Τα σκάνδαλα των αγροτών

Αγρότες και επιχειρήσεις του αγροτικού τομέα διαμαρτύρονται για υπερβολική επιβάρυνση από το Ασφαλιστικό και τη φορολόγηση της δραστηριότητάς τους αλλά τις προηγούμενες δύο δεκαετίες έγιναν τεράστιες διαγραφές αγροτικών δανείων, οι οποίες αντανακλώνται στα βιβλία της υπό εκκαθάριση Αγροτικής τράπεζας.

Παρά τις αλλεπάλληλες διαγραφές χρεών αγροτικών επιχειρήσεων και μεγάλων μονάδων μεταποίησης του αγροτικού τομέα την προηγούμενη 20ετία, η εικόνα του πρωτογενούς τομέα -με βάση στοιχεία που εξασφαλίσαμε από την υπό εκκαθάριση Αγροτική Τράπεζα -δείχνει μια διευρυμένη πρακτική χορήγησης δανείων χωρίς εγγυήσεις την προηγούμενη 10ετία. Ανώτατη τραπεζική πηγή -υπό τον όρο της ανωνυμίας- μας είπε ότι «καμία πολιτική δύναμη δεν επιθυμούσε και δεν επιθυμεί να αγγιχτούν αυτά τα δάνεια…».

Τάσος Τέλλογλου

Τι προκύπτει από τα υπό εξέταση στοιχεία; Κατ' αρχήν ότι το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων ξεπερνά τα 5 δισ. (5.090.443.225), χωρίς στις περισσότερες περιπτώσεις να έχουν τηρηθεί τραπεζικά κριτήρια. Για παράδειγμα, στις καλύψεις: Ενδεικτικά αναφέρεται ότι συνεταιρισμός της Στερεάς Ελλάδας εμφανιζόταν με συνολικό χρέος 3.609.614 ευρώ με κάλυψη ακινήτου 2 εκατομμυρίων. Ένας άλλος συνεταιρισμός της βορειοανατολικής Ελλάδας έχει συνολικό χρέος 4 εκατ. χωρίς καθόλου διασφάλιση! Μία Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών της Θράκης, που χρωστάει 31 εκατ. και έχει πληρώσει για τελευταία φορά δόση το 2012, έχει δώσει ως ασφάλεια ακίνητο αξίας 1,5 εκατ. ευρώ!


