Δια Βίου, Ανοικτή και Εξ’ Αποστάσεως Εκπαίδευση.....

Δια βίου: Είναι η εκπαίδευση που βοηθά τους ανθρώπους κάθε ηλικίας να εκπαιδευτούν ή να επικαιροποιήσουν τις γνώσεις τους.

Ανοικτή: Είναι η εκπαίδευση που δεν έχει ακαδημαϊκά κριτήρια. Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να εγγραφούν ελεύθερα αρκεί να έχουν ολοκληρώσει την προηγούμενη βαθμίδα. Π.χ να έχουν τελειώσει το δημοτικό για να πάνε στο γυμνάσιο ή να έχουν τελειώσει το λύκειο για να γραφτούν στο πανεπιστήμιο.

Εξ’ αποστάσεως: Είναι ένα σύστημα διδασκαλίας που βοηθά τους εκπαιδευόμενους να ξεπεράσουν τα προβλήματα τόπου και χρόνου.

Η Δια Βίου, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την ανοικτή και την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση και δεν νοείται "Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων", χωρίς να έχει ξεκάθαρη θέση και σχέδιο για την Ανοικτή και την Εξ’ Αποστάσεως εκπαίδευση..
...

• Ανοικτή γιατί, αυτός που θέλει να σπουδάσει δεν μπορεί να δίνει συνεχώς πανελλήνιες και κατατακτήριες εξετάσεις. Πως θα δώσει πανελλήνιες το 2011 κάποιος που έχει τελειώσει το λύκειο πριν από 20 χρόνια, σε ένα άλλο εκπαιδευτικό σύστημα; Πόσες φορές θα δώσει κατατακτήριες εξετάσεις ένας υποψήφιος, όταν υπάρχουν ποσοστά εισαγωγής 0,8!
Εάν δεν είναι ελεύθερη η πρόσβαση στα πανεπιστήμια δεν υπάρχει Δια Βίου εκπαίδευση. Εκτός εάν εννοούμε Δια Βίου εκπαίδευση επιμορφωτικά σεμινάρια από ΙΕΚ της κακιάς ώρας.

• Εξ’ αποστάσεως γιατί αυτός που σπουδάζει και παράλληλα εργάζεται, έχει οικογένεια και κοινωνικές υποχρεώσεις χρειάζεται ένα σύστημα διδασκαλίας που να μπορεί να το αξιοποιήσει όπου και εάν βρίσκεται και τις ώρες που μπορεί.
Διαφορετικά είναι κοροϊδία να λέμε σε έναν σαραντάρη ότι μπορεί να σπουδάζει Δια Βίου, αρκεί να τα παρατήσει όλα (οικογένεια, δουλειά, καριέρα) και να αρχίσει τη «φοιτητική ζωή».

Αναγκαιότητα
Στις μέρες μας ένας πανεπιστημιακός τίτλος είναι απαραίτητος. Εάν δεν διευκολύνει την απόκτησή του, το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο θα την διευκολύνει το …ιδιωτικό της Ελλάδας ή του εξωτερικού (Αγγλία, Ιταλία κλπ). Η Ανοικτή εκπαίδευση είναι ενάντια στα συμφέροντα των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων και της παραπαιδείας που τρέφονται από το σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων. Ίσως γι’ αυτό να υπάρχει τόσο μεγάλη δυσκολία να εφαρμοστεί.

Κοινωνική χρησιμότητα
Η Ανοικτή Εκπαίδευση, η ελεύθερη πρόσβαση δηλαδή στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα είναι πρόοδος. Παλαιότερα έδιναν εξετάσεις από το δημοτικό για να εισαχθούν στο γυμνάσιο. Στη συνέχεια όταν το γυμνάσιο χωρίστηκε σε γυμνάσιο και λύκειο, οι μαθητές έδιναν εξετάσεις για να περάσουν από το γυμνάσιο στο λύκειο. Δεν ήταν δηλαδή πάντα ελεύθερη η πρόσβαση στην επόμενη βαθμίδα, έγινε σταδιακά όσο προόδευε η κοινωνία μας. Η ανάπτυξη χρειάζεται όσο το δυνατόν περισσότερους μορφωμένους και καλύτερα καταρτισμένους ανθρώπους.

