Φιλοδωρήματα: Χωρίς εισφορές ανεξαρτήτως ποσού - Χωρίς φόρο τα πρώτα 300 ευρώ - Η τελική φόρμουλα

Για όλες τις επιχειρήσεις και τους κλάδους στους οποίους τα φιλοδωρήματα δεν ρυθμίζονται από συλλογικές συμβάσεις (όπως συμβαίνει για παράδειγμα στα καζίνο) θα ισχύσει το νέο καθεστώς για την φορολόγηση των πουρμπουάρ που τίθεται σε εφαρμογή αμέσως, δηλαδή από την 1η Νοεμβρίου.
Δηλαδή θα αφορά την εστίαση, τα κομμωτήρια και όπου αλλού υπάρχει φιλοδώρημα, το οποίο δίνεται προαιρετικά από πελάτες της επιχείρησης στον εργαζόμενο και δεν προβλέπεται στις τακτικές αποδοχές.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών: «η φορολόγηση των φιλοδωρημάτων ισχύει εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια με βάση τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αλλά και με βάση σχετική νομολογία που έχει παραχθεί με διαδοχικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου. Αυτή προβλέπει ότι τα φιλοδωρήματα έπρεπε να δηλώνονται ως αποδοχές, να συνυπολογίζονται με το φορολογητέο εισόδημα και να φορολογούνται όπως ακριβώς φορολογείται ο μισθός του εργαζόμενου».
Το ύψος των 300 ευρώ αφορολόγητο επελέγη ως το πλέον δίκαιο καθότι ελήφθη υπόψη ότι εργαζόμενοι σε άλλες επιχειρήσεις δεν λαμβάνουν φιλοδωρήματα ή φορολογούνται κανονικά πχ για bonus που λαμβάνουν.
Χωρίς εισφορές
Όπως διευκρίνησε πριν από λίγο η πολιτική ηγεσία του οικονομικού επιτελείου: 

• τα φιλοδωρήματα θα απαλλάσσονται από ασφαλιστικές εισφορές ανεξαρτήτων ποσού (το σύνολο των πουρμπουάρ θα είναι χωρίς εισφορές)
• εισάγεται αφορολόγητο όριο 300 ευρώ το μήνα, δηλαδή 3.600 ευρώ το χρόνο.

Τα μικρά φιλοδωρήματα που δεν θα ξεπερνούν αυτό το πλαφόν θα είναι χωρίς εισφορές και αφορολόγητα. Το υπερβάλλον ποσό των 300 ευρώ θα προστίθεται στο εισόδημα του εργαζόμενου και θα φορολογείται αναλόγως σύμφωνα με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
Οποιοδήποτε ποσό υπερβαίνει τα 300 ευρώ το μήνα, όπως δηλώνεται από τον εργοδότη στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ) ως «πρόσθετη παροχή», θα προστίθεται στο εισόδημα του φορολογούμενου και θα φορολογείται με τους ισχύοντες συντελεστές.
Δικλείδες ασφαλείας
Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς εκτίμησε πως τα δυνητικά εισοδήματα των εργαζόμενων από φιλοδωρήματα ανήλθαν σε 400 εκατ. ευρώ το 2023, αν υπολογιστεί πως ο τζίρος της εστίασης έφτασε πέρσι στα 8 δισ. (+10%. συγκριτικά με το 2022) και των κομμωτηρίων στα 580 εκατ.
Στην ίδια νομοθετική ρύθμιση θα θεσμοθετηθούν και δικλείδες ασφαλείας ώστε το ποσό αυτό που θα μένει επισήμως εκτός «φορολογικής σφήνας» να μην επιβαρύνει, εν τελεί, τον μισθό του εργαζόμενου αντικαθιστώντας ένα τμήμα του από επιτήδειους εργοδότες. Ειδικότερα η νέα διάταξη θα υψώνει διπλή ασπίδα προστασίας στους μισθωτούς:

