Ρεύμα: Ερχεται νέος φόρος για τις επιδοτήσεις του χειμώνα - Δίχτυ προστασίας και στις επιχειρήσεις

Με έναν φόρο ο οποίος θα επιβληθεί με νέο μηχανισμό στην παραγωγή ενέργειας, είτε στο φυσικό αέριο είτε στην ηλεκτροπαραγωγή, θα χρηματοδοτηθεί η νέα γενιά επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος του χειμώνα. Το νέο σύστημα θα μπει σε τροχιά ήδη από τον Δεκέμβριο καθώς η μέση τιμή της χονδρικής αγοράς έχει ήδη φτάσει στα 139 ευρώ ανά μεγαβατώρα από 90 τον Οκτώβριο (+55%).
Για τα νοικοκυριά το σύστημα παραμένει ως είχε και το καλοκαίρι: επιδοτήσεις στους λογαριασμούς με στόχο η τελική λιανική τιμή να μην υπερβαίνει τα 15 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Δίχτυ προστασίας, ωστόσο, θα υπάρξει αυτή τη φορά και για τις επιχειρήσεις, εφόσον χρειαστεί. Αυτό που έλεγαν στην «Η», υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Ενέργειας είναι πως, εφόσον χρειαστεί, θα επιστρατευτούν εργαλεία ενίσχυσης και για τις επιχειρήσεις, όχι απαραίτητα με τη μορφή των επιδοτήσεων.
Μάλιστα, αναλόγως των τιμών που θα ανακοινωθούν από τους παρόχους την 1η Δεκεμβρίου, μπορεί να μπουν σε εφαρμογή διαφορετικά εργαλεία ενίσχυσης ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, καθώς διαφορετική ποσότητα ενέργειας καταναλώνει μια ενεργοβόρος βιομηχανία και διαφορετική μια μικρομεσαία επιχείρηση.
Αρχές Δεκέμβρη
Το νέο σύστημα του φόρου και των επιδοτήσεων / ενισχύσεων σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις θα κλειδώσει στις λεπτομέρειές του και θα ανακοινωθεί τις πρώτες μέρες του Δεκέμβρη, μετά τις ανακοινώσεις των παρόχων για τις τιμές λιανικής του Δεκεμβρίου την 1η Δεκεμβρίου.
Και εφόσον ο νέος μηχανισμός μπει στο τραπέζι, θα μείνει εκεί για όσο χρειαστεί, καθώς οι εξελίξεις στην Ουκρανία αναμένεται να παίξουν ρόλο και στις τιμές του Ιανουαρίου.
Πρώτα δηλαδή θα δει η κυβέρνηση το ύψος της δαπάνης που απαιτείται για την επιδότηση των λογαριασμών και στη συνέχεια θα οριστικοποιήσει το πώς θα δομηθεί ο φόρος, δηλαδή το έσοδο που θα αντικρύσει την δαπάνη.
Γι αυτό και δεν έχει αποφασιστεί ακόμη η διάρκεια ζωής του νέου φόρου. «Μπορεί να είναι μικρή ή να περιλαμβάνει και περιόδους χαμηλότερης ζήτησης και χαμηλών τιμών», εξηγούσαν καλά πληροφορημένες πηγές.
Οι επιχειρήσεις
Αυτό που θέλει το υπουργείο Ενέργειας να αποφύγει είναι το effect που είχε στην αγορά ο φόρος που επέβαλλε εκτάκτως στο φυσικό αέριο το καλοκαίρι: οι τιμές στην χονδρική του ρεύματος αυξήθηκαν, «κουρεύτηκαν» για τα νοικοκυριά στην λιανική με τις κρατικές επιδοτήσεις, αλλά εν τέλει την… νύφη των υψηλών τιμών πλήρωσαν σε πολλές περιπτώσεις οι επιχειρήσεις.
