Επίθεση με βιτριόλι: Γιατί είναι μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα η υπόθεση – Το πρώτο «έγκλημα της εικόνας»

Επίθεση με βιτριόλι: Καθώς προχωρούν οι αποκαλύψεις για το έγκλημα που κρατά καθηλωμένη στις ειδήσεις όλη την Ελλάδα, φαίνεται ότι ένα μεγάλο μέρος της δράσης παίχτηκε στα social media.
Εκεί, η 35χρονη ακολουθούσε με εμμονή τις κινήσεις του θύματος αλλά και του άντρα που την ενδιέφερε, δημιουργώντας μάλιστα για αυτό το σκοπό ένα δεύτερο προφίλ στο facebook. Παράλληλα, η βιτριολίστρια έστηνε «ψηφιακά» σενάρια βασισμένα σε στιγμιαίους διαλόγους στο messenger, ανάμεσα σε εκείνη και στο θύμα.
Τέτοια ήταν η εμμονή της φερόμενης ως βιτριολίστριας με το θύμα, που έκανε like στις φωτογραφίες στο facebook της Ιωάννας ακόμα και μερικές ώρες πριν την επίθεση. Από τις πληροφορίες που διαρρέουν μέχρι στιγμής φαίνεται ότι και η ίδια η 35χρονη «κυνηγούσε» αχόρταγα τα likes και τον θαυμασμό στις δικές της καλά στυλιζαρισμένες εικόνες.
«Εάν τελικά αποδειχθεί ότι η φερόμενη ως δράστιδα είναι ένοχη, τότε θα έχουμε την πρώτη υπόθεση, στα ελληνικά εγκληματολογικά και νομικά χρονικά αλλά και από τις πιο
σπάνιες υποθέσεις στα διεθνή εγκληματολογικά χρονικά όπου όπλο του εγκλήματος είναι το οξύ και δράστιδα και θύμα θα είναι και οι δύο γυναίκες» εξηγεί στο DNews η Αγγελική Καρδαρά, Τακτική Επιστημονική Συνεργάτιδα Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος και Δρ Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ Παν/μίου Αθηνών, σημειώνοντας ότι οφείλουμε να αναμένουμε τις εξελίξεις της υπόθεσης που βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο.
Όπως τονίζει η ίδια, σε αντίθεση με όσα έχουν ακουστεί, οι επιθέσεις με οξύ δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ξανά στη χώρα μας ως «ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ γυναικών» αλλά και εκδίκησης και στιγματισμού γυναίκας προς άλλη γυναίκα. «Στις υποθέσεις που μας έχουν απασχολήσει στην Ελλάδα, οι επιτιθέμενες γυναίκες στράφηκαν εναντίον αντρών και όχι γυναικών» λέει η κα Καρδαρά.
Το πρώτο «έγκλημα της εικόνας»
Αν έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό το όπλο διάπραξης του εγκλήματος, αυτό είναι ότι στοχεύει στο να «κλέψει» την εικόνα και την ταυτότητα του θύματος, να το «αφανίσει» από την κοινωνική και επαγγελματική του ζωή, υποχρεώνοντάς το να ζει με ένα άλλο πρόσωπο/μία άλλη εικόνα.
Όπως εξηγεί η κα Καρδαρά: «Στον σύγχρονο κόσμο της εικόνας, του like, των followers, του facebook και των social media που διαμορφώνουν τον τρόπο ζωής ενός πάρα πολύ υψηλού αριθμού ατόμων, συζητάμε σήμερα για ένα έγκλημα που σχετίζεται με την εικόνα του προσώπου. Αν τα ειδικά χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης επίθεσης αποδειχθούν αληθή, τότε σχετίζονται άμεσα και με τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης εποχής.
Tης εποχής όπου η εικόνα παίζει πρωτεύοντα ρόλο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ρυθμίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα γυναικών, αντρών ακόμα και ανήλικων ατόμων. Πρέπει οπωσδήποτε να αποτραπούν επιθέσεις τόσο αποτρόπαιες από μιμητισμό».
