί έπρεπε να μην παρίσταται κανείς άλλος σε αυτές τις συζητήσεις;

Η αυτο-υποβάθμιση της ελληνικής αποστολής φάνηκε ακόμη περισσότερο λόγω του ότι η αμερικανική αντιπροσωπεία ήταν πλήρης. Ο Ομπάμα στις συνομιλίες είχε μαζί του τον Τζακ Λιου. Γιατί δεν είχε και ο Σαμαράς τον Στουρνάρα; Γιατί ενώ στην απέναντι πλευρά του τραπεζιού υπήρχαν παράγοντες της αμερικανικής διοίκησης με συγκεκριμένες αρμοδιότητες κατά τομέα, στην από 'δω υπήρχε μόνο ο Σαμαράς και στη συνοδεία του μετακλητοί υπάλληλοι που αποτελούν το προσωπικό γραφείο του χωρίς καμιά αρμοδιότητα για θέματα που συζητήθηκαν; Τι είδους συνομιλίες ήταν αυτές; Αυτά τα ερωτήματα οδηγούν σε κάποιους συνειρμούς όταν συνδεθούν με κάποιες απορίες για το περιεχόμενο των συζητήσεων. Ξέρει κανείς τι ακριβώς συζήτησαν Ομπάμα και Σαμαράς; Δεν μιλάμε για τις γενικότητες, αλλά για συγκεκριμένα θέματα. Ξέρει κανείς επακριβώς την ατζέντα; Ποιες συμφωνίες έγιναν ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ελλάδα και ποιος τις υπέγραψε; Μετά, τι ήταν αυτά που είπε ο Πρωθυπουργός στον αμερικανό πρόεδρο για το ύψος των ελληνικών αποθεμάτων σε φυσικό αέριο; Σαν να χειρίσθηκε ένα θέμα στο οποίο δεν πέφτει λόγος σε κανέναν άλλον.

Ποιος άλλος ήξερε αυτό το νούμερα τον 4,5 τρισ. κυβικών μέτρων που φέρεται να αποκάλυψε; Ποιος το ήξερε στην Ελλάδα; Σε ποιο κυβερνητικό όργανο συζητήθηκε; Ποιος ευρωπαίος αξιωματούχος έχει ενημερωθεί; Μυστήρια πράγματα.

Στο επίπεδο των εντυπώσεων και της επικοινωνίας πήγε καλά αυτό το ταξίδι. Αλλά από την Ιστορία ξέρουμε ότι αυτές οι επισκέψεις δεν βγαίνουν πάντα σε καλό. Παραδείγματα; Πολλά. Το ταξίδι του Γεωργίου Παπανδρέου στον Τζόνσον, του Κώστα Καραμανλή στον Μπους, αλλά και του ίδιου του Σαμαρά όταν είδε τον Μπέικερ συνοδεύοντας τον Μητσοτάκη ως υπουργός Εξωτερικών.
Θα μάθουμε ποτέ τι ακριβώς έγινε στις ΗΠΑ πέρα από τα γλυκόλογα του πλανητάρχη; Θα μας πει κάνεις τι έχουμε να περιμέναμε συγκεκριμένα; Δεν ήταν ιδιωτικό ταξίδι. Ήταν επίσκεψη έλληνα Πρωθυπουργού. Ο όποιος ελέγχεται από τη Βουλή.

Θα φέρει το θέμα στο Κοινοβούλιο ο Αλέξης Τσίπρας; Θα ενημερωθεί ο ίδιος ως αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Έχει ενημερωθεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Θα ενημερωθεί το υπουργικό συμβούλιο ή αρκεί να ξέρουν ο Σαμαράς και οι υπάλληλοί του; Διότι αλίμονο αν χειρίσθηκε π.χ. το Κυπριακό, όπως είχε χειριστεί το Μακεδονικό.

Αν δεν υπάρχουν καθαρές απαντήσεις σε όλα αυτά, τότε δεν θα έχουμε να κάνουμε με περίπτωση μυστικής διπλωματίας. Θα πρόκειται για προσωπική διπλωματία. Και τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει αυτό, ο καθένας μπορεί να το καταλάβει. Ιδίως όταν έχουμε να κάνουμε με πολιτικούς οι οποίοι στο παρελθόν όπου έβαλαν το χέρι τους άφησαν πίσω στάχτη και μπούρμπερη.