Ο συνεταιρισμός του αγροτικού νομού της χώρας στην κεντρική Ελλάδα παίρνει δάνειο 93 εκατ. ευρώ για την κατασκευή εμπορικού κέντρου που κατασκευάζει. Δεν πληρώνει το παραμικρό, η υπόθεση έχει πάρει για τους υπεύθυνους του συνεταιρισμού τον δρόμο της ποινικής δικαιοσύνης, η Τράπεζα μένει στο τέλος με το ακίνητο των 19 εκατομμυρίων ως εξασφάλιση, αλλά με αποτίμηση της περιόδου κατά την οποία δόθηκε το δάνειο.
Σε άλλες περιπτώσεις, τα ποσά του κεφαλαίου ήταν πολύ μικρά, όπως συνέβη με συνεταιρισμό της Αχαΐας. Αλλά με τον ανατοκισμό στη συγκεκριμένη περίπτωση το ποσό από 3 εκατ. εκτινάχθηκε στα 48, χωρίς να υπάρχει φυσικά η παραμικρή διασφάλιση για την Τράπεζα. Πάντως πηγές της ΤτΕ εκείνης της περιόδου -δηλαδή 2002 έως 2007- μας είπαν ότι οι ανατοκισμοί ήταν «πολύ ηπιότεροι, καθώς τα δικαστήρια είχαν εξαιρέσει αυτού του είδους τα δάνεια από τους συνήθεις ανατοκισμούς άλλων κατηγοριών δανείων». Υπάρχουν και περιπτώσεις, όμως, όπως με τον συνεταιρισμό της Πάρου, όπου υπήρχαν μεγάλες εξασφαλίσεις της Τράπεζας με σωρεία ακινήτων μεγάλης αξίας (7 εκατ.) κι έτσι οι δύο πλευρές προχώρησαν σε διακανονισμό του συνολικού χρέους των 10.8 εκατομμυρίων.
Ορισμένοι από τους πρώην υπαλλήλους της ΑΤΕ, μας είπαν ότι σε αρκετές περιπτώσεις συνεταιρισμών τα δάνεια υπογράφονταν από ένα πρόσωπο και στη συνέχεια αυτό «μοίραζε» τα χρήματα σε άλλους παραγωγούς. Όταν αυτοί ενημερώθηκαν ότι το δάνειο δεν αποπληρωνόταν κανονικά είπαν ότι... δεν γνώριζαν το παραμικρό. Σε άλλες περιπτώσεις είχαν δοθεί ως εξασφαλίσεις ακίνητα που στη συνέχεια, όμως, παραχωρήθηκαν σε τρίτους, όπως συνέβη με συνεταιρισμό σε νομό της Στερεάς Ελλάδας. Όταν οι υπάλληλοι της τράπεζας θέλησαν να εκτιμήσουν την «εξασφάλιση» της τράπεζας βρέθηκαν αντιμέτωποι με κυριότητα του ακινήτου από άλλον φορέα του δημοσίου.
Η πρακτική αυτή δυστυχώς επεκτάθηκε και στις λεγόμενες ομάδες παραγωγών. Τραπεζικές πηγές πάντως σημειώνουν ότι τα δάνεια που δόθηκαν σε μεμονωμένους αγρότες και συνεταιρισμούς, αν και σκανδαλωδώς είχαν μείνει υπερήμερα ως το 2009, αποτελούν ακόμα και σήμερα «τις σχετικά απλούστερες περιπτώσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων της κακής Αγροτικής τράπεζας». Έτσι για παράδειγμα καπνεμπορική επιχείρηση της βόρειας Ελλάδας εμφανίζεται να χρωστάει στην ΑΤΕ το γιγάντιο ποσό των 108 εκατομμυρίων ευρώ με εξασφαλίσεις από την άλλη μεριά 1,1 εκατομμυρίου. Ένα άλλο πιο κραυγαλέο παράδειγμα αφορά επιχείρηση ασφαλτικών από την νότια Ελλάδα, της οποίας το συνολικό χρέος προσεγγίζει τα 294 εκατομμύρια ευρώ .Το 2007 η παλιά Αγροτική προχώρησε στη συμμετοχή στο 45% της εταιρείας έναντι χρεών αλλά εν τω μεταξύ είχε... υπενοικιασθεί σε άλλο φυσικό πρόσωπο που την είχε υπενοικιάσει σε εταιρεία με δραστηριότητες στο ναυτιλιακό πετρέλαιο. Αυτή με τη σειρά της την υπενοικιάζει σε φυσικό πρόσωπο στη Θεσσαλονίκη που δραστηριοποιείται στον χώρο της επιδιόρθωσης ασφαλτικών προϊόντων. Και ούτω καθεξής.
Πιο πολύπλοκη είναι η υπόθεση μεγάλης χρεοκοπημένης κλωστοϋφαντουργικής βιομηχανίας, που απορροφούσε μεγάλο όγκο του εγχώρια παραγόμενου βαμβακιού και η δανειοδότησή της αποσκοπούσε και στο να πληρωθούν οι βαμβακοπαραγωγοί. Η παλιά ΑΤΕ δανείζει 28 εκατ. ευρώ που δεν εξυπηρετούνται, με αποτέλεσμα μαζί με τους τόκους να φθάσει το χρέος της στα 44 εκατ. Το δάνειο δεν θα ήταν τόσο περίεργο αν την ίδια ώρα εταιρεία τηλεπικοινωνιών του ίδιου ομίλου -και αυτή βρίσκεται σε εκκαθάριση- δεν έπαιρνε δάνειο 27 εκατ. χωρίς εξασφαλίσεις.
Την ίδια περίοδο επιχείρηση τηλεοπτικών προγραμμάτων που χρεοκόπησε παίρνει πιστώσεις 27 εκατ. με διασφαλίσεις… 36 ευρώ και συνδεδεμένη επιχείρηση εμπορίας περιεχομένου 7,1 εκατ. ευρώ χωρίς ουσιαστικές εξασφαλίσεις.