Στο φως τα "αρχεία του Παναμά"

Η μεγαλύτερη στα χρονικά διαρροή απόρρητων εγγράφων από τη «μυστική» εταιρεία παροχής νομικών υπηρεσιών Mossack Fonseca αποκαλύπτει πώς αρχηγοί κρατών, επιχειρηματίες, παράγοντες του αθλητισμού, καθώς και δικτάτορες και εγκληματίες, εκμεταλλεύονται τους φορολογικούς παραδείσους για να κρύψουν τον πλούτο τους.
Ο κρυφός πλούτος δεκάδων πολιτικών αρχηγών ανά τον κόσμο αλλά και διεθνών προσωπικοτήτων βγαίνει στο φως μέσα από τη «μεγαλύτερη διαρροή όλων των εποχών»Περισσότερα από 11,5 εκατ. έγγραφα (σ.σ.: ή 2,6 terrabytes δεδομένων), γνωστά και ως «The Panama Papers», που είδαν το φως της δημοσιότητας οδηγούν σε δεκάδες νυν και πρώην ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων.
Μεταξύ των χιλιάδων ονομάτων και ομάδων συμφερόντων περιλαμβάνονται ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Ζίγκμουντουρ Ντέιβιντ Γκουνγκλάγκσον, μέλη της οικογένειας του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο αλλά και αθλητές όπως ο Λίονελ Μέσι και διεθνείς μεγαλοπαράγοντες του αθλητισμού όπως ο Μισέλ Πλατινί. Το νήμα φτάνει και στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, μέσω του βιολοντσελίστα φίλου του που κρατά τα κλειδιά της περιουσίας του...
Τα έγγραφα καταδεικνύουν πώς η Mossack Fonseca βοήθησε πελάτες της να ξεπλύνουν βρόμικο χρήμα, να αποφύγουν κυρώσεις και φόρους. Πρόκειται για μια από τις πλέον μυστικοπαθείς εταιρείες παγκοσμίως, που εδρεύει στον Παναμά, αλλά διατηρεί υποκαταστήματα σε δεκάδες χώρες ανά τον κόσμο.
Τα αποκαλούμενα «Panama Papers» αποκαλύπτουν, μεταξύ άλλων, πώς συνεργάτες των Πούτιν, Άσαντ και Μουμπάρακ έκρυψαν δισεκατομμύρια δολάρια σε offshore.
Τα έγγραφα ήλθαν στην κατοχή της γερμανικής εφημερίδας «Suddeutsche Zeitung», η οποία εν συνεχεία τα μοιράστηκε με τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ). Έτσι, 107 οργανισμοί μέσων ενημέρωσης σε 78 χώρες ανέλυσαν τα έγγραφα, ανάμεσά τους το BBC, το οποίο και επισημαίνει πως δεν γνωρίζει την πηγή της διαρροής.

Ο Ζεράρ Ράιλ, επικεφαλής της ICIJ, δήλωσε ότι τα έγγραφα καλύπτουν τις καθημερινές «δουλειές» στη Mossack Fonseca για διάστημα άνω της 40ετίας. Προβλέπει ότι η διαρροή θα είναι πιθανώς το μεγαλύτερο χτύπημα που έχει δεχθεί ποτέ ο κόσμος των offshore εξαιτίας του όγκου των εγγράφων.

Στα στοιχεία περιλαμβάνονται μυστικές offshore εταιρείες που συνδέονται με τις οικογένειες και συνεργάτες του Αιγύπτιου πρώην προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, του πρώην ηγέτη της Λιβύης Μοαμάρ Καντάφι και του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ.

Παράλληλα αποκαλύπτεται πώς συνεργάτες του Πούτιν διακινούσαν ποσά ύψους δύο δισ. δολαρίων μέσω offshore και τραπεζών. Αν και το όνομα του Ρώσου προέδρου δεν εμφανίζεται σε κανένα από τα αρχεία, τα δεδομένα αποκαλύπτουν ένα μοτίβο, όπως σημειώνει ο Guardian: οι φίλοι του έχουν κερδίσει εκατομμύρια δολάρια από συμφωνίες που δεν θα μπορούσαν να είχαν κλείσει χωρίς αυτόν.

Εμπλοκή Σταύρου Παπασταύρου

Στη σελίδα της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών-Δημοσιογράφων για το σκάνδαλο, δική του καταχώρηση έχει και ο Σταύρος Παπασταύρου. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά ο στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, συμμετείχε από το 2005 έως το 2014 στο ΔΣ των εταιρειών του Παναμά Green Shamrock Foundation και Diman Foundation ενώ από το 2006 έγινε αντιπρόεδρος του ιδρύματος Aisios που υπάρχει ακόμη και σήμερα.

Η καταχώρηση για τον Παπασταύρου

«Λίγο μετά από τον ερχομό του Αντώνη Σαμαρά στην εξουσία, μετά τις εκλογές του Ιουνίου το 2012, ο Σταύρος Παπασταύρου, δικηγόρος με πολύχρονη παρουσία στη Νέα Δημοκρατία, τοποθετήθηκε από τον νέο πρωθυπουργό ως αναπληρωτής επικεφαλής του προσωπικού για τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποθέσεις» σημειώνεται στο ρεπορτάζ. «Ενώ η δουλειά του αρχικά φαινόταν ασαφής, ο Παπασταύρου κατέληξε να γίνει επικεφαλής διαπραγματευτής του Σαμαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα» γράφει στο δημοσίευμα. 

Στη συνέχεια παρατίθεται περιληπτικά η ιστορία της εμπλοκής του στην υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ, όπου εντοπίστηκε με λογαριασμό 5,4 εκ. δολάρια και αναγκάστηκε να καταβάλει τελικά το πρόστιμο που του είχε καταλογιστεί από τις φορολογικές αρχές ύψους 3,3 εκατ. ευρώ για φοροδιαφυγή. «Έχει ορκιστεί να αποδείξει ότι το πρόστιμο ήταν άδικο και έχουν ανακληθεί» καταλήγει.

Στην απάντησή του προς τους δημοσιογράφους που έκαναν την έρευνα ο Σταύρος Παπασταύρου είπε αρχικά ότι δεν θυμόταν τις εταιρείες. Αργότερα πάντως… θυμήθηκε και υποστήριξε ότι το έκανε για «λογαριασμό δυο οικογενειακών φίλων» χωρίς να αποκομίσει οικονομικά οφέλη και ως εκ τούτου δεν είχε υποχρέωση να δηλώσει τη συμμετοχή του στις φορολογικές αρχές.

Αργότερα υποστήριξε ότι τα ΔΣ ήταν προορισμένα να λειτουργούν μόνο αν πέθαινε ο ιδιοκτήτης της εταιρείας κάτι που δεν συνέβη ποτέ για καμία από τις τρεις εταιρείες. Νομική εταιρεία που εκπροσωπεί το ίδρυμα Aisios σημείωσε ότι ο Σταύρος Παπασταύρου παραιτήθηκε το 2012 και ποτέ δεν είχε δικαίωμα στα περιουσιακά στοιχεία του ιδρύματος, ούτε έλαβε ποτέ καμιά αμοιβή.