Τι συμβαίνει με τις καταθέσεις: Η εγγύηση των 100.000 ευρώ και πότε ανεβαίνει στις 300.000 ευρώ

Οι καταθέσεις στην Ελλάδα είναι εγγυημένες μέχρι του ποσού των 100.000 ανά κατάθεση, ενώ εγγυητής είναι το ΤΕΚΕ: Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων.
Υπό προϋποθέσεις μάλιστα, το όριο μπορεί να ανέβει και στις 300.000 ευρώ. Πόσοι είναι οι Έλληνες που έχουν υπόλοιπο καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ; Μόλις το 0,7% του συνόλου. Άρα, όταν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου και της Τράπεζας της Ελλάδας υποστηρίζουν ότι οι καταθέσεις στην Ελλάδα είναι ασφαλείς από τη μια έχουν στο μυαλό τους τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ελληνικών τραπεζών που είναι σαφώς βελτιωμένα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και από την άλλη την "κατανομή" των καταθέσεων στην Ελλάδα οι οποίες είναι κατακερματισμένες και ως εκ τούτου καλύπτονται από το ισχύον νομικό πλαίσιο.
Σε λίγες ημέρες, το ΤΕΚΕ θα δημοσιεύσει τον ετήσιο απολογισμό του και εκεί θα αποτυπωθούν τα πιο "φρέσκα" στοιχεία όσον αφορά στην κατανομή των καταθέσεων. Εντυπωσιακές αλλαγές σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια δεν αναμένονται. Στην Ελλάδα, περίπου το 72% των τραπεζικών καταθέσεων έχουν υπόλοιπο μέχρι 1.000 ευρώ, το 13% των λογαριασμών κινείται από τα 1000 έως και τα 5000 ευρώ, άλλο ένα 13% είναι στην περιοχή των 5.000 έως και των 50.000 ευρώ ενώ στο κλιμάκιο των 50.000 έως και των 100.000 ευρώ αντιστοιχεί ποσοστό της τάξεως του 1,5%. Τι μένει πάνω από τα 100.000 ευρώ και ως εκ τούτου χωρίς εγγύηση; Κάτω από το 1% των τραπεζικών λογαριασμών (εν προκειμένω το 0,7%).
Τι προβλέπει το πλαίσιο εγγύησης των καταθέσεων
"Το ανώτατο όριο αποζημίωσης είναι 100.000 ευρώ ανά καταθέτη ανά τράπεζα για το σύνολο των καταθέσεών του (ανεξαρτήτως αριθμού λογαριασμών), εκτός αν συντρέχει περίπτωση πρόσθετης προστασίας" αναφέρει το ΤΕΚΕ. Και πότε συντρέχουν λόγοι πρόσθετης προστασίας; (οπότε το όριο ανεβαίνει στις 300.000 ευρώ); Ιδού τι αναφέρει το θεσμικό πλαίσιο:
Κατ’ εξαίρεση προστατεύονται με πρόσθετο όριο έως 300.000 ευρώ καταθέσεις, γνωστές και ως Προσωρινά Υψηλά Υπόλοιπα (ΠΥΥ), που προέρχονται αποδεδειγμένα από μία ή περισσότερες από τις κατωτέρω δραστηριότητες.
Η προστασία των καταθέσεων αυτών διαρκεί έξι μήνες από την ημερομηνία πίστωσης του ποσού και σημειώνεται ότι το ποσό πρέπει να πιστωθεί σε λογαριασμό εντός ενός μηνός από την ημερομηνία που έλαβε χώρα η αντίστοιχη δραστηριότητα.
Συνεπώς, η πρόσθετη προστασία αφορά καταθέσεις που έχουν πιστωθεί μέχρι έξι μήνες πριν από την περιέλευση του πιστωτικού ιδρύματος σε αδυναμία. Τα ΠΥΥ υπολογίζονται μετά την εξάντληση του ορίου κάλυψης των 100.000 ευρώ. Το όριο των ΠΥΥ αφορά το σύνολο των απαιτήσεων κάθε δικαιούχου (αθροιστικά για όλες τις κατηγορίες). Στις περιπτώσεις κοινού λογαριασμού, το όριο των ΠΥΥ εφαρμόζεται εις όφελος όλων των συνδικαιούχων.
