Ο Κρούγκμαν μάδησε τα «γεράκια» του χρέους

Δουλεύει ψιλό γαζί τους οικονομολόγους του Χάρβαρντ, Ρογκόφ και Ράινχαρτ. Ξετρύπωσε γράφημα της Τράπεζας της Αγγλίας που αποδεικνύει ότι το υψηλό δημόσιο χρέος δεν βλάπτει την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.
Δουλεύει ψιλό γαζί τους οικονομολόγους του Χάρβαρντ, Ρογκόφ και Ράινχαρτ. Ξετρύπωσε γράφημα της Τράπεζας της Αγγλίας που αποδεικνύει ότι το υψηλό δημόσιο χρέος δεν βλάπτει την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας
Του Μπάμπη Μιχάλη
Τον μπελά τους έχουν βρει με τον Κρούγκμαν οι γνωστοί οικονομολόγοι του Χάρβαρντ, Κένεθ Ρογκόφ και Κάρμεν Ράινχαρτ, που την περασμένη άνοιξη είχαν «συλληφθεί» από συναδέλφους τους του αμερικανικού Πανεπιστημίου MIT να έχουν κάνει στατιστικές «μαϊμουδιές» προκειμένου να αποδείξουν ότι το υψηλό δημόσιο χρέος βλάπτει σοβαρά την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Μεγάλο «μαμούνι», ο Πολ Κρούγκμαν έψαξε και βρήκε γράφημα της Τράπεζας της Αγγλίας με το χρέος και τα επιτόκια της γηραιάς Αλβιώνος στα τελευταία 300 χρόνια. Το γράφημα, που αναδεικνύει παράλληλα και τις μεγαλύτερες περιόδους πολέμων της Βρετανίας σε αυτούς τους τρεις αιώνες, διαψεύδει όλα όσα τα δύο παραπάνω γεράκια του Χάρβαρντ ισχυρίζονται εδώ και χρόνια για το δημόσιο χρέος και τα επιτόκια δανεισμού χρέους μιας χώρας. Δείχνει ότι παρόλο που σε αρκετές μεγάλες χρονικές περιόδους η Αγγλία ήταν φορτωμένη με τεράστιο χρέος –ειδικά μετά το όργιο πολέμων στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19 αιώνα (μεταξύ αυτών η Αμερικανική Επανάσταση και ο Πόλεμος του 1812)– οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων ή αλλιώς τα επιτόκια δανεισμού του βρετανικού Δημοσίου παρέμειναν χαμηλά.

Για αρκετά χρόνια η αναλογία χρέους/ΑΕΠ της Βρετανίας ήταν πολύ υψηλότερη από το 90%, επίπεδο το οποίο οι Ράινχαρτ και Ρογκόφ εντελώς ανήθικα ισχυρίστηκαν ότι αποτελεί το όριο πάνω από το οποίο η οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας επιδεινώνεται, καθώς ο κρατικός δανεισμός παραγκωνίζει τον ιδιωτικό και προκαλεί άνοδο των επιτοκίων.
Οι… θεωρητικοί της λιτότητας

Το «εύρημα» των δύο οικονομολόγων χρησιμοποιήθηκε από κυβερνήσεις και οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ, η Κομισιόν και η ΕΚΤ, προκειμένου να δικαιολογηθούν οι πολιτικές σκληρής λιτότητας που εφαρμόστηκαν σε αρκετές χώρες του πλανήτη τα τελευταία χρόνια, με πρώτη απ’ όλες την Ελλάδα. Στο γράφημα που παρέθεσε την περασμένη Δευτέρα ο νομπελίστας οικονομολόγος στο blog του στην ιστοσελίδα των «New York Times» φαίνεται ότι η αναλογία του βρετανικού χρέους/ΑΕΠ αυξάνεται σταθερά από το 1700 και για περισσότερο από έναν αιώνα, προσεγγίζοντας διπλάσια επίπεδα του ΑΕΠ ώς το 1825. Σε αντίθεση με όσα ισχυρίζονται στη θεωρία τους οι Ράινχαρτ και Ρογκόφ, τα βρετανικά επιτόκια υποχώρησαν σταθερά μεταξύ 1800 και 1900. Εκτοξεύθηκαν μόνο μετά το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα μαζί με αυτά των ΗΠΑ και του υπόλοιπου κόσμου και παρότι την ίδια περίοδο τα βρετανικά επίπεδα χρέους υποχωρούσαν ραγδαία από τα υψηλά του Β́ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Μπορείτε να σκεφτείτε ότι αυτά τα δεδομένα και η σχέση που δείχνουν -ή, στην πραγματικότητα, δεν δείχνουν- θα πρέπει να έχουν κάποια επίπτωση στην τρέχουσα συζήτησή μας, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η τάση πολλών παικτών να απορρίπτουν τη μοντελοποίηση και την επίκληση σε αυτά που ισχυρίζονται ότι είναι μαθήματα της ιστορίας»… «Ή μήπως ισχυρίζονται ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά;»

Το τελευταίο είναι σαφής ταβανόπροκα-Κρούγκμαν προς τους δύο οικονομολόγους και το βιβλίο τους. «Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά».