Από την επανάσταση κατά του Γιαννίτση το 2001 στην πλήρη αποδοχή του Ασφαλιστικού εννέα χρόνια μετά.... Η μετάλλαξη των πράσινων συνδικαλιστών

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΒΑΙΟΣ

Η ΨΗΦΙΣΗ του ασφαλιστικού νομοσχεδίου στη Βουλή στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας κατάφερε σημαντικές ρωγμές στις σχέσεις του ΠαΣοΚ με τον οργανωμένο κομματικό συνδικαλισμό. Κατά πολλούς εξάλλου, δημιούργησε και ένα καθοριστικό για το μέλλον χάσμα ανάμεσα στους βουλευτές-πρώην συνδικαλιστές και στην κοινωνία. Κάποιοι από τους (εμφανιζόμενους ως) διαφωνούντες σήμερα διαφωνούσαν και με το
Ασφαλιστικό Γιαννίτση το 2001. Η διαφορά είναι ότι τότε είχαν κατορθώσει τη ματαίωση των αλλαγών. Οι περισσότεροι από αυτούς, σήμερα βουλευτές, διαφωνούσαν το 2001 με τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Σημίτη, εν έτει 2010 όμως εμφανίστηκαν να υπερθεματίζουν για την αναγκαιότητα μιας πολύ πιο επώδυνης «μεταρρύθμισης», με πολύ μεγαλύτερο κοινωνικό και πιθανώς πολιτικό κόστος. Οι βουλευτές που πρωτοστάτησαν προσφάτως ως (δήθεν, όπως αποδείχθηκε) διαφωνούντες και αντιδρώντες
στις προτάσεις του υπουργείου Εργασίας ψήφισαν εν τέλει το νομοσχέδιο επί της αρχής και επί των άρθρων, παρά τις όποιες επιφυλάξεις διατύπωσαν ή προφασίστηκαν στο διάστημα που προηγήθηκε.

Η αναδρομή στο παρελθόν και στις προηγούμενες συζητήσεις για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος καταδεικνύει ότι οι πρωταγωνιστές είναι οι ίδιοι. Μόνο που σήμερα επέδειξαν μια αξιοσημείωτη αλλά και αναγκαστική ικανότητα πολιτικών «ελιγμών».


2001

«Αυτά δεν περνάνε, δεν είναι πολιτική ΠαΣοΚ»
Oταν ο κ. Τ. Γιαννίτσης βρέθηκε ενώπιον των κομματικών οργάνων του ΠαΣοΚ τον Απρίλιο του 2001 και επιχείρησε να δικαιολογήσει τις προτάσεις του για την αλλαγή του ασφαλιστικού συστήματος, μίλησε με τρόπο που προσομοιάζει στη σημερινή επιχειρηματολογία του κ. Α. Λοβέρδου.

Σε ειδική σύσκεψη που είχε γίνει στη Χαριλάου Τρικούπη με τη συμμετοχή συνδικαλιστικών και κομματικών στελεχών ο τότε υπουργός Εργασίας προσπάθησε να εξασφαλίσει την ανοχή τους λέγοντας ότι η αναλογιστική μελέτη βρετανών συμβούλων της κυβέρνησης Σημίτη επέβαλε αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης στα 67-70 έτη και μείωση των συντάξεων ως και κατά 50%. Είπε τότε ο κ. Γιαννίτσης ότι είχε κατορθώσει να εξασφαλίσει μεγαλύτερες μεταβατικές περιόδους και κάπως ηπιότερες προσαρμογές. Ηταν σαν να μιλούσε σε τοίχο.

Στη σύσκεψη εκείνη συμμετείχαν κάποιοι από τους σημερινούς πρωταγωνιστές της συζήτησης για το Ασφαλιστικό. Μεταξύ αυτών, ο κ. Ρ. Σπυρόπουλος με την ιδιότητα του γραμματέα Συνδικαλιστικού του ΠαΣοΚ και ο κ. Ι. Κουτσούκος, ο οποίος ως το 2000 ήταν πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ και στις εκλογές της ίδιας χρονιάς είχε χάσει την έδρα στην Ηλεία έπειτα από προσφυγές στο Εκλογοδικείο.

Ο κ. Σπυρόπουλος είχε τότε καταφύγει σε μια πολιτική ντρίμπλα που οδηγούσε στη ματαίωση των αλλαγών. Πιο συγκεκριμένα, είχε προτείνει να παγώσει ο διάλογος για δύο μήνες και να δοθούν τα επακριβή στοιχεία της μελέτης των Βρετανών στα συνδικάτα. Επί της ουσίας η στάση αυτή ισοδυναμούσε με απόρριψη των προτάσεων Γιαννίτση.

Στην ίδια σύσκεψη ο κ. Κουτσούκος είχε υπογραμμίσει ότι όσα πρότεινε ο υπουργός Εργασίας ήταν μια καμουφλαρισμένη εκδοχή του νόμου Σιούφα. «Αυτά εγώ τα πολέμησα και τώρα μου ζητάτε να τα αποδεχθώ; Ξεχάστε το, δεν είναι πολιτική ΠαΣοΚ αυτά και δεν περνάνε» είχε πει ο σημερινός βουλευτής Ηλείας και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠαΣοΚ.


