ΕΚΤ: Γιατί μια πρόωρη μείωση των επιτοκίων θα ήταν λάθος - Πότε θα ξεκινήσει η χαλάρωση

Το επόμενο ραντεβού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) έχει οριστεί στις 7 Μαρτίου, με τους αναλυτές να προβλέπουν ότι είναι απίθανο να προχωρήσει σε χαλάρωση της πολιτικής της. Μάλιστα θα ήταν έκπληξη αν τα μέλη της αποφάσιζαν τώρα μια αποκλιμάκωση επιτοκίων. Όλοι εμφανίζονται έτοιμοι για αλλαγή πλεύσης, αλλά… όχι ακόμα.
Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η πρόωρη μείωση των επιτοκίων θα ήταν χειρότερο λάθος για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από ό,τι η πολύ καθυστερημένη. Μάλιστα βλέπουν πλέον μικρότερη πτώση το 2024.
Σχεδόν τα 2/3 των ερωτηθέντων εκτιμούν ότι το να κινηθούν πολύ βιαστικά για να αντιστρέψουν τον καταιγισμό αυξήσεων των επιτοκίων που θεσπίστηκαν για να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό θα εγκυμονούσε μεγαλύτερους κινδύνους από το να περιμένουν πολύ καιρό - μια άποψη που εκφράστηκε από αρκετά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.
Όπως έκαναν και όταν ερωτήθηκαν πριν από την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Ιανουάριο, το 56% των αναλυτών εξακολουθεί να θεωρεί ότι οι αξιωματούχοι αποφεύγουν ένα τέτοιο λάθος επιλέγοντας την κατάλληλη στιγμή για να αρχίσουν να χαλαρώνουν τις νομισματικές συνθήκες. Συνεχίζουν να προβλέπουν μια πρώτη κίνηση τον Ιούνιο.

Τρεις μειώσεις το 2024, αλλά όχι ακόμα
«Η ΕΚΤ πρέπει να συμβιβαστεί μεταξύ της πολύ έγκαιρης μείωσης - με κίνδυνο να αναζωπυρωθεί ο πληθωρισμός και ενδεχομένως να χρειαστεί να αυξήσει ξανά τα επιτόκια - και της πολύ καθυστερημένης μείωσης», δήλωσε ο Andrzej Szczepaniak, οικονομολόγος της Nomura. «Το τελευταίο είναι σαφώς το καλύτερο σενάριο».
Με τον πληθωρισμό να υποχωρεί και τους νομισματικούς αξιωματούχους στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο να ετοιμάζονται επίσης να χαλαρώσουν την πολιτική τους, οι ερωτηθέντες προέβλεψαν τρεις μειώσεις κατά ένα τέταρτο της μονάδας από την ΕΚΤ φέτος. Αυτό είναι μειωμένο από τέσσερις στην τελευταία έρευνα, ωστόσο, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στη Φρανκφούρτη ανησυχούν ότι η ταχεία αύξηση των μισθών θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την αντιστροφή της αύξησης των τιμών προς τον στόχο του 2%.
Καμία αλλαγή στο επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ, που σήμερα είναι 4%, δεν προβλέπεται στις 6-7 Μαρτίου, όταν συγκαλείται το επόμενο Διοικητικό Συμβούλιο. Οι οικονομολόγοι, οι επενδυτές και οι περισσότεροι αξιωματούχοι ευθυγραμμίζονται τώρα για μια πρώτη μείωση που θα γίνει τον Ιούνιο.
Η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε τη Δευτέρα ότι «η τρέχουσα αποπληθωριστική διαδικασία αναμένεται να συνεχιστεί» - κάτι που θα πρέπει να είναι εμφανές στην ανάγνωση του Φεβρουαρίου για το μπλοκ των 20 μελών. Αναλυτές σε ξεχωριστή έρευνα του Bloomberg βλέπουν επιβράδυνση στο 2,5% από 2,8% τον Φεβρουάριο, όταν η Eurostat ανακοινώσει τα ποσοστά, την Παρασκευή. Το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου Isabel Schnabel έχει προσχωρήσει στον Πρόεδρο της Bundesbank Joachim Nagel και σε άλλα «γεράκια» προειδοποιώντας κατά της μείωσης του κόστους δανεισμού πολύ σύντομα, με τους κινδύνους να περιλαμβάνουν τον πληθωρισμό των υπηρεσιών, την ανθεκτική αγορά εργασίας και τις εντάσεις στην Ερυθρά Θάλασσα.
Τα περιστέρια, ωστόσο, ανησυχούν περισσότερο για μια παραπαίουσα οικονομία που απέφυγε οριακά μια ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του 2023 και ανησυχούν για την υποεκπλήρωση του στόχου για τις τιμές του 2%.
Ενώ περιορίζουν λίγο τις προβλέψεις τους για χαλάρωση για το 2024, οι οικονομολόγοι εξακολουθούν να βλέπουν το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,25% στο τέλος του 2025.
«Τώρα που η αγορά έχει σχεδόν προσαρμόσει την τιμολόγηση και τις προσδοκίες της όσον αφορά τον χρόνο της πρώτης μείωσης των επιτοκίων, η μεγαλύτερη πρόκληση θα είναι να αποφευχθεί οποιαδήποτε αδικαιολόγητη παραπλάνηση», δήλωσε ο Carsten Brzeski, παγκόσμιος επικεφαλής μακροοικονομικών της ING.
Ο ίδιος θεωρεί ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να παρουσιάσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την αντίδρασής της, «προσθέτοντας περισσότερα στοιχεία σχετικά με το πού χρειάζεται να δει τον πραγματικό πληθωρισμό, τις μισθολογικές εξελίξεις και τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις για τον πληθωρισμό, προκειμένου να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια».

