Χ. ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ: «Αλλάζει ο νόμος περί ευθύνης υπουργών»

Στον ΧΡΗΣΤΟ ΖΕΡΒΑ
Καταιγίδα μέτρων, με στόχο την ενίσχυση της θεσμικής διαφάνειας, την απονομή εξατομικευμένων ευθυνών σε πολιτικά πρόσωπα και την παραδειγματική τιμωρία όσων ενέχονται σε σκάνδαλα προαναγγέλλει στην «Κ.Ε.» ο υπουργός Δικαιοσύνης Χ. Καστανίδης.
* Αλλάζει μέχρι τον Ιούνιο ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, επιδιώκεται (με συναίνεση) άρση της ασυλίας των βουλευτών για κάθε κατηγορία που δεν σχετίζεται με τα κοινοβουλευτικά τους καθήκοντα, πολιτικά πρόσωπα και κρατικοί αξιωματούχοι θα χάνουν αξιώματα και περιουσιακά στοιχεία εάν δεν τα έχουν δηλώσει, οι μηχανισμοί ελέγχου του «πόθεν έσχες» ενοποιούνται με τη δίωξη μαύρου χρήματος, η Δικαιοσύνη καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να είναι αντάξια της εμπιστοσύνης των πολιτών. Οσον αφορά την απόδοση πειθαρχικών και ποινικών ευθυνών σε δικαστές για την υπόθεση του Βατοπεδίου, ο κ. Καστανίδης παραπέμπει στην εξεταστική επιτροπή...
....

* «Η τιμωρία των υπευθύνων για οικονομικά εγκλήματα σε σημαντικές υποθέσεις δημοσίου ενδιαφέροντος είναι υψηλή προτεραιότητα της κυβέρνησης. Σχολιάζοντας το διαζύγιο Σαμαρά-Μπακογιάννη, τονίζει ότι το πολιτικό σύστημα υφίσταται ισχυρές δονήσεις και πιέσεις για την αλλαγή του. «Το ερώτημα είναι αν θα αλλάξει άναρχα ή συντεταγμένα», αναρωτιέται.

* Διακυβεύεται η κοινωνική συνοχή από τα μέτρα αυστηρής λιτότητας; Φοβάστε κοινωνική έκρηξη;

- Η χώρα βρίσκεται σε δεινή οικονομική και δημοσιονομική κρίση. Το κύρος και η αξιοπιστία της χώρας είχαν πληγεί διεθνώς. Διαχρονικά λάθη των τελευταίων κυβερνήσεων, αλλά ιδιαίτερα οι άφρονες και εγκληματικές πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας οδήγησαν τη χώρα στο χείλος της αβύσσου. Η οικονομική μας αδυναμία συνοδεύτηκε από πρωτοφανείς κερδοσκοπικές επιθέσεις αμέσως μετά τις εκλογές του 2009. Τα μέτρα αυστηρής λιτότητας και δημοσιονομικής προσαρμογής επιβλήθηκαν από την αδήριτη ανάγκη να μπορέσει η χώρα να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες, προκειμένου να πληρώσει, μεταξύ άλλων, μισθούς και συντάξεις. Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες το πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν ποια πολιτική θα επιλέξει, αλλά αν θα σώσει τη χώρα. Από τη στιγμή που η αποδιαρθρωμένη οικονομία και οι λυσσαλέες κερδοσκοπικές επιθέσεις των αγορών μάς οδήγησαν σε δανειακή ασφυξία, το πραγματικό δίλημμα για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ήταν το εξής: Θα δεχθούμε τη δανειακή ενίσχυση του μηχανισμού στήριξης με τους όρους που, δυστυχώς, θέτουν οι δανειστές ή θα μείνουμε εκτός του μηχανισμού στήριξης με αποτέλεσμα να μην έχουμε τη δυνατότητα σε μικρό χρονικό διάστημα να καταβάλλουμε μισθούς, συντάξεις και κρατικές υποχρεώσεις; Προτιμήσαμε με ευθύνη την οδό σωτηρίας της χώρας. Η συμπίεση που ασκείται στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα είναι βέβαιο πως δημιουργεί λαϊκή δυσαρέσκεια και αντιδράσεις. Καταλαβαίνουμε τις δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσει ο έλληνας πολίτης. Η κοινωνική δικαιοσύνη, όρος που το ΠΑΣΟΚ εισήγαγε στην πολιτική μας ζωή, παραμένει βασική μας αρχή και αξία, αλλά προηγείται η επιβίωση του έθνους. Δίνουμε μια δύσκολη μάχη και πιστεύω πως στο τέλος θα την κερδίσουμε.

