Αυξάνονται διαρκώς οι πλούσιοι του πλανήτη

ΜΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΤΟΣ                                                                                       Το 2014 ήταν μια καλή χρονιά για τους πολύ πλούσιους κατοίκους αυτού του πλανήτη. Το 2015, παρά την αστάθεια και την αβεβαιότητα, αναμένεται να είναι ακόμη καλύτερο. Αυτό το αισιόδοξο συμπέρασμα προκύπτει από την ετήσια έρευνα της διεθνούς εταιρείας συμβούλων ακινήτων και διαχείρισης πλούτου Knight Frank, που στηρίχθηκε στις εκτιμήσεις 500 διαχειριστών κεφαλαίων από όλο τον κόσμο. Η έρευνα αφορά στους... πλουσιότερους των πλουσίων, δηλαδή όσους διαθέτουν περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων. Το 80% των fund managers που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμά ότι φέτος οι πλούσιοι μπορούν να γίνουν πλουσιότεροι, αυξάνοντας περαιτέρω την περιουσία τους. Κλειδί, για την επίτευξη αυτού του στόχου, θεωρούν, ότι θα είναι η διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου.

Η αβεβαιότητα, τόσο σε οικονομικό όσο και γεωπολιτικό επίπεδο θεωρείται βέβαιο ότι θα επηρεάσει τα χρηματιστήρια και τις υπόλοιπες τοποθετήσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα. Για τον λόγο αυτό, αν και η διάθεση για ρίσκο δείχνει να... ανοίγει ξανά, η ακίνητη περιουσία επανέρχεται στο προσκήνιο, ενώ ένα σημαντικό μέρος των τοποθετήσεων από πολύ εύπορους θα διοχετευθεί στις λεγόμενες επενδύσεις πάθους. Οι επενδύσεις αυτές, πέραν της διαχρονικότητάς τους αλλά και της αντιστάθμισης έναντι πολλών κινδύνων που παρέχουν, προσδίδουν κύρος. Εξάλλου, όλοι μπορούν να αγοράσουν ένα καινούργιο γιοτ, αλλά κανείς δεν μπορεί να ζωγραφίσει ξανά έναν πίνακα του Μονέ ή να κατασκευάσει μια παλιά, κλασική Ferrari.

Μπορεί, λοιπόν, οι προοπτικές να είναι αισιόδοξες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι ιδιαίτερα εύποροι δεν έχουν να ανησυχούν για τίποτα. Οι συνέπειες στον υπόλοιπο πλανήτη από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, η ένταση σε πολλές περιοχές, θέματα διαδοχής στις επιχειρήσεις τους, αλλά και η αύξηση της φορολογίας αποτελούν τους σημαντικότερους λόγους που κάνουν τους πλουσιότερους των πλουσίων να ανησυχούν. Ενα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι η αυξητική τάση του πληθυσμού της ομάδας των ευπόρων με περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων μέσα στα επόμενα χρόνια. Ασία αλλά και Αφρική είναι οι δύο ήπειροι που θα κάνουν τη διαφορά. Η παγκοσμιοποίηση του πλούτου είναι πλέον δεδομένη και θα επεκταθεί περαιτέρω, γεγονός που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη μεγάλη αύξηση στη χρήση ιδιωτικών τζετ. Τέλος, Λονδίνο και Νέα Υόρκη αποτελούν τις δύο κορυφαίες επιλογές στο πού επιθυμούν να ζουν οι πολύ πλούσιοι.

Επενδύσεις πάθους, ακίνητα και μετοχές οι βασικές επιλογές

Τα ακίνητα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της περιουσίας των πολύ πλουσίων, καθώς καλύπτουν περίπου το ένα τρίτο της αξίας του χαρτοφυλακίου τους. Για τους εύπορους, η έννοια του ακινήτου δεν περιορίζεται σε αυτήν της κατοικίας στην οποία ζουν, αλλά ο κλάδος αποτελεί ένα πεδίο για επενδύσεις και μάλιστα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας. Σύμφωνα με την έρευνα της Knight Frank, 37% των διαχειριστών κεφαλαίων απάντησαν ότι οι πελάτες τους αύξησαν τις τοποθετήσεις τους σε ακίνητα το 2014, ενώ το 35% εκτιμά ότι αυτή η αυξητική τάση θα συνεχισθεί και φέτος. Η αγορά της κατοικίας αποτελεί τη βασική επιλογή, καθώς το 81% των fund managers τονίζει ότι οι πελάτες ενδιαφέρονται ολοένα και περισσότερο γι’ αυτήν, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για επενδύσεις σε γραφεία διαμορφώνεται στο 59%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι οι γόνοι των πλουσίων δείχνουν ζωηρότερο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ακίνητα σε σύγκριση με τους γονείς τους.

