H αρχή του τέλους για τα μετρητά;

 Κομισιόν εξετάζει την επιβολή ανώτατων ορίων στις πληρωμές με μετρητά. Η ιδέα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, ωστόσο κυρίως στη Γερμανία καταγράφονται ήδη οι πρώτες αντιδράσεις.

Η ιδέα της επιβολής ανώτατου πλαφόν στις πληρωμές με μετρητά είναι ακόμη στα σπάργανα. Εντούτοις η Κομισιόν δεν αρνείται ότι την εξετάζει και μάλιστα σοβαρά. Ως βασικό επιχείρημα ενός τέτοιου ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης προτάσσεται η καταπολέμηση της διακίνησης μαύρου χρήματος για τη χρηματοδότηση εγκληματικών ή τρομοκρατικών ενεργειών. Πράγματι σε αυτό το πεδίο, ενδεχόμενη επιβολή ανώτατου ορίου στις συναλλαγές ίσως να είχε νόημα. Σε κάθε περίπτωση το θέμα τέθηκε προς συζήτηση στις συνεδριάσεις των υπ. Οικονομικών της ΕΕ ήδη πέρσι. Επίσης πρόσφατα είδε το φως της δημοσιότητας ανάλυση της Κομισιόν αναφορικά με τις πιθανές συνέπειες ενός τέτοιου εγχειρήματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, το ερώτημα που έθεσε η Κομισιόν είναι το εξής: «Οι πληρωμές υψηλών ποσών με μετρητά είναι αναγκαίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο;»

«Κατάργηση μετρητών σημαίνει κρατικός έλεγχος»

Στις Σκανδιναβικές χώρες το πλαστικό χρήμα υπερτερεί των μετρητών στις καθημερινές συναλλαγές

Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στη βόρεια Ευρώπη, εφαρμόζονται ήδη αντίστοιχα μέτρα περιορισμού των συναλλαγών με μετρητά. Σε κάποιες χώρες όμως οι αντιδράσεις είναι έντονες. Κυρίως στη Γερμανία. «Τα μετρητά πρέπει να παραμείνουν!», δηλώνει ο Μάριο Οχόβεν, πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδίας Μεσαίων Επιχειρήσεων (BVMW). 

«Η επιβολή ενός ανώτατου ορίου στις πληρωμές με ρευστό χρήμα θα είναι το πρώτο βήμα προς την πλήρη κατάργηση χαρτονομισμάτων και κερμάτων». Μια τέτοια όμως κατάργηση χαρτονομισμάτων και κερμάτων θα είχε και άλλες, ευρύτερες συνέπειες. «Κατάργηση των μετρητών σημαίνει αποκλειστικά κρατικός έλεγχος», σημειώνει ο Μ. Όχοβεν, τονίζοντας ότι η Κομισιόν, με πρόσχημα την καταπολέμηση της εγκληματικότητας και της τρομοκρατίας βάζει στο στόχαστρο και τις οικονομικές συναλλαγές απλών πολιτών, που είναι απόλυτα διαφανείς.

Αντίθετη στην κατάργηση των μετρητών η Γερμανία

Στη Γερμανία δεν φαίνεται να βρίσκει πρόσφορο έδαφος η ιδέα της πλήρους κατάργησης χαρτονομισμάτων και κερμάτων

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της BVMW πράγματι και στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι συναλλαγές που γίνονται με εναλλακτικούς τρόπους, μέσω διαδικτύου ή κινητών τηλεφώνων. Αλλά σίγουρα η τάση αυτή δεν είναι τόσο διαδεδομένη στη Γερμανία όσο στις σκανδιναβικές χώρες. Σε αντίθεση με εκείνες τις χώρες, στη Γερμανία η χρήση χαρτονομισμάτων και κερμάτων είναι ακόμη κυρίαρχη. Σύμφωνα με έκθεση της Βundesbank για το 2014 το 79% των γερμανικών συναλλαγών γίνονται με μετρητά. 

Η γερμανική κυβέρνηση από την πλευρά της έχει επίγνωση της σοβαρότητας του θέματος αλλά και των πιθανών συνεπειών του. «Κανείς δεν έχει κακή πρόθεση», είχε δηλώσει πέρσι φανερά ενοχλημένος ο γερμανός υπ. Οικονομικών Β. Σόιμπλε μετά από ένα Eurogroup, στην ατζέντα του οποίου βρέθηκε και το επίμαχο θέμα. Βέβαια η φράση που επέλεξε ο γερμανός υπουργός δεν είναι τυχαία και φέρει ένα ιδιαίτερο ιστορικό βάρος. Είναι η φράση που είχε χρησιμοποιήσει ο ΓΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΛΔΓ το 1961 αναφορικά με την ανέγερση του τείχους του Βερολίνου.

Πίσω όμως στο παρόν και στο επίμαχο θέμα. Για την ώρα κανείς στη γερμανική κυβέρνηση δεν φαίνεται να θεωρεί σωστή την πλήρη κατάργηση χαρτονομισμάτων και κερμάτων. Ωστόσο πολλοί εντός του κυβερνητικού συνασπισμού βρίσκουν νόημα στην επιβολή ενός ανώτατου ορίου ύψους για τις πληρωμές με μετρητά. Όπως επισημαίνει και ο ευρωβουλετής των Πρασίνων Σβεν Γκίγκολντ «στη Γερμανία επικρατεί υστερία. Αλλά το ότι συζητείται η επιβολή πλαφόν στις πληρωμές με μετρητά, δεν σημαίνει ότι θα υπάρξει και κατάργηση των μετρητών». Σε κάθε περίπτωση οι υπ. Οικονομικών της ΕΕ θα κληθούν ξανά τους επόμενους μήνες να ανταλλάξουν απόψεις για το θέμα, ενώ μέσα στον Μάρτιο και η Κομισιόν αναμένεται να θέσει το ζήτημα σε ανοιχτή διαβούλευση για να ακουστούν τόσο τα υπέρ όσο και τα κατά ενός τέτοιου μέτρου.

Dpa, Άλκιμος Σαρτόρος / Δήμητρα Κυρανούδη