Όσο για το βιτριόλι, αυτό χαρακτηρίζεται ως «το όπλο της ενδοοικογενειακής βίας/ βίας σε σχέση», «το όπλο εκδίκησης μεταξύ εγκληματικών ομάδων και συμμοριών δρόμου», «το όπλο σε εγκλήματα μίσους/ hate crimes», «το τιμωρητικό όπλο στο πλαίσιο σχέσεων -ερωτικών/ συγγενικών/ επαγγελματικών για συναισθηματικές/ οικογενειακές/ οικονομικές διαφορές». Δεν αποδίδεται όμως ο χαρακτηρισμός του «ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ γυναικών». Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε να συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Αλλά και διεθνώς, υποθέσεις με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά είναι σπάνιες. Σχετική είναι μια υπόθεση στο ανατολικό Λονδίνο, όπου μία γυναίκα το 2014 καταδικάστηκε σε δωδεκαετή κάθειρξη για την επίθεση στη φίλη της, γιατί θεωρούσε πως ήταν ομορφότερη από εκείνη και μ’ αυτήν την ομορφιά είχε αποκτήσει εμμονή.
H κλοπή του προσώπου του θύματος και ο ναρκισσισμός του δράστη
« Οι δράστες/ δράστιδες μέσω της ειδεχθούς εγκληματικής πράξης τους επιδιώκουν την άσκηση ελέγχου και την ‘αφαίρεση’ της ταυτότητας του θύματος» λέει η κα Καρδαρά και προσθέτει: «Συνήθως δεν επιδιώκουν τον βιολογικό αφανισμό του θύματος, αλλά τον αφανισμό του από την κοινωνική και επαγγελματική του ζωή. Παραμορφώνοντας την εξωτερική του εικόνα, οι δράστες/ δράστιδες επιδιώκουν να ‘εξαλείψουν’ την ταυτότητά του, καθιστώντας το ανίκανο να αναγνωρίσει τον ίδιο του τον εαυτό.
Του ‘κλέβουν’ το πρόσωπο και το αναγκάζουν να ζει με μία άλλη εικόνα, την οποία πρέπει πρώτα να αποδεχτεί το ίδιο το θύμα και στη συνέχεια η κοινωνία, η οποία δυστυχώς παραμένει στιγματιστική».
Η επίθεση με οξύ χαρακτηρίζεται επίσης ως ναρκισσιστικό έγκλημα, δεδομένου ότι από τη μία πλευρά ο δράστης έχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω στο θύμα, στοιχείο που του δίνει υπέροχη και ένα αίσθημα κυριαρχίας και εξουσίας. Αν η έκβαση δεν αποβεί μοιραία και το άτομο δεν οδηγηθεί στον θάνατο ,που συνήθως δεν οδηγείται, η βλάβη που θα προκληθεί σε πρόσωπο, σώμα αλλά και ψυχή είναι τεράστια και συχνά μη αναστρέψιμη.
Γιατί δεν έκρυψε τα σύνεργα η δράστις
Για την κα Καρδαρά είναι ένα παράδοξο το ότι η 35χρονη δεν φρόντισε να απομακρύνει τα βασικά εργαλεία του εγκλήματος της και τα ενοχοποιητικά στοιχεία (περούκα, τηλεκάρτα, σακίδιο, καπαρντίνα). Όπως το θέτει η ίδια: «Μια από τις εικασίες που μπορούμε να κάνουμε είναι ότι πρόκειται για απερισκεψία της φερόμενης ως δράστιδος.
Μπορεί ακόμα να πηγάζει κι από την βεβαιότητα που ενδεχομένως κάθε δράστης μπορεί να έχει, ότι έχει διαπράξει το τέλειο έγκλημα και ότι δεν θα συλληφθεί. Η υπόθεση ένας δράστης να κρατά ως τρόπαια της εγκληματικής του πράξης ενοχοποιητικά στοιχεία συνήθως συναντάται σε υποθέσεις κατ’ εξακουλήθηση ανθρωποκτονιών και βιασμών. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να τα κράτησε ως ενθύμιο η 35χρονη».  dikaiologitika