Πέραν της ακίνητης περιουσίας, οι μετοχές αναμένεται να είναι μια ιδιαίτερα δημοφιλής επιλογή φέτος, κάτι που δείχνει τη διάθεση για ανάληψη μεγαλύτερου ρίσκου σε σχέση με το 2014. Το 45% των διαχειριστών εκτιμά ότι φέτος οι πελάτες θα αυξήσουν την έκθεσή τους στις χρηματιστηριακές αγορές του πλανήτη. Από την άλλη πλευρά, οι τοποθετήσεις σε προϊόντα σταθερού εισοδήματος, όπως τα ομόλογα, ο χρυσός και λοιπά πολύτιμα μέταλλα, αλλά και τα μετρητά, αποδεικνύονται λιγότερο δημοφιλείς επιλογές φέτος, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, όταν η οικονομική πραγματικότητα ήταν αρκετά διαφορετική και σαφώς περισσότερο αβέβαιη.

Επενδύσεις πάθους

Μπορεί το βασικό κριτήριο μιας επένδυσης να είναι η απόδοση, αλλά για τη συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων δεν είναι το μοναδικό. Το κύρος που προσδίδει η κατοχή συγκεκριμένων αγαθών αποτελεί ένα ακόμα ιδιαίτερα σημαντικό κίνητρο. Για τον λόγο αυτό, σημαντικό μερίδιο στα χαρτοφυλάκια των πολύ πλουσίων καταλαμβάνουν οι λεγόμενες επενδύσεις πάθους. Παγκοσμίως, το 61% των διαχειριστών παραδέχεται ότι οι πελάτες εκφράζουν ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο να τοποθετούν τα χρήματά τους σε έργα τέχνης, κλασικά αυτοκίνητα, αλλά και κρασιά, φτιάχνοντας τη δική τους συλλεκτική κάβα με μποτίλιες που απολαμβάνουν σε ιδιαίτερες περιστάσεις.

Η τέχνη αποτελεί το πεδίο που εμφανίζει τη μεγαλύτερη αύξηση ενδιαφέροντος, αν και αυτός ο ιδιότυπος ανταγωνισμός αυξάνει τις τιμές. Αυτό, όμως, την ίδια στιγμή, καθιστά το κάθε απόκτημα ακόμα πιο πολύτιμο, τόσο από χρηματικής όσο και από συναισθηματικής άποψης. Ακολουθούν τα πολυτελή και σπάνια ρολόγια, τα κρασιά και τα κλασικά αυτοκίνητα, ενώ ο φιλοτελισμός υποχωρεί διεθνώς, με εξαίρεση την Κίνα και την Αφρική, όπου η συλλογή γραμματοσήμων δείχνει να προσελκύει ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Μία ακόμη κατηγορία επενδύσεων πάθους, που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους κροίσους του Περσικού Κόλπου είναι τα διαμάντια και τα κοσμήματα. Η μεγάλη ζήτηση των τελευταίων ετών έχει αυξήσει τις τιμές των πιο σπάνιων διαμαντιών έως και 169%, ενώ πλέον προσφορές της τάξεως των 200.000 στερλινών ανά καράτι δεν προκαλούν μεγάλη εντύπωση στο κοινό που παρακολουθεί τις δημοπρασίες. Αντιθέτως, ο χρυσός δεν ζητείται πολύ πλέον για επένδυση. Βασικός λόγος, σύμφωνα με τους αναλυτές του κλάδου, είναι ότι οι ράβδοι χρυσού παραμένουν κλεισμένες σε μια τραπεζική θυρίδα και δεν είναι εύκολο να επιδειχθούν.

20,8 τρισ. δολάρια

Ενα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ο πληθυσμός των πολύ πλούσιων αυξάνεται. Το 2014 ο πληθυσμός των ατόμων με περιουσία άνω των 30 εκατ. δολ. αυξήθηκε κατά 3,1%. Οι κάτοχοι περιουσίας άνω των 30 εκατ. δολ. αριθμούν παγκοσμίως 172.850 άτομα, με περιουσία 20,8 τρισ. δολ., ποσό που πέρυσι αυξήθηκε κατά 700 δισ. δολ. Περιουσία άνω των 100 εκατ. δολ. διαθέτουν 38.280 άτομα, ενώ πέρυσι 52 ιδιώτες μπήκαν στο κλαμπ των δισεκατομμυριούχων. Η πιο πλούσια περιοχή του πλανήτη είναι το Μονακό, όπου ανά 100.000 κατοίκους οι 574 ανήκουν στην κατηγορία των πολύ πλουσίων. Ισως αυτό να δικαιολογεί το γιατί στο Μονακό, αν κάποιος διαθέτει 1 εκατ. δολ. για αγορά ακινήτου θα πρέπει να «στριμωχτεί» λίγο, καθώς με το ποσό αυτό αγοράζει μόλις 17 τ.μ.

