Ταμείο Ανάκαμψης: Τον Ιούλιο οι πρώτες εκταμιεύσεις πόρων

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Εντός του Ιουλίου θα εκταμιευθούν οι πρώτοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης για τις χώρες που κατέθεσαν πρώτες (πριν από το τέλος Απριλίου) τα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Οπως επιβεβαίωσε χθες στην τακτική μεσημεριανή ενημέρωση η αρμόδια εκπρόσωπος Μάρτα Βιέτσορεκ, η αξιολόγηση των σχεδίων αυτών από την Επιτροπή θα έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του Ιουνίου. Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο –τα υπόλοιπα κράτη-μέλη– έχουν προθεσμία τεσσάρων εβδομάδων για να δώσουν τη δική τους συγκατάθεση.
Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα έχει ζητήσει στήριξη ύψους 30,5 δισ. ευρώ από το RRF (Recovery and Resilience Facility), τον κορμό του Ταμείου Ανάκαμψης – 17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια. Η πρώτη εκταμίευση θα αφορά προχρηματοδότηση 13% επί του συνολικού ποσού – 3,965 δισ. ευρώ. Μέχρι σήμερα, 19 χώρες έχουν καταθέσει τα εθνικά τους σχέδια στην Επιτροπή. Τουλάχιστον μία –η Πολωνία– έχει ζητήσει παράταση κατά ένα μήνα της περιόδου αξιολόγησης.
Εν τω μεταξύ, ολοκληρώθηκε προχθές, με τις ψηφοφορίες στην Αυστρία και στην Πολωνία, η διαδικασία κύρωσης του Ταμείου Ανάκαμψης σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Εκκρεμούν τυπικές διαδικασίες σε πέντε χώρες, που «αναμένεται να ολοκληρωθούν στις επόμενες ημέρες», σύμφωνα με τον Μπάλας Ουτσβάρι, έτερο εκπρόσωπο της Κομισιόν. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας κύρωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκτά την εξουσιοδότηση να προσφύγει στις αγορές για την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο.
Χαιρετίζοντας την εξέλιξη μέσω Twitter, o επίτροπος Προϋπολογισμού Γιοχάνες Χαν δήλωσε ότι είναι πεπεισμένος πως «όλα τα εναπομείναντα βήματα μπορούν να ολοκληρωθούν εντός του Μαΐου, τα οποία θα μας επιτρέψουν να θέσουμε σε λειτουργία το NextGenerationEU (επίσημη ονομασία του Ταμείου) και να αρχίσουμε να δανειζόμαστε στις κεφαλαιαγορές ήδη από τον Ιούνιο!». Τα βήματα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Ουτσβάρι, περιλαμβάνουν την έκδοση της ετήσιας απόφασης περί δανεισμού, που θα θέτει το ανώτατο όριο που μπορεί να αντληθεί εντός του 2021· το σχέδιο χρηματοδότησης για το επόμενο εξάμηνο· και τις τελικές λεπτομέρειες σχετικά με το δίκτυο τραπεζών που θα διαχειριστεί τις εκδόσεις των ομολόγων. Η Κομισιόν, τόνισε ο αρμόδιος εκπρόσωπός της, θα σχεδιάσει τις εκδόσεις ώστε να μην υπάρξει εμπλοκή με αντίστοιχες των κρατών-μελών, ενώ δεν προτίθεται να ανακοινώσει την ακριβή ημερομηνία εξόδου στις αγορές «εξαιτίας της ευαίσθητης φύσης» του ζητήματος. Ο σχεδιασμός είναι να αντλούνται 15-20 δισεκατομμύρια ευρώ τον μήνα.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, το ογκώδες συμπλήρωμα του νέου προϋπολογισμού της Ε.Ε. (806 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές), συμφωνήθηκε επί της αρχής τον περασμένο Ιούλιο, ύστερα από μία μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής που διήρκεσε τέσσερις ημέρες και νύχτες. Ακολούθησε η πολύμηνη διαπραγμάτευση μεταξύ της γερμανικής προεδρίας του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την τελική μορφή του, η οποία οδήγησε σε παρ’ ολίγον αδιέξοδο όταν η Ουγγαρία και η Πολωνία απείλησαν με βέτο εξαιτίας της διαφωνίας με τον μηχανισμό για το κράτος δικαίου: τις διατάξεις που συνέδεαν την πρόσβαση σε κοινοτικά κονδύλια με τη συμμόρφωση με βασικές αξίες της ενωμένης Ευρώπης.
Ούτε η υπέρβαση αυτού του εμποδίου, ωστόσο, δεν σηματοδότησε το τέλος της οδύσσειας προς την ενεργοποίηση. Στη Γερμανία, το Συνταγματικό Δικαστήριο στα τέλη Μαρτίου «πάγωσε» προσωρινά τη διαδικασία. Τρεις εβδομάδες αργότερα έδωσε το πράσινο φως, απορρίπτοντας τα ασφαλιστικά μέτρα που είχαν αιτηθεί οι ενάγοντες.
Στη Φινλανδία χρειάστηκαν τέσσερις ημέρες εντατικών κοινοβουλευτικών συζητήσεων στα μέσα Μαΐου για να προκύψει η υπερψήφιση. Τέλος, η πολωνική κυβέρνηση χρειάστηκε και αυτή τη στήριξη της αντιπολίτευσης, όταν ένα μικρό υπερδεξιό κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού εναντιώθηκε στο Ταμείο.  kathimerini