Εργασία: Στα... αζήτητα ένας στους δύο πτυχιούχους έως 29 ετών - Αποκαλυπτική έρευνα

H μείωση του ποσοστού ανεργίας στους νέους που αποτελεί «σημαία» της προεκλογικής εκστρατείας της κυβέρνησης οφείλεται -όπως υποστηρίζει η έρευνα του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ στη μείωση του πληθυσμού της χώρας.
Αντίθετα η νεολαία δεν μπορεί να βρει δουλειές παρότι διαθέτει υψηλό μορφωτικό επίπεδο, που ξεπερνάει ακόμα και αυτό της Γερμανίας και φεύγει στο εξωτερικό (brain drain) .
Αν παραμείνει εντός των συνόρων θα απασχοληθεί αναγκαστικά σε εργασίες υποδεέστερες και με μικρότερους μισθούς ή θα καταφύγει στην μερική απασχόληση, που είναι ιδιαίτερα υψηλή στις ηλικίες έως 29 ετών. Ακόμα, τα στοιχεία της έρευνας, δείχνουν ότι είναι πολύ υψηλότερη η ανεργία των νέων στην Περιφέρεια, από ό,τι στην Αττική.
Δεύτερη υψηλότερη ανεργία
Το ποσοστό της ανεργίας των νέων ήταν 27,3% στα τέλη του 2022. Το συγκεκριμένο ποσοστό είναι δεύτερο στην ΕΕ, πίσω μόνο από την Ισπανία που έχει 32,3%, με την Ιταλία με 23,9% να ακολουθεί στην τρίτη θέση. Συνολικά, το 2022 έκλεισε με 2,8 εκατομμύρια νέους (κάτω των 25 ετών) να είναι άνεργοι στην ΕΕ, εκ των οποίων τα 2,3 εκατομμύρια ήταν στη ζώνη του ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, για την περίοδο 2018 – 2021, στην ηλικιακή ομάδα από 20 έως και 24 έτη η ανεργία έχει μειωθεί, αλλά το ποσοστό εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλό (περίπου 34%) και εκτιμάται ότι μπορεί να ωθήσει νέους και μορφωμένους στην αναζήτηση μίας καλύτερης ζωής στο εξωτερικό.
Στις ηλικιακές ομάδες 15-19 και 20-24, η συνολική απασχόληση μειώθηκε από το 2018 έως το 2021, από 5,1% σε 4% στην πρώτη περίπτωση και από 43,3% σε 42,1% στην δεύτερη περίπτωση. Στις ηλικίες 15 – 19 ετών το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε το 2021 στο 49,1% από 50,4% που ήταν το 2010. Επίσης, στις ηλικίες 20 – 24 ετών, το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε από το 38,6% το 2018, στο 33,9% το 2021. Ακόμα στις ηλικίες 25 – 29 ετών, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 25% το 2021, από 28,5% το 2018.
Υψηλό το επίπεδο του εργατικού δυναμικού
Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι στην ηλικιακή ομάδα 25-29 ετών, οι περισσότεροι έχουν ολοκληρώσει τον πρώτο κύκλο σπουδών στο Πανεπιστήμιο, όπου φαίνεται ότι το 33,8% έχει λάβει πτυχίο και ένα πρόσθετο 9,4% έχει λάβει μεταπτυχιακό. Δηλαδή περίπου το 44% της ηλικιακής αυτής ομάδας έχει έναν ανώτατο τίτλο σπουδών και αρκετοί από
αυτούς συνεχίζουν τις σπουδές τους. Πρόκειται επομένως για ένα υψηλότατου επιπέδου εργατικό δυναμικό, το οποίο εξακολουθεί να έχει ανώτερη μόρφωση ακόμη και από το αντίστοιχο της Γερμανίας, παρά την μετανάστευση πολλών επιστημόνων σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης λόγω της κρίσης.
Οι γενιές που σήμερα είναι μεταξύ 40 και 59 ετών είχαν ποσοστό πτυχιούχων που κυμαινόταν γύρω από το 20% του πληθυσμού και ποσοστό μεταπτυχιακών τίτλων από 4% έως και 10% για τους νεότερους αυτών των ηλικιών (40-44). Αντίθετα, οι νεότερες ηλικίες (σήμερα από 25-39) έχουν αυξημένο ποσοστό πτυχιούχων που κυμαίνεται στο 27% για τους μεγαλύτερους (35-39) και στο 33% για τους νεότερους (25-34).
Σε επίπεδο φύλου, το γενικό συμπέρασμα από την διάσταση της απασχόλησης είναι ότι η μεγάλη ανισότητα που υπάρχει μεταξύ της απασχόλησης των γυναικών και των ανδρών για το σύνολο του πληθυσμού είναι μικρότερη για τους νέους και τις νέες.
Την ίδια στιγμή όμως, τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι στους νέους υπάρχει μεγάλο ποσοστό μακροχρόνια ανέργων. Ακριβέστερα, στις δύο επόμενες ηλικιακές ομάδες (20-24 και 25-29) το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων είναι πολύ υψηλό 58% και στις δύο κατηγορίες και είναι συγκρίσιμο με τα ποσοστά των ηλικιών έως και 49 ετών.
Υψηλό είναι και το ποσοστό της μερικής απασχόλησης, που φτάνει στο 27,7% για τις ηλικίες 20 – 24 ετών και 14,1% για τις ηλικίες 25 – 29 ετών. Ο πιο συχνός λόγος για μερική απασχόληση είναι η αδυναμία εύρεσης πλήρους απασχόλησης. Η αδυναμία αυτή είναι ένδειξη κακών (για τους εργαζόμενους) συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας και απόδειξη κρυμμένης ανεργίας.