Το άγαλμα του Ηρακλή στο βουνό Μπεχιστούν (Περσία)

Το άγαλμα του Ηρακλή στο βουνό Μπεχιστούν (Behistun, Bisotoun, Bistoon, Bisitun, Bisutun) στο Ιράν, με την επιγραφή στα αρχαία ελληνικά.

Η δόξα του Ηρακλή, του µεγαλύτερου ήρωα της ελληνικής µυθολογίας, είχε φθάσει μέχρι την Περσία. Το άγαλμά του λαξεύτηκε σε βράχο στον αρχαιολογικό χώρο του Μπεχιστούν στην επαρχία Κερμανσάχ (Kermānshāh).
Σύμφωνα με την επιγραφή το άγαλμα χρονολογείται από το 153 π.Χ. που συμπίπτει με τη βασιλεία του Μιθριδάτη Α΄ της Παρθίας.
Ανακαλύφθηκε το 1957. Ο Ηρακλής κρατάει κύπελλο στο αριστερό του χέρι και με το άλλο χέρι ακουμπάει το πόδι του. Το άγαλμα έχει μήκος 1,47 μ. Το κεφάλι του αγάλματος κλάπηκε δύο φορές, αλλά βρέθηκε και τις δύο. Ωστόσο, το σημερινό κεφάλι του αγάλματος είναι αντίγραφο. Το γνήσιο φυλάσσεται στον Πολιτιστικό Οργανισμό "Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of Iran", στην Τεχεράνη.
Θα ήθελα να σταθώ στην τοποθεσία του αγάλματος για να καταλάβουμε το πόσο τιμούσαν το μυθικό μας ήρωα. Βρίσκεται στους δρόμους του μεταξιού, μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Μπεχιστούν (Bagastâna στα αρχαία περσικά = κατοικία των θεών).
Ο αρχαιολογικός χώρος, 116 εκταρίων, είναι μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO από το 2006.
Εκεί βρίσκεται και η περίφημη επιγραφή του Δαρείου του Μεγάλου που περιγράφει τις κατακτήσεις του, είναι γραμμένη σε σφηνοειδή γραφή σε τρεις γλώσσες. Πάνω από την επιγραφή εικονίζεται ο ίδιος σε ανάγλυφη παράσταση.
Το άγαλμα φέρει επιγραφή στα ελληνικά, 7 γραμμές, από τις λίγες που έχουν διασωθεί στο σημερινό Ιράν.
Η αρχαία ελληνική επιγραφή γράφει τα εξής:
ἔτους δξρ᾽, μηνὸς
Πανήμου, Ἡρακλῆν
Καλλίνικον
Ὑάκινθος Πανταύχου
ὑπὲ[ρ] τῆς Κλεομένου
τοῦ ἐπὶ τῶν ἄνω
σ[ατρ]απειῶν σωτηρίας
τῶν σατραπῶν
—
Το έτος 164,
το μήνα του Πανήμου (Iουνίου)
[στήθηκε αυτό το άγαλμα του] Ηρακλή Καλλίνικου
Ο Υάκινθος, γιος του Πανταχού,
για την ευημερία του Κλεομένη,
διοικητή των άνω σατραπών.
Το άγαλμα του Ηρακλή
στο βουνό Μπεχιστούν
(Behistun, Bisotoun, Bistoon,
Bisitun, Bisutun)
στο Ιράν, με την επιγραφή στα αρχαία ελληνικά.

Πίσω από το άγαλμα διακρίνονται πέτρινα σχέδια που απεικονίζουν κλαδιά ελιάς, θήκη με βέλη, σπαθί. Ο Ηρακλής καθόταν πάνω σε λεοντή. Το άγαλμα έχει υποστεί φθορές, τμήματά του έχουν κλαπεί. Μερικά κομμάτια ανακαλύφθηκαν τυχαία το 1985 κατά την κατασκευή δρόμου.

Στην περίφημη επιγραφή, μεγέθους 15 Χ 25 μέτρων, ο Δαρείος εικονίζεται μαζί με δύο υπηρέτες του σε φυσικό μέγεθος. Σε μέγεθος ενός μέτρου εικονίζονται 10 ηγέτες κατακτηθέντων χωρών.