• τα αφορολόγητα tips δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν το 30% του κανονικού μισθού, ώστε να αποφευχθούν καταχρηστικές πρακτικές, τύπου σε προσλαμβάνω με τόσα νόμιμα και 300 ευρώ ως... αφορολόγητα tips. Δεδομένου του νέου καθεστώτος, θα μπορούσαν ορισμένοι εργοδότες να προσλαμβάνουν, για παράδειγμα, εργαζόμενους όχι με μισθό 1.200 ευρώ, αλλά με 900 ευρώ συν «υπόσχεση» για 300 ευρώ ως «πρόσθετη παροχή» που θα διασφαλίζει σημαντικά μικρότερο εργασιακό κόστος για τον εργοδότη, αφού τα 300 ευρώ θα είναι αφορολόγητα και χωρίς εισφορές. Ωστόσο τα 300 ευρώ είναι το 33% των 900 ευρώ και θα... χτυπάει στο σύστημα. Ταυτόχρονα ως πρόσθετη δικλείδα και κυρίως για υψηλότερους μισθούς
• Οι εργοδότες δεν θα μπορούν να αντικαταστήσουν μέρος του μισθού με αφορολόγητα tips και, σε περίπτωση που εντοπιστεί τέτοια πρακτική, θα επιβάλλεται πρόστιμο 22% επί της διαφοράς. Για παράδειγμα ένας εργαζόμενος λαμβάνει σήμερα 1.500 ευρώ. Ο μισθός του μειώνεται στα 1.200 ευρώ και εισπράττει ως «πρόσθετη παροχή» αφορολόγητα 300 ευρώ. Η επιχείρηση θα ελεγχθεί και θα επιβληθεί πρόστιμο 22% επί της διαφοράς, αν διαπιστωθεί ότι η αλλαγή έγινε για να «γλιτώσει» ο εργοδότης τμήμα της φορολογικής σφήνας εκμεταλλευόμενος τον εργαζόμενο.

Ο στόχος της ρύθμισης είναι να μην «στραγγαλίσει» το μικρό φιλοδώρημα με το οποίο μπορεί να συμπληρώνει το εισόδημα του ένας σερβιτόρος σε μια μικρή ή μικρομεσαία επιχείρηση εστίασης, αλλά ταυτόχρονα να «πιάσει» τα «χρυσά πουρμπουάρ» της Μυκόνου που μπορεί να φτάνουν σε αρκετές χιλιάδες ευρώ...
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΘΟ

Αφορολόγητο στα φιλοδωρήματα έως 300 ευρώ τον μήνα για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους.
Καταρχάς, η φορολόγηση των φιλοδωρημάτων ισχύει εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια με βάση τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αλλά και με βάση σχετική νομολογία που έχει παραχθεί με διαδοχικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου.
Αυτή προβλέπει ότι τα φιλοδωρήματα έπρεπε να δηλώνονται ως αποδοχές, να συνυπολογίζονται με το φορολογητέο εισόδημα και να φορολογούνται όπως ακριβώς φορολογείται ο μισθός του εργαζόμενου.
Η νομική αυτή πρόβλεψη όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν πρακτικά ανεφάρμοστη, απέκτησε ωστόσο άλλη διάσταση το τελευταίο διάστημα, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, της διασύνδεσης POS-ταμειακών μηχανών και της εντατικοποίησης των ελέγχων της ΑΑΔΕ.
Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προχωρά στη θέσπιση μιας δίκαιης και ισορροπημένης διάταξης που προβλέπει για πρώτη φορά αφορολόγητο έως 300 ευρώ τον μήνα για φιλοδωρήματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι (ενδεικτικά σε επιχειρήσεις εστίασης, παροχής υπηρεσιών ατομικής φροντίδας κλπ) με άμεση εφαρμογή από 1η Νοεμβρίου 2024.
Παράλληλα, για το σύνολο του ποσού από φιλοδωρήματα, εργαζόμενοι και εργοδότες απαλλάσσονται από ασφαλιστικές εισφορές (εκτός αν προβλέπεται κάτι διαφορετικό από ατομικές ή συλλογικές Συμβάσεις).
Το ύψος των 300 ευρώ αφορολόγητο επελέγη ως το πλέον δίκαιο καθότι ελήφθη υπόψη ότι εργαζόμενοι σε άλλες επιχειρήσεις δεν λαμβάνουν φιλοδωρήματα ή φορολογούνται κανονικά πχ για bonus που λαμβάνουν.
Παράλληλα, εισάγεται μια αντικαταχρηστική διάταξη για τυχόν εργοδότες που θα σκεφτούν να μειώσουν τεχνητά τους μισθούς δηλώνοντας μέρος αυτών ως φιλοδωρήματα:

• Σε περίπτωση μείωσης των τακτικών αποδοχών, με ταυτόχρονη ισόποση αύξηση των αποδοχών από φιλοδωρήματα, ο εργοδότης θα κληθεί να πληρώσει εισφορά 22% επί της μείωσης των τακτικών αποδοχών.