Οι αλλαγές στην αγορά εργασίας: Τι ισχύει για υπερωρίες, άδειες, ρεπό και αργίες

Η ψηφιακή κάρτα εργασίας, η άδεια τοκετού του πατέρα και ο συνδικαλιστικός νόμος
Τους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με τίτλο «Ρύθμιση θεμάτων της αγοράς εργασίας», παρουσίασε ο αρμόδιος υπουργός Ιωάννης Βρούτσης, στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο.
Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, το σχέδιο νόμου προωθεί διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που συμβάλλουν στην αλλαγή νοοτροπίας, την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουρFγία θέσεων εργασίας, διατηρεί και ενισχύει το ευρωπαϊκό κεκτημένο, υιοθετεί τις συστάσεις του International Labour Organization (ILO), είναι κοινωνικά και οικονομικά φιλελεύθερο.
Στόχος είναι:
Να διευκολύνει τους εργαζόμενους στην αναζήτηση της ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, τις δε υγιείς επιχειρήσεις στην οργάνωση της παραγωγής κατά τρόπο που να επιτρέπει τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ συγχρόνως αίρει βασικά αντικίνητρα κατά της πρόσληψης γυναικών.
Να βάλει τάξη στην αγορά εργασίας, να καταπολεμήσει τη «μαύρη εργασία», τις αδήλωτες υπερωρίες και τις οργανώσεις-«φαντάσματα» και να εξασφαλίσει ότι τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα της εργασίας, της απεργίας και της συλλογικής διαπραγμάτευσης, θα γίνονται σεβαστά από όλους.
Να εκσυγχρονίσει το εργατικό δίκαιο, επιλύοντας προβλήματα που διαπιστώθηκαν τα τελευταία 38 χρόνια (συνδικαλιστικός νόμος).
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πηγές του υπουργείου Εργασίας, το Μέρος Ι επιφέρει μία ψηφιακή επανάσταση με το «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», καθώς καταργείται πλήθος εγγράφων.
Επιπλέον, θεσπίζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας για την on-line παρακολούθηση του πραγματικού ωραρίου των εργαζομένων, την καταπολέμηση της «μαύρης εργασίας» και των απλήρωτων υπερωριών και τη διευκόλυνση της διευθέτησης του ωραρίου.
Το Μέρος ΙΙ ενσωματώνει την Οδηγία περί ισορροπίας προσωπικής-επαγγελματικής ζωής με άδεια τοκετού στον πατέρα 14 εργάσιμες. Πρόσθετη εξάμηνη γονική άδεια έως ότου το παιδί γίνει 8 ετών για όλους τους πατέρες και όσες μητέρες δεν λαμβάνουν ήδη την εξάμηνη παροχή προστασίας μητρότητας.
Από τους έξι μήνες, οι δύο πρώτοι πληρώνονται από τον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό.
Άδεια φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού, συζύγου ή συντρόφου: πέντε εργάσιμες ετησίως.
Άδεια ανωτέρας βίας (για παρόμοιο λόγο): δύο εργάσιμες ετησίως.
Διευκολύνσεις στους γονείς και φροντιστές με ανάγκη που τις ζητούν (τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο, κλπ). Ειδικές ρυθμίσεις για γονείς διδύμων, τριδύμων, κλπ και για μονογονεϊκές οικογένειες.
Προστασία των νέων πατέρων κατά της απόλυσης, επί 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, 4 για το 2ο και 6 για κάθε επόμενο.
Το Μέρος ΙΙΙ παρεμβαίνει στο συνδικαλιστικό νόμο, τον αναδιατάσσει και καταπολεμά χρόνιες υπερβολές του συνδικαλιστικού κινήματος.
Ανάμεσα στα άλλα:
α) καθίσταται προϋπόθεση για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος η απογραφή στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο,
β) η Γ.Σ. των συνδικαλιστικών οργανώσεων πρέπει να παρέχει πραγματική πρακτική δυνατότητα συμμετοχής και ψήφου εξ αποστάσεως ηλεκτρονικώς, ιδίως για τη λήψη απόφασης απεργίας, ενώ στην προειδοποίηση για απεργία θα πρέπει να αναφέρονται και τα αιτήματα και οι λόγοι που την θεμελιώνουν,

γ) το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, που πρέπει να εξακολουθεί να εργάζεται σε περίπτωση απεργίας στις επιχειρήσεις που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, ορίζεται σε τουλάχιστον 40%,

δ) αν εκπρόσωπος εργοδότη παραλείψει να κάνει όλα όσα πρέπει, για να καθοριστεί το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, τελεί ποινικώς κολάσιμη πράξη,

ε) απαγορεύονται οι καταλήψεις χώρων και εισόδων και η άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας.

Αν λάβουν χώρα, η απεργία καθίσταται παράνομη. Όσοι μετέχουν σε κατάληψη ή βιαιοπραγούν, τελούν ποινικώς κολάσιμη πράξη.

Το Μέρος ΙV, μεταξύ άλλων, προβλέπει ότι:

α) οι Μεσολαβητές-Διαιτητές του ΟΜΕΔ γίνονται αποκλειστικής απασχόλησης και πιστοποιούνται,

β) η συμφιλίωση συλλογικών διαφορών αφαιρείται από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας και ανατίθεται στον ΟΜΕΔ,

γ) δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης αναγνωρίζεται μόνο στις οργανώσεις που έχουν εγγραφεί στα νομοθετημένα ψηφιακά Μητρώα,

δ) η αμφισβήτηση της συλλογικής αντιπροσωπευτικής ικανότητας κλπ των οργανώσεων επιλύεται, πριν από την προσφυγή στον ΟΜΕΔ,

ε) θεσμοθετείται ειδική επιτροπή εκ των προτέρων ελέγχου της πληρότητας των αιτήσεων μεσολάβησης και διαιτησίας,

στ) ορίζεται αναγκαίο περιεχόμενο όλων των αιτήσεων προς τον ΟΜΕΔ, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η στοιχειοθέτηση και η τεκμηρίωσή τους,

ζ) καταργείται ο β΄ βαθμός διαιτησίας,

η) αναγνωρίζονται οι ΣΣΕ υποκλάδου,

θ) προβλέπεται ταχεία διαδικασία δικαστικού ελέγχου των προσβαλλόμενων διαιτητικών αποφάσεων.

Το Μέρος V, μεταξύ άλλων, προβλέπει τα εξής:

i) κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους έως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου εξαμήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας,

ii) αύξηση των ωρών των νόμιμων υπερωριών,

iii) προσθήκη επιχειρήσεων και εργασιών στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή,

iv) προσθήκη της 1ης Ιανουαρίου και της 28ης Οκτωβρίου στις υποχρεωτικές αργίες,

v) κατάργηση της αναχρονιστικής διάκρισης αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών,

vi) θεσμοθέτηση δικαιώματος, μετά την προειδοποίηση για απόλυση και μέχρι αυτήν, ο εργοδότης να δικαιούται να αξιώσει να μην προσέρχεται ο εργαζόμενος στην εργασία, αλλά βεβαίως να μισθοδοτείται.

Επίσης, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και διατάξεις για την τηλεργασία.