* Είναι λογικό να αισθάνονται οι έλληνες πολίτες αδικημένοι;

- Ασφαλώς και είναι λογικό να αισθάνονται αδικημένοι και οργισμένοι. Κανένας δεν ανέχεται τη δυσκολία για την οποία δεν είναι υπεύθυνος. Πιστεύω, όμως, με την πρόοδο του χρόνου και με την πολύπλευρη ενημέρωσή τους, οι πολίτες θα κατανοήσουν τις ώρες ευθύνης για όλους μας, θα κατανοήσουν ότι είμαστε στο όριο των καιρών. Ή θα αλλάξουμε όλοι μαζί τη μοίρα της χώρας και θα ξαναγυρίσουμε σε στιγμές εθνικής υπερηφάνειας για τη δημιουργική συμμετοχή μας στον κόσμο ή θα βυθιστούμε, όντας υπερασπιστές του ατομικού και κλαδικού συμφέροντος στην καταστροφή και στην κατάργηση οποιουδήποτε κοινού μέλλοντος.

* Πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρωθυπουργός συμφώνησαν να παταχθούν όσοι πλούτισαν σε βάρος του λαού. Θα ενεργοποιηθεί η εξεταστική επιτροπή;

- Σας θυμίζω, ότι συνεστήθησαν ήδη δύο και θα συσταθούν και άλλες εξεταστικές επιτροπές, μεταξύ αυτών και αυτή που θα διερευνήσει τις ευθύνες για την εγκληματική οικονομική πολιτική των τελευταίων ετών. Θέλουμε να αναδειχθούν εξατομικευμένες ευθύνες και να υπάρξει τιμωρία. Την ατιμωρησία δεν την αντέχει άλλο ο τόπος.

* Θα αποδοθούν ευθύνες;

- Οπως προανέφερα, δεν αρκούν πλέον λεκτικές καταδίκες. Ο λαός περιμένει να αποδοθούν συγκεκριμένες και εξατομικευμένες ευθύνες και παραδειγματικές τιμωρίες. Είναι απόλυτη ανάγκη να πιστέψουν ξανά οι πολίτες στην πολιτική, στη διοίκηση, στους δημοκρατικούς θεσμούς. Πρέπει να αποκαταστήσουμε στους Ελληνες το αίσθημα της δικαιοσύνης και της διαφάνειας, της εντιμότητας και της ηθικής, να δημιουργήσουμε τη βεβαιότητα ότι οι επίορκοι τιμωρούνται. Θα τα έχουμε καταφέρει μόλις η νεολαία σταματήσει να βλέπει εφιάλτες και αρχίσει να ονειρεύεται.

* Σε ποιους τομείς μπορεί να ενεργοποιηθεί η Δικαιοσύνη;

- Από αυτή τη στιγμή το ενδιαφέρον των πολιτών και οι προβολείς της δημοσιότητας θα είναι στραμμένοι διαρκώς πάνω στη Δικαιοσύνη. Η ομαλή ανασύνταξη του πολιτικού συστήματος και η ευεργετική αναδιοργάνωση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής προϋποθέτουν την ικανοποίηση του κοινού αισθήματος δικαιοσύνης. Αρα, η ορθή λειτουργία της Δικαιοσύνης, με την ταχεία και αποτελεσματική λειτουργία των μηχανισμών της, ώστε να τιμωρούνται οι υπεύθυνοι οικονομικών εγκλημάτων σε σημαντικές υποθέσεις δημοσίου ενδιαφέροντος, αποτελεί υψηλή προτεραιότητα της κυβέρνησης. Δεν συγχωρείται κανένα λάθος και καμιά αδράνεια. Εχουμε αναλάβει ως κυβέρνηση τη μεγάλη ευθύνη να εγκαταστήσουμε σαφείς και αυστηρούς κανόνες διαφάνειας στον δημόσιο βίο. Θα το κάνουμε έστω κι αν χρειαστεί να συγκρουστούμε.

* Η κοινή γνώμη θεωρεί ότι υπήρξε προκλητική ατιμωρησία των πολιτικών προσώπων για σοβαρά σκάνδαλα στο παρελθόν. Θα αλλάξει ο νόμος περί ευθύνης υπουργών;

- Ναι, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών θα τροποποιηθεί στο μέτρο που το επιτρέπει το Σύνταγμά μας. Σε συνεννόηση με την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, μέχρι το τέλος του Ιουνίου θα υπάρξουν οι σχετικές πρωτοβουλίες από την πλευρά της κυβέρνησης. Είναι προφανές, ότι τα πράγματα με την πιθανή δίωξη ελεγχομένων υπουργών θα είναι πολύ διαφορετικά μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος.