Τι ανησυχεί τους πολύ εύπορους το 2015

Η αυξανόμενη φορολογία, οι συνέπειες από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας στην παγκόσμια, η γεωπολιτική αστάθεια, θέματα διαδοχής στις επιχειρήσεις, αλλά και η εντεινόμενη απειλή του Ιντερνετ και των social media στην ιδιωτικότητα αποτελούν τις σημαντικότερες αιτίες ανησυχίας για τους κροίσους του πλανήτη. Αν τα παραπάνω ιεραχηθούν, προκαλεί εντύπωση ότι στις πρώτες θέσεις εντοπίζονται πιο προσωπικά θέματα –όπως η διαδοχή στην οικογένεια και στις επιχειρήσεις ή το πού και τι θα σπουδάσουν τα παδιά– ενώ έπονται οι δυνητικές απειλές που ενδεχομένως να αποσταθεροποιήσουν τα χρηματιστήρια.

Το 87% των διαχειριστών κεφαλαίου συμφωνεί ότι οι πελάτες του ανησυχούν για το πώς θα μεταφέρουν επιτυχώς την περιουσία τους στην επόμενη γενιά. Η αύξηση της φορολογίας εισοδήματος και πλούτου προβληματίζει έντονα το 81% των πελατών των fund managers, ενώ η αναζήτηση χαμηλότερων φορολογικών συντελεστών τείνει να εξελιχθεί στον πιο δημοφιλή λόγο που οδηγεί τους κροίσους στη μετανάστευση.
Η απειλή του ηλεκτρονικού εγκλήματος, αλλά και η δυνατότητα του Internet να καταστρέψει μέσα σε λίγες ώρες ζωές και υπολείψεις «φοβίζει» το 71% των ευπόρων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ανθρώπων που διαχειρίζονται τα χρήματά τους. Παράλληλα, το Internet και τα social media θεωρούνται αυτή τη στιγμή οι μεγαλύτερες απειλές για την ιδιωτικότητα των πολύ πλουσίων, αποτελώντας έναν πονοκέφαλο αντίστοιχο με αυτόν που αποτελούν οι παπαράτσι για τους επωνύμους της showbiz και του αθλητισμού.

Η φορολογία

Ιδιαίτερη ανησυχία επικρατεί επίσης για το θέμα της αυξανόμενης φορολογίας. Η συζήτηση γύρω από την εισοδηματική ανισότητα και την ανάγκη επιβολής υψηλότερων φόρων στους πλούσιους επανήλθε στο προσκήνιο στη διάρκεια του περασμένου έτους. Η σχετική πρόταση του Γάλλου οικονομολόγου Τομά Πικετί περί επιβολής ενός παγκόσμιου φόρου στους πλουσιότερους προκάλεσε αίσθηση, ενώ και ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί ότι η ολοένα και μεγαλύτερη ανισότητα αποτελεί εμπόδιο στη διεθνή οικονομική ανάπτυξη και προτείνει τα έσοδα από τη φορολόγηση των πλουσιότερων να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της εκπαίδευσης των φτωχότερων.

Παρά τις ανησυχίες, οι προοπτικές είναι ευοίωνες για τους πολύ πλούσιους ανθρώπους στον πλανήτη. Το 2014 απεδείχθη μία από τις καλύτερες χρονιές των τελευταίων ετών, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αύξησε τον πλούτο της. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2013 το 63% των private bankers εκτιμούσε ότι η περιουσία των πελατών θα αυξανόταν το επόμενο έτος. Δώδεκα μήνες μετά αποδείχθηκε ότι το 82% είχε πραγματικά αυξήσει την περιουσία του, ενώ μόλις το 3% ανέφερε συρρίκνωση. Για φέτος, ο πήχυς έχει τεθεί και πάλι ψηλά. Παρά την αστάθεια, το 80% των fund managers αναμένει ότι οι πλούσιοι πελάτες θα γίνουν πλουσιότεροι.