Σαν σήμερα, 30/10, Αεροπόρος ήταν ο πρώτος νεκρός αξιωματικός του Έπους του ‘40 – Ο πρώτος στρατιώτης «έπεσε» δευτερόλεπτα μετά την κήρυξη του Πολέμου

Πόλεμος. Έπος του ’40 και οι νεκροί ακολουθούν μετά τον πυρετό και την έξαψη: ποιος ήταν ο πρώτος νεκρός αξιωματικός; Να σημειωθεί ότι, ο πρώτος στρατιώτης, «έπεσε» δευτερόλεπτα μετά την κήρυξη του Πολέμου.
Το όνομά του θαμμένο στο χιόνι της λήθης: Ευάγγελος Γιάνναρης, ο πρώτος έλληνας αξιωματικός που σκοτώθηκε κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, μια μέρα σαν σήμερα, 30 Οκτωβρίου του 1940.
Ο Ευάγγελος Γιάνναρης ήταν ανθυποσμηναγός της Πολεμικής Αεροπορίας· είχε γεννηθεί στην Αθήνα το 1916, αλλά η καταγωγή του ήταν από το χωριό Γεωργίτσι της Λακωνίας. Ο Γιάνναρης φοίτησε στο Τμήμα Αξιωματικών της Σχολής Αεροπορίας και αποφοίτησε τον Αύγουστο του 1939 με το βαθμό του Ανθυποσμηναγού. Όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος, ο Ευάγγελος Γιάνναρης τοποθετήθηκε στο 2ο Ανεξάρτητο Σμήνος Παρατηρήσεως της 3ης μοίρας Στρατιωτικής Συνεργασίας, το οποίο ήταν εξοπλισμένο με αεροσκάφη Henschel Hs 126K-6 και είχε έδρα το αεροδρόμιο της Κούκλαινας, στη Βέροια· αποστολή του Σμήνους ήταν η υποστήριξη των μονάδων του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας.

Στις 30 Οκτωβρίου του 1940 οι αεροπόροι του Σμήνους διατάχτηκαν να εκτελέσουν αποστολές παρατήρησης και προσβολής των ιταλικών θέσεων με τα αεροσκάφη τους, στη ζώνη ευθύνης τους. Στην τρίτη έξοδο της ημέρας ο Γιάνναρης πέταξε ως πολυβολητής - παρατηρητής με χειριστή τον αρχισμηνία Λεωνίδα Τσάντα. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες υποχρέωσαν τους δύο αεροπόρους να αλλάξουν πορεία και να κατευθυνθούν δυτικότερα προς την Κορυτσά. Τότε ήταν που ιταλικό Σμήνος εντόπισε το ελληνικό αεροσκάφος και το καταδίωξε. Ο κινητήρας του αεροπλάνου του Γιάνναρη επλήγη και το πλήρωμα του αεροσκάφους, ο Ανθυποσμηναγός Γιάνναρης και ο Αρχισμηνίας Τσάντας, υποχρεώθηκε να επιχειρήσει αναγκαστική προσγείωση. Το αεροπλάνο «πάτησε» στη θέση «Προφήτης Ηλίας» του χωριού Βασιλειάδα, ΒΑ της Καστοριάς. Από τα πυρά των ιταλικών αεροπλάνων ο Γιάνναρης είχε πληγεί θανάσιμα, ενώ ο Τσάντας τραυματίστηκε σοβαρά.

Το μνημείο του Γιάνναρη στην Βασιλειάδα της Καστοριάς

Ο Γιάνναρης είχε ξεψυχήσει έχοντας τα δάχτυλα σφιχτά στο πυροβόλο του. Ο Ευάγγελος Γιάνναρης προήχθη μετά θάνατο σε Υποσμηναγό και τιμήθηκε με το μετάλλιο: Σταυρός Ιπταμένου. Στο χωριό Βασιλειάδα τοποθετήθηκε προτομή του Ευάγγελου Γιάνναρη πλάι σε ένα αεροσκάφος F-104, ως εμπόδια λησμονιάς του ηρωικού αεροπόρου. Ο Γιάνναρης ήταν ο πρώτος αξιωματικός που έπεσε - κυριολεκτικά και μεταφορικά - στον Πόλεμο με τους Ιταλούς.
Ως πρώτος νεκρός στρατιώτης Πεζικού έχει καταγραφεί ο Βασίλειος Τσιαβαλιάρης από την Πιαλεία Τρικάλων, που ανήκε στο 51ο Σύνταγμα Πεζικού και χτυπήθηκε από θραύσματα όλμου, ελάχιστα λεπτά μετά την κήρυξη του Πολέμου, υπερασπιζόμενος το 21ο Φυλάκιο στο Ύψωμα 1934 στα ελληνοαλβανικά σύνορα.
Πρώτος νεκρός αξιωματικός Πεζικού ήταν ο Υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος, Δωδεκανήσιος, γεννημένος στη Χάλκη το 1911, διοικητής του 2ου Λόχου του 4ου Συντάγματος Πεζικού. Ο Διάκος σκοτώθηκε στην προσπάθειά ανακατάληψης του Υψώματος Τσούκα.