* Τι θα γίνει με τη βουλευτική ασυλία;

- Και χωρίς να αναμορφωθεί η διαδικασία της άρσης της βουλευτικής ασυλίας, μπορούμε να καταλήξουμε άμεσα στο προσήκον αποτέλεσμα. Αρκεί, να συμφωνήσουν με δήλωσή τους τα κόμματα, ότι κάθε κατηγορία κατά βουλευτή, που δεν σχετίζεται με την άσκηση των κοινοβουλευτικών του καθηκόντων, θα οδηγεί χωρίς δεύτερη κουβέντα σε άρση της βουλευτικής ασυλίας.

* Εξαγγείλατε αυστηρά μέτρα κατά της διαφθοράς. Πώς θα ελέγξετε το μαύρο χρήμα;

- Το νομοσχέδιο κατά της διαφθοράς που συζητείται στην ολομέλεια της Βουλής την επόμενη εβδομάδα, θεωρώ ότι είναι από τα πιο σημαντικά νομοσχέδια της μεταπολιτευτικής κοινοβουλευτικής ιστορίας. Προτείνουμε μέτρα διαφάνειας, πρώτα απ' όλα, για εμάς τους ίδιους τους πολιτικούς και τους υψηλόβαθμους κρατικούς αξιωματούχους, πριν ζητήσουμε μέτρα για τους πολίτες. Πιστεύω στη δύναμη του παραδείγματος. Εχει τεράστια σημασία για τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, το ότι επιβάλλουμε τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, αν τα αποκρύπτουν στις δηλώσεις τους πολιτικά πρόσωπα και κρατικοί αξιωματούχοι. Είναι ισχυρή η δύναμη του παραδείγματος με την καθιέρωση του κανόνα που επιβάλλουμε ότι οι πολιτικοί διαφόρων κατηγοριών θα χάνουν το αξίωμά τους, αν αποκρύπτουν την περιουσία τους ή συμμετέχουν σε εξωχώριες εταιρείες. Θα εισηγηθώ κατά τη συζήτηση στη Βουλή του συγκεκριμένου νομοσχεδίου την επόμενη εβδομάδα, την ενοποίηση των μηχανισμών ελέγχου του «πόθεν έσχες» και δίωξης του μαύρου χρήματος.

* Είστε ευχαριστημένος από τον τρόπο που αποδίδει έργο η Δικαιοσύνη, ιδίως σε υποθέσεις μείζονος πολιτικού ενδιαφέροντος (Siemens, ομόλογα κ.λπ.);

- Η Δικαιοσύνη καλείται να αποδείξει σε δύσκολες στιγμές ότι μπορεί να είναι αντάξια της εμπιστοσύνης των πολιτών. Θα αλλάξουν πολλά. Από τις κρίσεις και τις προαγωγές των δικαστικών λειτουργών μέχρι, το κυριότερο όλων, την επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης. Ομως το σπουδαιότερο όλων σε στιγμές ιστορικές για την κοινωνία και τη χώρα είναι να αποδειχθεί ότι τη συνείδηση τη διαθέτουμε όλοι ακέραιη.

- Πρώην εισαγγελείς κατήγγειλαν στην εξεταστική επιτροπή για το Βατοπέδι παρεμβάσεις στο έργο τους από τους τότε προϊσταμένους τους. Τίθεται θέμα πειθαρχικών ή ποινικών ευθυνών;

- Τις ευθύνες θα τις αποδώσει η εξεταστική επιτροπή.

* Πόσο αλλάζει το πολιτικό σκηνικό το προαναγγελθέν διαζύγιο Ν.Δ. - Ντόρας Μπακογιάννη;

- Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το πολιτικό σύστημα υφίσταται ισχυρές δονήσεις. Εμφανίζονται πολλές δυναμικές που πιέζουν για την αλλαγή του. Το ερώτημα για τα επόμενα χρόνια είναι αν το πολιτικό σύστημα θα αλλάξει άναρχα και υπό την πίεση τυφλών δυνάμεων ή θα αλλάξει συντεταγμένα προς όφελος της δημοκρατίας και των πολιτών. Ελπίζω να συμβεί το δεύτερο.

* Οι διαγραφές στο ΠΑΣΟΚ;

- Πιστεύω ακλόνητα στην ελευθερία της γνώμης, αλλά μέσα στα όρια της ελευθερίας ζει και η αναγκαιότητα.