«Δεν θα αφήσουμε αυτές τις τιμές να περάσουν στους καταναλωτές και εφόσον χρειαστεί έχουμε εργαλεία και για τις επιχειρήσεις», έλεγαν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εξηγώντας πως οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές αλλά να επηρεάζουν κατά το δυνατόν λιγότερο την μεσοπρόθεσμη και μακροπόθεσμη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Συνάντηση με Κομισιόν
Για την επίλυση του γρίφου αυτού, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είχε χθες πολύωρη συνάντηση με τεχνικά κλιμάκια της Κομισιόν. Οι κοινοτικοί αξιωματούχοι ήταν τις προηγούμενες ημέρες στη Ρουμανία όπου και συναντήθηκαν με τον Ρουμάνο υπουργό Ενέργειας, καθώς Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία έχουν συντονίσει τις δυνάμεις τους για την αντιμετώπιση της περιφερειακής ενεργειακής κρίσης που πλήττει την Ανατολική Ευρώπη μέχρι την Ουκρανία.
Ο Θόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε μετά το πέρας της συνάντησης στην Αθήνα πως «συζητούμε με την Επιτροπή την δέσμευση της κυβέρνησης, που είναι να μην αφήσει να περάσουν στους καταναλωτές αυτές οι αυξήσεις. Συζητούμε τα εργαλεία με τα οποία θα πετύχουμε αυτόν τον στόχο, εργαλεία που από την πλευρά της Επιτροπής υπάρχει μια διάθεση να είναι περισσότερο δημοσιονομικά και λιγότερο κανονιστικά σε σχέση με τη λειτουργία της αγοράς».
Δηλαδή, όπως αναφέρουν υψηλόβαθμα στελέχη του ΥΠΕΝ, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην επιβολή κάποιου είδους φόρου στην παραγωγή ενέργειας, ώστε να συγκεντρώσει κεφάλαια για τα ποσά που θα επιστρέψει σε επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πλαφόν δεν «πέρασε»

Η κανονιστική παρέμβαση στη λειτουργία της αγοράς ενέργειας, δηλαδή η επιστροφή στα πλαφόν της χονδρικής, που λειτουργούσαν στην διάρκεια της ενεργειακής κρίσης – κάτι που ήθελε να επαναφέρει η ελληνική πλευρά – δεν μπορεί προς το παρόν να προκριθεί καθώς «το πλαφόν απαιτεί αλλαγές της ευρωπαϊκής νομοθεσίας», κάτι για το οποίο δεν δίνει το «πράσινο φως» η Κομισιόν.
Σε κάθε περίπτωση, τα μέτρα που πρόκειται να επιβληθούν θα συμφωνηθούν πρώτα στην λεπτομέρειά τους με την Κομισιόν και γι αυτό ξεκίνησαν χθες οι συζητήσεις με το υπουργείο Ενέργειας, οι οποίες και συνεχίζονται. «Η συζήτηση που κάνουμε με την Κομισιόν έχει στόχο να βρούμε την φόρμουλα της δημοσιονομικής παρέμβασης που θα έχει την μικρότερη επίπτωση στην αγορά», εξηγούν κρατικοί αξιωματούχοι.
Η ζύμωση με την Κομισιόν πήγε καλά
Στόχος των συζητήσεων είναι να βρεθεί ένας τρόπος, χωρίς να παραβιάζεται το ευρωπαϊκό πλαίσιο της αγοράς ενέργειας, να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των υψηλών τιμών ενέργειας στην ελληνική αγορά, ώστε να μην περνούν οι υψηλές τιμές χονδρεμπορικής στα τιμολόγια των καταναλωτών.
Η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε για το θέμα αυτό χθες, πήγε καλά, σύμφωνα με υψηλόβαθμες πηγές του υπουργείο Ενέργειας που εξήγησαν την επιχειρηματολογία της ελληνικής πλευράς. «Είμαστε σε καλό δρόμο να βρούμε έναν μηχανισμό συμβατό με το ευρωπαϊκό σύστημα».
