Ατομικός λογαριασμός για τις νέες επικουρικές συντάξεις: Κατάργηση εφάπαξ - Αλλαγές και για ασφαλισμένους μετά το 2000

Μέχρι τις 10 Οκτωβρίου αναμένεται να παραδώσει το πόρισμά της, η Επιτροπή Σοφών, της οποίας οι συνεδριάσεις ολοκληρώνονται σήμερα, για την αναμόρφωση της επικουρικής ασφάλισης σύμφωνα με πληροφορίες του dikaiologitika.
Μεταξύ των εισηγήσεων θα είναι και η κατάργηση του εφάπαξ.
Συγκεκριμένα, το σενάριο το οποίο εξετάζουν στην κυβέρνηση προβλέπει ότι οι ασφαλισμένοι που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στην ασφάλιση από την 1/1/2021 δεν θα καταβάλλουν κράτηση 4% επί των μεικτών αποδοχών τους υπέρ του εφάπαξ.
Κι αυτό διότι ο ασφαλισμένος του νέου ΕΤΕΑΕΠ θα λαμβάνει το 25% του ποσού που θα περιέχει ο ατομικός του «κουμπαράς» ως εφάπαξ παροχή, και το υπόλοιπο 75% ως σύνταξη.
Η κατάργηση της εισφοράς υπέρ εφάπαξ θα αφορά όλους τους νέους δημοσίους υπαλλήλους, μερίδα των νέων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα αλλά και των νέων
αυτοαπασχολούμενων οι οποίοι υποχρεούνται –με βάση το σημερινό νόμο- να πληρώνουν τη σχετική κράτηση.
Επίσης η Επιτροπή στο πόρισμα της θα περιλαμβάνει όλες τις αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση για τους εργαζόμενους απο το 2021.
Ωστόσο με το πόρισμα της η επιτροπή θα διασφαλίζει πλήρως τις ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις και τις εισφορές που έχουν καταβάλει οι εργαζόμενοι, ενώ εξετάζεται αν θα μπορούν ακόμη και ασφαλισμένοι μετά το 2000 να ενταχθούν στο νέο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Στο μεταξύ αναμένεται και η αναλογιστική μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής η οποία ουσιαστικά θα δώσει το πράσινο φως για την κατάθεση του σχεδίου νόμου για την αναμόρφωση της επικουρικής ασφάλισης. Το σημαντικότερο της νέας μεταρρύθμισης θα είναι οτι οι εισφορές των νεοασφαλισμένων (από το 2021) δεν θα χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των σημερινών επικουρικών συντάξεων, αλλά θα κεφαλαιοποιούνται στον ατομικό «κουμπαρά» του κάθε ασφαλισμένου.
Tο νέο μοντέλο θα αφορά μόνο τους ασφαλισμένους που θα εισαχθούν στην αγορά εργασίας από την 1/1/2021 και μετά.
Για τους «νέους» ασφαλισμένους δημιουργείται ένας προσωπικός ασφαλιστικός κουμπαράς, στον οποίο θα καταλήγουν οι εισφορές που θα καταβάλλουν σε μηνιαία βάση.
Ο κουμπαράς αυτός θα μπορεί να «σπάει» όποτε εκείνοι το επιθυμούν και όχι μόνο όταν συμπληρώνουν τις ηλικιακές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος για την κύρια σύνταξη.
Πιθανότατα να υπάρξει ένα εύρος ως προς το όριο ηλικίας (πχ από τα 55 έτη και άνω), ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον κάθε ασφαλισμένο να κάνει χρήση του «κουμπαρά» του, όταν ο ίδιος το επιθυμεί. Κάθε εργαζόμενος που θα πιάνει δουλειά για πρώτη φορά μετά την 1-1-2021 θα καταβάλλει για τη δική του σύνταξη τις εισφορές που αναλογούν στο μισθό του και χρόνο με το χρόνο θα «χτίζει» και το ποσό της δικής του επικουρικής σύνταξης.