2010

Ευελιξία και κάμψη των αντιστάσεων
Σχεδόν μία δεκαετία από την «επανάσταση» κατά του σχεδίου Γιαννίτση ο κ. Ρ.Σπυρόπουλος δεν είναι πλέον βουλευτής και βρίσκεται στη θέση του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας. Στη δημόσια συζήτηση εμφανίστηκε ως ένας από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές των αλλαγών στο Ασφαλιστικό, παίρνοντας μάλιστα πολλές φορές αποστάσεις από τους χειρισμούς του κ. Λοβέρδου, τους οποίους θεώρησε άλλοτε διστακτικούς και άλλοτε υπαγορευόμενους από μια αγωνία του υπουργού και μια προσπάθειά του να μετριάσει το πολιτικό κόστος.

Ο κ. Ι. Κουτσούκος εμφανίστηκε και πάλι ως φωνή της συνδικαλιστικής συνείδησης του ΠαΣοΚ, περιοριζόμενος όμως σε επί μέρους στοιχεία, με σημαντικότερο σημείο διαφοροποίησης την περικοπή της 13ης και 14ης σύνταξης. «Να αποσυρθεί η διάταξη, δεν έχει καμία σχέση με το μνημόνιο» ζήτησε επανειλημμένως σε κομματικές και κοινοβουλευτικές συνεδριάσεις. Για την αναγκαιότητα των αλλαγών που απέρριπτε πριν από εννέα χρόνια δεν έθεσε όμως κανένα ζήτημα. Αντιθέτως, την υπερασπίστηκε ακόμη και σε ειδικό κομματικό βίντεο που μαγνητοσκοπήθηκε έπειτα από την πρόσφατη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου (βλ. http: //www. pasok. gr/portal/resource/ contentΟbject/id/405da4d6-08a9-40a4-925f-6b2082f46928).

Ιδιόμορφη στάση κατά την περίοδο από τις εκλογές ως και την ψήφιση του Ασφαλιστικού τήρησε ο υφυπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης. Ενα από τα πρόσωπα που κατ΄ εξοχήν προέρχονται από τη συνδικαλιστική δεξαμενή στελεχών του ΠαΣοΚ, καθώς ήταν ως τις εκλογές του 2009 πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής. Ο κ. Κουτρουμάνης απέφυγε να θεωρητικοποιήσει τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό και λειτούργησε καθ΄ όλη την προηγούμενη περίοδο με τις δημόσιες τοποθετήσεις του ως «αμορτισέρ» των κοινωνικών αντιδράσεων στις προωθούμενες αλλαγές ισορροπώντας μεταξύ των ιδιοτήτων του ως βουλευτή (πλέον) και ως τεχνοκράτη- συνδικαλιστή.

Την πολιτική επανεμφάνισή του επιχείρησε τις τελευταίες εβδομάδες, μέσω της εσωκομματικής συζήτησης για το Ασφαλιστικό, ο κ. Χρ. Πρωτόπαπας. Κατά πολλούς ο χαρακτηριστικότερος ενσαρκωτής της σχέσης του ΠαΣοΚ με τον συνδικαλιστικό χώρο, με θητεία στις θέσεις του προέδρου της ΟΤΟΕ αρχικώς και της ΓΣΕΕ στη συνέχεια. Πρόσωπο που συνέδεσε το όνομά του με την περίοδο του «εκσυγχρονισμού», απέτυχε να εκλεγεί βουλευτής το 2007, επανήλθε όμως στο Κοινοβούλιο το 2009. Προς στιγμήν είχε ταχθεί στο πλευρό της κυρίας Αννας Διαμαντοπούλου, προσφάτως όμως έδειξε να ενεργεί ως άτυπος πολιτικός σύμβουλος του κ. Α. Λοβέρδου (με τον οποίο εκλέγεται στην ίδια περιφέρεια). Ο κ. Πρωτόπαπας επεδίωξε και πέτυχε να εμφανιστεί ως βασικός εισηγητής περιορισμένων μεν αλλαγών στο Ασφαλιστικό, οι οποίες εν τέλει προσέφεραν το πολιτικό άλλοθι για την κάμψη των εσωκομματικών αντιδράσεων.

Αντίστοιχο ρόλο επέλεξε και ο κ. Δ. Κουσελάς, πρώην τραπεζικός και πρώην πρόεδρος της ΟΤΟΕ. Μίλησε κατ΄ επανάληψη για την ανάγκη φραστικών διαβεβαιώσεων της κυβέρνησης για τη διασφάλισης της βασικής και επικουρικής σύνταξης και έθεσε ζητήματα για το θέμα της διαιτησίας, τα οποία όμως ούτως ή άλλως η κυβέρνηση είχε παραπέμψει στον διάλογο μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Παρά την αρχικώς διαφαινόμενη μαχητικότητά του, ο κ. Κουσελάς ψήφισε επί της αρχής το ασφαλιστικό νομοσχέδιο.