Η Ελλάδα δεν φταίει για την κρίση
Τονίστηκε ότι η Ελλάδα στηρίζει τις ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας εξάγοντας το 1/3 της παραγωγής της για να καλυφθούν οι ανάγκες των γειτονικών χωρών. Αυτή όμως η αυξημένη ζήτηση προκαλεί άνοδο στις τιμές ενέργειας η οποία επιβαρύνει τους έλληνες καταναλωτές και την ελληνική αγορά, τη στιγμή που στα αίτια του προβλήματος αναφέρονται η έλλειψη διασυνδέσεων κάτι που δεν οφείλεται στην Ελλάδα.
«Εμείς έχουμε και επαρκείς διασυνδέσεις, και μεγάλες εξαγωγές και μεγάλη ευελιξία. Ως Ελλάδα δεν έχουμε μερίδιο ευθύνης για την περιφερειακή κρίση. Συνεισφέρουμε στη λύση και δεν δημιουργούμε πρόβλημα», τονίστηκε μεταξύ άλλων από την ελληνική πλευρά στην διευρυμένη συνάντηση.
Οι Κομισσάριοι πάντως «έδειξαν κατανόηση» σύμφωνα με ελληνικές πηγές, «ότι η Ελλάδα πρέπει να αναλάβει δράση χωρίς να περιμένει τις εύλογες λύσεις που θα επιδιώξει η Επιτροπή». Κι αυτό με δεδομένο ότι για την κατάσταση που δημιουργείται η Ελλάδα όχι μόνο δεν έχει ευθύνη, αλλά στηρίζει και τις ενεργειακές ανάγκες των γειτονικών χωρών. Έτσι φαίνεται πως έγινε κατανοητό από την Κομισιόν ότι δεν μπορεί να πληρώνει η χώρα το τίμημα των υψηλών τιμών, και ότι πρέπει κάτι να γίνει.
Τα ακριβή μέτρα και τα ακριβή ποσά που θα απαιτηθούν, θα καθοριστούν αφού ανακοινώσουν τις τιμές στο πράσινο τιμολόγιο για το μήνα Δεκέμβριο οι εταιρείες ενέργειας.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας κ. Θ. Σκυλακάκης
«Με την τεχνική ομάδα της επιτροπής που ήρθε εδώ με αντικείμενο τη συζήτηση για τα φαινόμενα που έχουμε πολύ υψηλών τιμών στη χονδρική αγορά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτό που προκύπτει από τη συζήτηση, νομίζω αβίαστα, είναι πρώτον, ότι η Ελλάδα έχει κάνει αυτά που πρέπει να κάνει από τη δική της πλευρά για να συνεισφέρει στην εθνική και ευρωπαϊκή αγορά.
Σε αυτή την περίοδο παράγουμε πολλή ενέργεια, εξάγουμε πολλή ενέργεια, έχουμε τις διασυνδέσεις και έχουμε και ευελιξία στην ενέργεια που παράγουμε, πολύ μεγάλη σε σχέση με οτιδήποτε άλλο στην ευρύτερη περιοχή.
Αυτή η θετική στάση της χώρας γίνεται κατανοητή από την Επιτροπή και συζητούμε πια μαζί με την Επιτροπή τη δέσμευση της κυβέρνησης που είναι να μην αφήσει να περάσουν στους καταναλωτές αυτές οι αυξήσεις.
Συζητούμε τα εργαλεία με τα οποία θα πετύχουμε αυτόν τον στόχο.
Εργαλεία που από την πλευρά της Επιτροπής υπάρχει μία, ας πούμε, διάθεση να είναι περισσότερο δημοσιονομικά και λιγότερο κανονιστικά στη λειτουργία της αγοράς.
Επεξεργαζόμαστε αυτή τη στιγμή, μαζί με την Επιτροπή και αυτό που οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν είναι ότι η κυβέρνηση αρχές Δεκεμβρίου θα ανακοινώσει τις παρεμβάσεις που τους αφορούν και θα μπορέσει με αυτόν τον τρόπο να ελαχιστοποιήσει τις συνέπειες αυτής της κρίσης στην Ανατολική Ευρώπη για τους Έλληνες καταναλωτές».