Οι ασφαλισμένοι, με ατομική τους δήλωση, θα μπορούν να επιλέξουν άλλον επενδυτικό φορέα, μεταξύ λίστας αδειοδοτημένων και πιστοποιημένων φορέων και επαγγελματικών ταμείων.
Κάθε ασφαλισμένος πλέον θα έχει ρόλο και λόγο για την επένδυση των χρημάτων που αποταμιεύει και θα λαμβάνει τις αποδόσεις για τις εισφορές που καταβάλει και σε καμία περίπτωση δε θα ρισκάρει τις εισφορές. Kάθε ασφαλισμένος θα έχει την δυνατότητα, από τον πρώτο μήνα ένταξης στο νέο σύστημα που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2021, να παρακολουθεί την απόδοση των εισφορών του, να αλλάζει την επενδυτική πολιτική που ακολουθεί μετά από την παροχή συμβουλών από ειδικούς, ενώ θα έχει την δυνατότητα ρευστοποίησης και καταβολής της σύνταξης του μετά την πρώτη 15ετία.
Ωστόσο όσο περισσότερο θα παραμένει στο σύστημα, τόσο υψηλότερο θα είναι το ύψος της επικουρικής σύνταξης που θα λάβει. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως όταν το σύστημα λειτουργήσει πλήρως, τότε οι νέες επικουρικές συντάξεις ίσως να είναι υψηλότερες κατά 30-40%, σε σχέση με τις σημερινές.
Οι μισθωτοί ασφαλισμένοι δίνουν σήμερα το 6,5% (το 7% μέχρι 05/2019) του εισοδήματος τους για την επικουρική τους ασφάλιση και η μέση επικουρική σύνταξη από κάθε αιτία (γήρας, θάνατος, αναπηρικές) είναι στα 172 ευρώ, με το 70% των δικαιούχων να λαμβάνει χαμηλότερη της μέσης σύνταξης.
Με τις ίδιες εισφορές θα παίρνουν μεγαλύτερη σύνταξη. Η επένδυση του κεφαλαίου του κάθε ασφαλισμένου θα πραγματοποιείται σε μορφές επενδύσεων που θα έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.Θα υπάρχει η δυνατότητα να χορηγείται στη λήξη του ασφαλιστικού βίου, εφάπαξ ποσό αντί για σύνταξη ή μίξη των δύο.
Οι ιδιωτικοί πάροχοι επικουρικής ασφάλισης θα εγγραφούν σε ειδικό Μητρώο, θα λάβουν πιστοποίηση και θα ελέγχονται από τη ρυθμιστική αρχή που θα αναλάβει χρέη «επόπτη» στο εν λόγω εγχείρημα (Τράπεζα της Ελλάδος ή Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς).
Ο ασφαλισμένος θα έχει τη δυνατότητα, με ηλεκτρονικό τρόπο, να ελέγχει κάθε στιγμή, το περιεχόμενο του «ασφαλιστικού κουμπαρά» του.
Έτσι θα διαπιστώνει σε «πραγματικό χρόνο» πόσα χρήματα έχει καταβάλλει και ποια είναι η αξία της επένδυσής του. Κατά τον πρώτο χρόνο, εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν επιπλέον περί τα 100 εκατ. ευρώ για την πληρωμή των παλαιών συντάξεων.
Στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος, σε 40 χρόνια, το σωρευτικό κόστος μετάβασης εκτιμάται σε 0,5% του σωρευτικού ΑΕΠ.
Εκτιμάται από το υπουργείο Εργασίας ότι το κόστος είναι απολύτως διαχειρίσιμο αφού η μετάβαση θα χρηματοδοτηθεί από την αποκλιμάκωση της ανεργίας και την αύξηση των μισθών, τα αποθεματικά του ΕΤΕΑΕΠ, τον κουμπαρά του ΑΚΑΓΕ, ακόμη και από τον κρατικό προϋπολογισμό, εφόσον χρειαστεί. dikaiologitika