Φάρμακα: Με ελλιπή δημόσια χρηματοδότηση τα φάρμακα για τους Έλληνες

Τελικώς, όπως όλα δείχνουν, η εμπειρία της πανδημίας δεν δίδαξε τίποτε ουσιαστικό στην ελληνική πολιτεία, ώστε να προστατεύσει πλέον με πιο σύγχρονα μέσα τους πολίτες.
Την ώρα που στην υπόλοιπη Ευρώπη οι κυβερνήσεις ενισχύουν τα συστήματα υγείας αλλά και τις δαπάνες τους για τα φάρμακα και τις εξετάσεις των πολιτών, στη χώρα μας οι αρμόδιοι επιχειρούν με ελλιπή χρηματοδότηση να … θεραπεύσουν τους Έλληνες.
Χαρακτηριστικό είναι ότι μετά την πανδημία της COVID-19 οι πιο πολλές χώρες αυξάνουν τους προϋπολογισμούς τους για την υγεία και το φάρμακο. Αντίθετα, η χώρα μας παραμένει σταθερή αγνοώντας ότι αυξήθηκαν τα νοσήματα στον πληθυσμό και λόγω της πανδημίας, και ότι γηράσκει ο πληθυσμός της χώρας μας όλο και περισσότερο.
Δαπάνες στα φάρμακα για… λίγους
H συνολική δημόσια δαπάνη για φάρμακα κινείται στα ίδια επίπεδα τα τελευταία 10 χρόνια λίγο πιο πάνω από 2.5 δις ευρώ, όταν οι ανάγκες οι πραγματικές αυξάνονται φέτος στη κοινότητα με ποσοστό 6.3% και για τα Νοσοκομεία με 12.5% φέτος έναντι πέρσι.
Με βάση τα επίσημα και συγκριτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών, η Ελλάδα υστερεί σημαντικά στη δημόσια κατά κεφαλή νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, κατά -52% και -63% έναντι της Νότιας Ευρώπης και της Δυτικής Ευρώπης αντίστοιχα.
Η ίδια εικόνα έλλειψης πόρων και χρηματοδότησης και στα νοσοκομεία σε ένα απολύτως ελεγχόμενο περιβάλλον, αφού η δημόσια κατά κεφαλή εξω-νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, η Ελλάδα βρίσκεται στο -12% και -38% έναντι της Νότιας Ευρώπης και Δυτικής Ευρώπης.
Τι συμβαίνει στην πράξη; Οι ασθενείς πληρώνουν από την τσέπη τους για συμμετοχές, ενώ και οι φαρμακευτικές εταιρείες συνεισφέρουν με υπέρογκες υποχρεωτικές επιστροφές και εκπτώσεις (clawback & rebates), οι οποίες, μάλιστα, βαίνουν διαρκώς αυξανόμενες χωρίς όριο και χωρίς καμία προβλεψιμότητα για το μέλλον. Η φαρμακοβιομηχανία ουσιαστικά υπερφορολογείται πάνω από 70% και αυτό απομακρύνει τις επενδύσεις καθώς οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν μπορούν να αναπτυχθούν στη χώρα μας, άρα να συμβάλουν με θέσεις εργασίας και πόρους.
Και το ζήτημα είναι ότι με αυτή την φτωχή δημόσια χρηματοδότηση που υπάρχει όλα τα τελευταία χρόνια για το φάρμακο, εντάσσονται και νέα φάρμακα στην αποζημίωση, χωρίς όμως να καθορίζονται πρόσθετα κονδύλια.
Ένας φαύλος κύκλος που οδηγεί σε αδιέξοδα τόσο τους ασθενείς όσο και τις εταιρείες.
Τι πρέπει να γίνει
Η φαρμακοβιομηχανία, μέσω του επίσημου οργάνου της τον ΣΦΕΕ, έχει επανειλημμένως κάνει ρεαλιστικές προτάσεις στην Πολιτεία, ζητώντας τον έλεγχο της δαπάνης και ταυτόχρονα την σταδιακή χρηματοδότηση της, ώστε να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες, αλλά η τελευταία καθυστερεί να τις υλοποιήσει.
Στην περίπτωση, όμως, που δεν ληφθούν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα και δεν ενισχυθεί η δημόσια χρηματοδότηση, είναι πιθανό σύντομα οι Έλληνες ασθενείς να μην έχουν πρόσβαση σε όλα τα νέα φάρμακα που χαρίζουν πια χρόνια ζωής ακόμη και σε βαριά πάσχοντες ασθενείς, καθώς οι νέες θεραπείες μπορεί να καθυστερήσουν πολύ ή και να μην έρθουν καθόλου στην ελληνική αγορά.
Μεταξύ των μέτρων που έχουν προαναγγελθεί, αλλά έχουν μείνει στα χαρτιά είναι: υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων που θα βοηθήσουν στον έλεγχο του μεγέθους και του μίγματος της ζήτησης, ορθή εφαρμογή των πρωτοκόλλων, ψηφιακός φάκελος ασθενούς, διασύνδεση των εργαστηριακών εξετάσεων με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, εισαγωγή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα Νοσοκομεία, εκτέλεση διαγωνισμών στα Νοσοκομεία, κ.λπ.
Πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα στην υλοποίηση των μέτρων αυτών και στη σταδιακή χρηματοδότηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Βαδίζοντας σε αυτές τις δυο κατευθύνσεις, θα διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο δημόσιο σύστημα υγείας με αναβαθμισμένη παροχή φροντίδας στους πολίτες, αλλά και πραγματική μείωση του clawback, ώστε να δοθεί η κατάλληλη ώθηση στις επιχειρήσεις για περισσότερες επενδύσεις. Άλλωστε, οι δαπάνες στην υγεία είναι επένδυση και όχι κόστος!