Η εξ’ αποστάσεως μέθοδος διδασκαλίας είναι χρήσιμη σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Η Ελλάδα έχει πολλές άγονες γραμμές και χωριά απομονωμένα σε ορεινούς όγκους. Σε αρκετά μέρη δεν υπάρχει λύκειο και οι μαθητές σταματούν ή αναγκάζονται να διανύουν μεγάλες αποστάσεις κάθε μέρα για να παρακολουθήσουν τα μαθήματά τους. Θέσεις δασκάλων και καθηγητών μένουν κενές και δεν λειτουργούν οι τάξεις. Υπάρχουν και περιπτώσεις παιδιών σε νοσοκομεία ή με κινητικά προβλήματα. Υπάρχουν εγκεκριμένα και δοκιμασμένα συστήματα Εξ’ Αποστάσεως διδασκαλίας που επικουρικά χωρίς να καταργούν εντελώς τις συμβατικές μεθόδους, λύνουν προβλήματα όπως τα παραπάνω και διευκολύνουν το έργο της εκπαίδευσης, με πολύ χαμηλό κόστος.

Τα πράγματα έχουν μείνει για καιρό στάσιμα και μάλιστα παρουσιάζονται έντονα σημάδια απαξίωσης της Ανοικτής και Εξ’ Αποστάσεως εκπαίδευσης. Εάν συνεχιστεί αυτό ο τίτλος του Υπουργείου Δια Βίου μάθησης, θα είναι καταχρηστικός και δεν θα σημαίνει τίποτα απολύτως.

Η περίπτωση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.
• Όταν ξεκίνησε το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο κόστιζε 365 ευρώ η θεματική ενότητα, τώρα κοστίζει 700 ευρώ δηλαδή το έτος κοστίζει πάνω κάτω όσο και σε ένα κολέγιο. Οι διοικήσεις του, βρήκαν το μήνα που τρέφει τους 11 και η κοστολόγηση ξέφυγε από τη συμμετοχή και έγινε «τιμές της αγοράς», με σκοπό να μην ανταγωνίζεται τα ιδιωτικά και με αποτέλεσμα το ΕΑΠ να χάσει τον κοινωνικό του ρόλο σαν δημόσιο πανεπιστήμιο.
• Σε ένα Ανοικτό Πανεπιστήμιο περιορίζεται ο αριθμός των θέσεων περίπου στο 10% των υποψήφιων φοιτητών. Όσοι μένουν απ’ έξω είναι καλή πελατεία για τα ιδιωτικά κολέγια. Γιατί δεν αυξάνουν τις θέσεις και να καταργήσουν την κλήρωση ;
Αυτά είναι τα έντονα σημάδια απαξίωσης της Ανοικτής και Εξ’ Αποστάσεως εκπαίδευσης. Σε αυτά μπορεί να προστεθεί και ότι στο ΕΑΠ:
• δεν υπάρχουν ακόμα Ακαδημαϊκά Όργανα,
• δεν έχουν δημιουργηθεί νέα προγράμματα σπουδών, αντίθετα καταργήθηκαν μερικά μεταπτυχιακά
• δεν έχουν αναγνωριστεί πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων.

Πανεπιστημιακό Άσυλο
Το Πανεπιστημιακό Άσυλο ισχύει και για το ΕΑΠ. Είναι δύσκολο, ευτυχώς, να χαθούν μαθήματα και εξετάσεις εξ’ αιτίας καταλήψεων, όμως σε όποιο χώρο υπάρχουν φοιτητές και λειτουργεί έστω προσωρινά το πανεπιστήμιο, ακόμα και σε νοικιασμένα εξεταστικά κέντρα, υπάρχει και άσυλο.
Τι γίνεται με τον διαδικτυακό χώρο όμως; Στις αυλές των πανεπιστημίων πουλάνε ότι μπορεί να φανταστεί κανείς από CD, DVD και τους καλύπτει το άσυλο και η αρχή της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών μέσα στο πανεπιστημιακό χώρο. Στο διαδικτυακό χώρο… μπορεί να διακινηθεί ντοκιμαντέρ του BBC για παράδειγμα, ή κλασικές ταινίες για το μάθημα «Ιστορία του Κινηματογράφου» ας πούμε; Μουσική ή Βιβλία;
Αυτά, θα μας απασχολούν στο μέλλον όλο και πιο έντονα, καθώς αλλάζουν οι εποχές. Μακάρι αλλάξουν και οι νοοτροπίες.

Τζίνη Γεννηματά
Πολιτισμολόγος
Απόφοιτος Ε.Α.Π