Αλτσχάιμερ: Για πρώτη φορά φάρμακο επιβραδύνει την απώλεια μνήμης και αλλάζει την πορεία της νόσου - Τι έδειξε η μελέτη

Ένα πειραματικό φάρμακο για το Αλτσχάιμερ, που κατασκευάστηκε από τις εταιρείες Eisai και Biogen, επιβράδυνε τη γνωστική και λειτουργική απώλεια και μάλιστα στα αρχικά στάδια της νόσου. Τα αποτελέσματα προέρχονται από μια μεγάλη δοκιμή ασθενών και είναι η πρώτη φορά που μια θεραπεία δείχνει πως μπορεί να αντιστρέψει την πορεία της νόσου.
Το φάρμακο ( lecanemab) επιβράδυνε την πρόοδο της νόσου κατά 27% σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, επιτυγχάνοντας τον κύριο στόχο της μελέτης και προσφέροντας ελπίδα στους ασθενείς που ελπίζουν σε μια αποτελεσματική θεραπεία.
Ο Ronald Petersen, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών για τη νόσο της Mayo Clinic στο Ρότσεστερ της Μινεσότα είπε: "Δεν είναι τεράστιο αποτέλεσμα, αλλά είναι θετικό".
Η μελέτη έχει προκαλέσει αίσθηση, καθώς πολλές φαρμακευτικές έχουν προσπαθήσει, αλλά δεν έχουν καταφέρει να βρουν μια αποτελεσματική θεραπεία για την ασθένεια που επηρεάζει περίπου 55 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Είναι χαρακτηριστικό πως κάθε 3 δευτερόλεπτα, κάποιος στον κόσμο εμφανίζει άνοια. Με βάση στοιχεία του 2019, πάνω από διακόσιες χιλιάδες άτομα ζουν με άνοια στην Ελλάδα, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί μέχρι και πάνω από 40% έως το 2050.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια χρόνια νευροεκφυλιστική νόσος, η οποία αρχίζει με αργούς ρυθμούς και επιταχύνει με τα χρόνια, αποτελώντας την αιτία του 60% με 70% των περιπτώσεων άνοιας. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει θεραπεία, για αυτό και το βάρος έχει δοθεί στην έγκαιρη διάγνωση, αφού όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση της νόσου, τόσο γρηγορότερα θα ξεκινήσει η φαρμακευτική αγωγή και τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα της θεραπείας της.
"Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή, καθώς είναι η πρώτη δοκιμή φάσης 3 ενός φαρμάκου για το Αλτσχάιμερ που επιβραδύνει επιτυχώς τη γνωστική απώλεια", δήλωσε η Δρ. Susan Kohlhaas, διευθύντρια έρευνας στο Alzheimer’s Research UK.
Τα συμπτώματα
Η έναρξη της νόσου είναι αργή και προοδευτική, με τα συμπτώματα να εκδηλώνονται με διαφορετικό τρόπο και να επιδεινώνονται με την πρόοδο της νόσου. Συνήθως, αλλά όχι απαραίτητα, οι διαταραχές της μνήμης είναι το πρωιμότερο σύμπτωμα.
Το πιο κοινό πρόωρο σύμπτωμα της νόσου είναι η δυσκολία στην ανάκληση πρόσφατων συμβάντων (απώλεια βραχυπρόθεσμης μνήμης). Καθώς η ασθένεια προχωρά, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν προβλήματα στη γλώσσα, στον προσανατολισμό (συμπεριλαμβανομένης της εύκολης απώλειας προσανατολισμού), στις διακυμάνσεις της διάθεσης, στην απώλεια κινήτρων, στη μη αυτοεξυπηρέτηση και σε θέματα συμπεριφοράς. Σταδιακά, χάνονται σωματικές λειτουργίες, τελικά οδηγούν σε θάνατο.
Γενικά η νόσος εντοπίζεται στους ανθρώπους πάνω από 65 ετών, αν και πρόωρο Αλτσχάιμερ μπορεί να εμφανιστεί πολύ νωρίτερα, ίσως και πριν τα 50.
Την ίδια ώρα, το μέσο προσδόκιμο ζωής μετά τη διάγνωση κυμαίνεται από τρία έως εννέα έτη. Λιγότεροι από 3% των ατόμων ζουν περισσότερο από δεκατέσσερα έτη μετά από τη διάγνωση. Η αιτία και η πρόοδος της ασθένειας δεν είναι κατανοητή καλά ακόμη.
Η μελέτη
Στη μελέτη συμμετείχαν περίπου 1.800 ασθενείς σε πρώιμο στάδιο Αλτσχάιμερ και λάμβαναν δύο φορές την εβδομάδα εγχύσεις του φαρμάκου. Η θεραπεία έδειξε ακόμη πως μειώνει τις τοξικές πλάκες στον εγκέφαλο.
Εντούτοις περίπου το ένα πέμπτο των ασθενών παρουσίασαν παρενέργειες, όπως οίδημα του εγκεφάλου, αιμορραγία του εγκεφάλου ορατή στις σαρώσεις PET.
Η Eisai και η Biogen αναμένεται να υποβάλουν αίτηση για ρυθμιστική έγκριση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη μέχρι το τέλος του έτους.