Παράλληλα με την απόφαση πολιτικής της ΕΚΤ, την Πέμπτη θα υπάρξει νέος γύρος τριμηνιαίων οικονομικών προβλέψεων, όπου η πλειοψηφία των αναλυτών αναμένει πτωτικές αναθεωρήσεις της ανάπτυξης το 2024 και το 2025, καθώς και του πληθωρισμού φέτος. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι η αύξηση των τιμών για το 2025 και το 2026 - ζωτικής σημασίας για την ΕΚΤ, δεδομένης της υστέρησης μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής - θα παραμείνει αμετάβλητη στο 2,1% και στο 1,9%.
Πληθωρισμός και γεωπολιτική μεταξύ των κορυφαίων ανησυχιών για την Ευρωζώνη
Παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός φαίνεται ότι θα κυμανθεί γύρω στο 2%, ορισμένοι οικονομολόγοι δεν αποκλείουν ότι το κόστος δανεισμού θα παραμείνει υψηλό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Υπάρχει κίνδυνος λιγότερων μειώσεων επιτοκίων από το βασικό μας πλαίσιο ή τα επιτόκια να παραμείνουν σε αναμονή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, εάν ο πληθωρισμός και η αύξηση των μισθών αποδειχθούν πιο επίμονα», δήλωσε ο Dennis Shen, ανώτερος διευθυντής της Scope Ratings. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τη γεωπολιτική έναν άλλο «βασικό» κίνδυνο.
«Τέτοια σενάρια ενέχουν τον κίνδυνο περαιτέρω σοκ από την πλευρά της προσφοράς, επηρεάζοντας δυνητικά τις προοπτικές σταθερότητας των τιμών και διατηρώντας το ενδεχόμενο να ανασταλούν ή και να ανατραπούν τα βήματα εξομάλυνσης της πολιτικής», δήλωσε ο Shen.Οι συμμετέχοντες στην έρευνα κατέγραψαν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο και την άνοδο των λαϊκιστών στην Ευρώπη μεταξύ των κορυφαίων κινδύνων.

Όσον αφορά την επανεξέταση της ΕΚΤ σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της νομισματικής πολιτικής, βλέπουν ότι οι αξιωματούχοι σηματοδοτούν προτιμήσεις για μικρότερο ισολογισμό και παροχή ρευστότητας με γνώμονα τη ζήτηση, καθώς και για μόνιμο χαρτοφυλάκιο ομολόγων και υψηλότερες απαιτήσεις ελάχιστων αποθεματικών.