Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023. Οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο.

Γράφει ο Δημήτρης Α. Δριμής, Δημοτικός Σύμβουλος Τριφυλίας, τ. Δήμαρχος Αετού Μεσσηνίας
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου 2023 θα γίνουν με διαφορετικό εκλογικό νόμο, σε σχέση με τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαίου 2019.
Οι κυριότερες αλλαγές που επέφερε η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι:
1. Κατάργηση της απλής αναλογικής στην κατανομή των εδρών και επαναφορά της ενισχυμένης. Ο νικητής συνδυασμός λαμβάνει πλέον τα 3/5 των εδρών. Βασική συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι η επαναφορά του δημαρχοκεντρικού μοντέλου στην άσκηση εξουσίας, η παραβίαση της δημοκρατικής αρχής της ισότητας (ένας πολίτης μία ψήφος), η απομάκρυνση της χώρας μας από τα εκλογικά συστήματα που ισχύουν στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
2. Κατάργηση του 50% συν ένα για την εκλογή δημάρχου- περιφερειάρχη και δημοτικού-περιφερειακού συμβουλίου. Η δημοτική-περιφερειακή αρχή εκλέγεται πλέον με το    43% συν ένα, από τον πρώτο γύρο. Παραβιάζεται και εδώ η αρχή της πλειοψηφίας και της δημοκρατικής νομιμοποίησης. Στόχος είναι η εκλογή από τον Α` γύρο κυβερνητικών συνδυασμών.
3. Κατάργηση της ξεχωριστής εκλογής κοινοτικών συμβουλίων και προέδρων κοινοτήτων, από την εκλογή δημάρχου και δημοτικών συμβουλίων. Οι υποψηφιότητες για τις τοπικές κοινότητες γίνονται πλέον υποχρεωτικά σε ενιαίο ψηφοδέλτιο με αυτό του υποψήφιου Δημάρχου. Η εξάρτηση και η εκλογή των κοινοτικών συμβουλίων και των προέδρων από το κεντρικό ψηφοδέλτιο καταργεί την δειλή ενδοδημοτική αποκέντρωση, στερεί τη δυνατότητα των δημοτών να έχουν διαφορετική επιλογή στην κοινότητα και άλλη επιλογή στο δήμο, στρεβλώνει, έτσι, την εκπροσώπηση σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο.
4. Υποχρεωτική κατάθεση συνδυασμού στο 60% των τοπικών κοινοτήτων. Για τους μεγάλους Καλλικρατικούς δήμους της επαρχίας αυτό συνεπάγεται τον περιορισμό της δυνατότητας κατάρτισης ψηφοδελτίων από ανεξάρτητα αυτοδιοικητικά σχήματα.
5. Αύξηση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων στο 150% των θέσεων. Η αύξηση του αριθμού των υποψηφίων περιορίζει τη δυνατότητα συγκρότησης ψηφοδελτίων από ανεξάρτητες υποψηφιότητες, ιδιαίτερα στους Καλλικρατικούς Δήμους της επαρχίας. Ενισχύει τους εν ενεργεία δημάρχους-περιφερειάρχες στη συγκρότηση μεγάλων ψηφοδελτίων, δημιουργεί παράσταση νίκης υπέρ τους, λόγω της πληρότητας των ψηφοδελτίων τους και του μεγάλου αριθμού των υποψηφίων. Αντικειμενικά, τέλος, περιορίζει τη δυνατότητα αξιολόγησης των δημοτών.
6. Θέσπιση του 3% ως ελάχιστου ορίου, για τη δυνατότητα συμμετοχής ενός συνδυασμού στην κατανομή εδρών. Χωρίς, βέβαια, το όριο αυτό να εξασφαλίζει υποχρεωτικά και έδρα σε κάποιο συνδυασμό.
7. Κατάργηση της 4/ετούς και επαναφορά της 5/ετούς θητείας των αυτοδιοικητικών αρχών.
Ο ι παραπάνω αλλαγές κινούνται σε συντηρητική κατεύθυνση. Σκοπό έχουν την αποτροπή σχηματισμού ανεξάρτητων αυτοδιοικητικών συνδυασμών, τον περιορισμό της δημοκρατίας και την ενίσχυση των υφιστάμενων συσχετισμών δύναμης στο χώρο της αυτοδιοίκησης στις προσεχείς εκλογές. Ως διοικητικό αποτέλεσμα έχουν τον δημαρχοκεντρισμό και την αδιαφάνεια στην άσκηση διοίκησης.
Η κατάργηση του συγκεντρωτικού Καλλικράτη, (ιδιαίτερα στην επαρχία που τη διαλύει), η εσωτερική αποκέντρωση, (σε επίπεδο Δημοτικών Ενοτήτων ή ενότητας χωριών με ξεχωριστή εκλογή και ουσιαστικές αρμοδιότητες), η επαναφορά της απλής αναλογικής και του 50% συν 1 στην εκλογή των αυτοδιοικητικών αρχών είναι, κατά τη γνώμη μας, ορισμένοι αναγκαίοι όροι για την επιβίωση της αυτοδιοίκησης, ως βασικής τοπικής μονάδας συγκρότησης κοινωνίας και επίλυσης προβλημάτων.