Οι δραστηριότητες είναι οι εξής:
α) από πώληση ή απαλλοτρίωση ιδιωτικής κατοικίας ή οικοπέδου, για το τίμημα ή την αποζημίωση που καταβάλλεται στον πωλητή που δεν ασχολείται κατ’ επάγγελμα με αγοραπωλησίες ακινήτων, ή ιδιοκτήτη,
β) από καταβολή οφειλής μεταξύ συζύγων (μόνο για ποσά άνω των 3.000 ευρώ)
γ) από καταβολή εφάπαξ ή παροχών λόγω συνταξιοδότησης,
δ) από καταβολή αποζημίωσης λόγω απόλυσης,
ε) από καταβολή αποζημίωσης στους αδίκως κρατηθέντες ή καταδικασθέντες,
στ) από καταβολή αποζημίωσης λόγω αναπηρίας ή λόγω σωματικής βλάβης που προκλήθηκε από αδικοπραξία,
ζ) από καταβολή ασφαλιστικών παροχών είτε από κοινωνική είτε από ιδιωτική ασφάλιση (μόνο για ποσά άνω των 3.000 ευρώ)
η) από καταβολή αποζημίωσης σε κληρονόμους λόγω θανάτου του κληρονομουμένου ή από καταβολή ποσών λόγω κληρονομικής διαδοχής.
Σε περίπτωση κατά την οποία έχει κατατεθεί σε λογαριασμό ποσό προερχόμενο αποδεδειγμένα από μία η περισσότερες από τις ανωτέρω δραστηριότητες, το πρόσθετο όριο ΠΥΥ κάλυψης (300.000 ευρώ) εφαρμόζεται μετά την εξάντληση του ορίου κάλυψης (100.000 ευρώ ) ανά καταθέτη.
Για τις περιπτώσεις κοινού λογαριασμού, το πρόσθετο όριο ΠΥΥ εφαρμόζεται εις όφελος όλων των συνδικαιούχων ανεξαρτήτως του καταθέτη ή δικαιούχου τον οποίο αφορά η σχετική πίστωση και επί του συνόλου του υπολοίπου του λογαριασμού μετά την εξάντληση του ορίου κάλυψης των 100.000 ευρώ. Η προστασία ΠΥΥ αυτή παρέχεται μόνο εφόσον οι δικαιούχοι καταθέτες υποβάλουν σχετικό αίτημα στο ΤΕΚΕ κατόπιν ανακοινώσεως του και εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αδυναμίας του πιστωτικού ιδρύματος.
Παράδειγμα
Οι καταθέτες Α και Β έχουν κοινό καταθετικό λογαριασμό 30.000 ευρώ και ο καταθέτης Α πουλάει ακίνητο και λαμβάνει 600.000 ευρώ που τοποθετεί στον κοινό λογαριασμό. Δύο μήνες αργότερα το πιστωτικό ίδρυμα τίθεται σε εκκαθάριση και ο λογαριασμός έχει υπόλοιπο 630.000 ευρώ. Τι αποζημίωση δικαιούνται;
Απάντηση
Εντός 7 εργάσιμων ημερών οι καταθέτες θα λάβουν Α=100.000 ευρώ και Β=100.000 ευρώ.
Κατόπιν αιτήματος του καταθέτη Α και εφόσον αποδειχθεί ότι πηγή των κεφαλαίων είναι η πώληση του ακινήτου, η κατάθεση έχει πρόσθετο όριο κάλυψης ΠΥΥ και κάθε καταθέτης θα λάβει πρόσθετα Α:150.000 ευρώ και Β:150.000 ευρώ.
Συνολικά οι δύο καταθέτες θα λάβουν 500.000 ευρώ.