Υπάρχει μια φωτιά που καίει εδώ και 4.000 χρόνια: Πού βρίσκεται και ποια είναι η ιστορία της

Υπάρχει μια φωτιά που καίει εδώ και 4.000 χρόνια. Ακόμη και με τη βροχή, το χιόνι ή τον άνεμο, δεν σταματάει ποτέ να καίει. Οι ψηλές της φλόγες «χορεύουν» συνεχώς, ακάθεκτες, σε μια πλαγιά 10 μέτρων, κάνοντας μία ήδη ζεστή μέρα ακόμα πιο καυτή.
Το παραπάνω σκηνικό είναι το Yanar Dag. Σημαίνει «φλεγόμενη βουνοπλαγιά» και βρίσκεται στη χερσόνησο Absheron του Αζερμπαϊτζάν.
Πρόκειται για μία... παρενέργεια των άφθονων αποθεμάτων φυσικού αερίου της χώρας, τα οποία μερικές φορές διαρρέουν στην επιφάνεια. Το Yanar Dag είναι μια από τις πολλές πυρκαγιές που έχουν γοητεύσει αλλά και τρομάξει τους ταξιδιώτες στο Αζερμπαϊτζάν ανά τα χρόνια.
Άλλωστε, είναι και ο λόγος που η χώρα κέρδισε το παρατσούκλι «γη της φωτιάς».
Μία αρχαία θρησκεία
Τέτοιες πυρκαγιές ήταν κάποτε άφθονες στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά επειδή οδήγησαν σε μείωση της υπόγειας πίεσης του φυσικού αερίου, παρεμβαίνοντας στην εμπορική εξόρυξη φυσικού αερίου, οι περισσότερες έχουν σβήσει.
Το Yanar Dag είναι ένα από τα λίγα εναπομείναντα παραδείγματα και ίσως το πιο εντυπωσιακό, σύμφωνα με το CNN.
Κάποτε έπαιζαν βασικό ρόλο στην αρχαία θρησκεία του Ζωροαστρισμού, η οποία ιδρύθηκε στο Ιράν και άκμασε στο Αζερμπαϊτζάν την πρώτη χιλιετία π.Χ.. Για τους Ζωροαστρίους, η φωτιά είναι ένας σύνδεσμος μεταξύ των ανθρώπων και του υπερφυσικού κόσμου και ένα μέσο μέσω του οποίου μπορεί να αποκτηθεί πνευματική διορατικότητα και σοφία. Είναι εξαγνιστική, ζωογόνος και αποτελεί ζωτικό μέρος της λατρείας.
Σήμερα, οι περισσότεροι επισκέπτες που φτάνουν στο χωρίς φρουρούς κέντρο επισκεπτών Yanar Dag μεταβαίνουν για το θέαμα και όχι για τη θρησκευτική ολοκλήρωση.
Μάλιστα, η εμπειρία είναι πιο εντυπωσιακή τη νύχτα ή τον χειμώνα. Όταν πέφτει χιόνι, οι νιφάδες διαλύονται στον αέρα χωρίς ποτέ να αγγίζουν το έδαφος, λέει η Aliyeva Rahila που εργάζεται εκεί ως ξεναγός.

Ο ναός της φωτιάς
Για μια βαθύτερη κατανόηση της ιστορίας της λατρείας της φωτιάς στο Αζερμπαϊτζάν, οι επισκέπτες θα πρέπει να κατευθυνθούν ανατολικά του Μπακού στο ναό της φωτιάς Ateshgah.
«Από την αρχαιότητα, πιστεύουν ότι ο θεός τους βρίσκεται εδώ», λέει ξεναγός.
Οι τελετουργίες φωτιάς σε αυτόν τον χώρο χρονολογούνται από τον 10ο αιώνα ή και νωρίτερα. Το όνομα Ateshgah προέρχεται από την περσική λέξη «σπίτι της φωτιάς» και το κεντρικό σημείο του συγκροτήματος είναι ένα ιερό βωμού με θόλο στην κορυφή, χτισμένο πάνω σε έναν αεραγωγό φυσικού αερίου.
Μια φυσική, αιώνια φλόγα έκαιγε στον κεντρικό βωμό μέχρι το 1969, αλλά αυτές τις μέρες η φωτιά τροφοδοτείται από την κύρια παροχή φυσικού αερίου του Μπακού και ανάβει μόνο για τους επισκέπτες.
Ο ναός συνδέεται με τον Ζωροαστρισμό, αλλά η ιστορία του ως ινδουιστικού τόπου λατρείας είναι καλύτερα τεκμηριωμένη.

Έμποροι και ασκητές
Χτισμένο σαν πανδοχείο για ταξιδιώτες σε στυλ καραβανσεράι, το συγκρότημα διαθέτει μια περιφραγμένη αυλή που περιβάλλεται από 24 κελιά και δωμάτια.
Αυτά χρησιμοποιούνταν ποικιλοτρόπως από προσκυνητές, διερχόμενους εμπόρους (των οποίων οι δωρεές αποτελούσαν ζωτική πηγή εσόδων) και κατοίκους ασκητές, ορισμένοι από τους οποίους υπέβαλαν τον εαυτό τους σε δοκιμασίες όπως το να ξαπλώνουν πάνω σε καυστικό ασβέστη ή να φορούν βαριές αλυσίδες.
Ο ναός έπαψε να χρησιμοποιείται ως τόπος λατρείας στα τέλη του 19ου αιώνα, σε μια εποχή που η ανάπτυξη των γύρω πετρελαιοπηγών σήμαινε ότι η λατρεία του Μαμωνά κέρδιζε όλο και περισσότερο έδαφος.
Το συγκρότημα έγινε μουσείο το 1975, προτάθηκε ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO το 1998 και σήμερα υποδέχεται περίπου 15.000 επισκέπτες ετησίως.