Σαν σήμερα 10/4, Απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’ – Οι Τούρκοι στέλνουν ηχηρό μήνυμα στους Έλληνες Επαναστάτες

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 10 Απριλίου του 1821, όταν οι Τούρκοι απαγχονίζουν τον πατριάρχη Γρηγόριο Ε’.
Γράφει ο ιστορικός Γιάννης Κορδάτος στην «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας» του: «Αν και ο Πατριάρχης Γρηγόριος αφόρισε τον Υψηλάντη και τους επαναστάτες και έστειλε εξάρχους στις επαρχίες με τους αφορισμούς και πανταχούσες σε όλους τους Μητροπολίτες, προστάζοντας να διαβαστούν οι αφορισμοί, έπαψε να έχει την εμπιστοσύνη της τουρκικής κυβέρνησης γιατί βρέθηκαν δεσποτάδες να τον συκοφαντήσουν ότι ήταν αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, άρα αρχισυνωμότης.»Εκείνος που κατηγόρησε και συκοφάντησε τον Γρηγόριο ήταν ο μητροπολίτης Πισιδίας Ευγένιος, που από καιρό φιλοδοξούσε να γίνει Πατριάρχης, αλλά δεν τα κατάφερε».
Γράφει ο γάλλος ιστορικός και φιλέλλην Κλοντ-Ντενίς Ραφενέλ στην «Ιστορία Νεωτέρων Ελλήνων από της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως μέχρι του 1825» - μετάφραση του Κοσμά Κοκκίδη - Αθήνα 1861, σελ.212.: «Ο Γρηγόριος κρεμάστηκε από το περιστύλιο της καθεδρικής εκκλησίας και ύστερα σύρθηκε στους δρόμους και ρίχτηκε στη θάλασσα».
Ο Νικόλαος Κασομούλης, αγωνιστής και ιστορικός της ελληνικής επανάστασης αναφέρει στις «Ενθυμίσεις» του: Μετά τέσσαρας ημέρας, την Πέμπτην της Διακαινησίμου, ήλθεν η είδησις ότι ο Σουλτάνος εκρέμασε τον Πατριάρχην Γρηγόριον· κοινοποιηθείσα αύτη η είδησις, τίποτες άλλο δεν έβλεπες παρά τον Χριστιανόν να πνέη οργήν, και τον Τούρκον να βλέπη τον Έλληνα χειρότερον από έναν Εβραίον, περιμένων την προσταγήν να τον κόψη».

Η κεντρική πύλη του Πατριαρχείου, όπου απαγχονίστηκε ο Γρηγόριος, 

παραμένει σφραγισμένη μέχρι σήμερα.

Οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν ότι ο Γρηγόριος Ε’ γνώριζε για τη Φιλική Εταιρεία και πολλοί ισχυρίζονται ότι του ζητήθηκε να γίνει μέλος. Ο ίδιος δεν δέχτηκε να γίνει μέλος της για ιδεολογικούς και πολιτικούς λόγους. Κι’ όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, ο Γρηγόριος Ε’ βρέθηκε στο στόχασρτο των Τούρκων. Μετά τη λειτουργία του Πάσχα, ο Γρηγόριος συνελήφθη και φυλακίστηκε. Το απόγευμα της ίδιας μέρας απαγχονίστηκε στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου, όπου παρέμεινε κρεμασμένος για τρεις ημέρες, εξευτελιζόμενος από τον όχλο· Εβραίοι αγόρασαν το πτώμα του, το περιέφεραν στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης και το έριξαν στον Κεράτιο κόλπο. Κεφαλονίτης πλοίαρχος, ονόματι Νικόλαος Σκλάβος, βρήκε το σκήνωμα και το μετέφερε στην Οδησσό, όπου και ετάφη στον ελληνικό ναό της Αγίας Τριάδος. Η κεντρική πύλη του Πατριαρχείου, όπου απαγχονίστηκε ο Γρηγόριος Ε’, παραμένει κλειστή και σφραγισμένη μέχρι και σήμερα, σε ένδειξη τιμής.