Δωρεές και γονικές παροχές εντός οικογενειών χωρίς ούτε ένα ευρώ φόρο

Προσοχή: Χρειάζεται και τραπεζική… μεταφορά της δωρεάς!
Αφορολόγητος είναι, από την 1η Οκτωβρίου 2021, ο δρόμος για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εντός των οικογενειών. Μπορούν να μεταβιβάζονται περιουσιακά στοιχεία σε όλους τους συνδυασμούς εντός των οικογενειών, από γονείς σε παιδιά, από παππούδες σε εγγόνια και το ανάποδο. Αλλά και με «πλάγιο τρόπο» από αδελφό σε αδελφό. Χωρίς ουσιαστικά να πληρώνεται ούτε ένα ευρώ φόρος, για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις.
Συγκεκριμένα, κάθε περιουσιακό στοιχείο πλέον από ακίνητα, μετοχές και επιχειρήσεις έως χρηματικά ποσά, που μεταβιβάζονται με δωρεά ή γονική παροχή, θα είναι πια αφορολόγητα, ανά φυσικό πρόσωπο μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ. Από αυτό μόνο το όριο και πάνω επιβάλλεται φόρος για τη μεταβίβαση με συντελεστή 10%.
ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ ΜΕΧΡΙ 4,8 ΕΚ. ΕΥΡΩ
Μπορεί ένα παιδί να αποκτήσει περιουσία συνολικού ύψους 4,8 εκατ. ευρώ, χωρίς να πληρώσει ούτε ένα ευρώ. Πώς; Αν λάβει από τον κάθε έναν από τους δύο γονείς περιουσιακά στοιχεία ύψους 800.000 ευρώ (ακίνητα, μετοχές ή χρήματα) και το αντίστοιχο ποσό από τον κάθε παππού (δύο στο σύνολο) και την κάθε γιαγιά (επίσης δύο).
ΜΕ «ΠΛΑΓΙΟ ΤΡΟΠΟ», ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΑΔΕΛΦΩΝ
Αυτό μπορεί να συμβεί και μεταξύ αδελφών, αλλά «με πλάγιο τρόπο» αυτή τη φορά. Δηλαδή, ένας αδερφός να δανείσει ή να χαρίσει στον άλλον περιουσιακό στοιχείο ενός ποσού μέχρι 800.000 ευρώ, χωρίς να πληρωθεί φόρος.
Αυτό με βάση τη νομοθεσία δεν ισχύει. Αλλά εάν ο αδερφός δωρίσει, για παράδειγμα, στη μητέρα 20.000 ευρώ σε μετρητά δεν προβλέπεται φόρος. Εν συνεχεία η μητέρα μπορεί να κάνει γονική παροχή στο άλλο της παιδί, το ίδιο ποσό, χωρίς επίσης να πληρωθεί φόρος.
Εάν δε μεσολαβούσε η μητέρα και ο ένας αδερφός έδινε τα χρήματα στον άλλον, θα έπρεπε να πληρωθεί φόρος ύψους 4.000 ευρώ, δηλαδή το 20% του ποσού.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ… ΤΗΣ ΔΩΡΕΑΣ!
Η γονική παροχή ή δωρεά χρηματικών ποσών προς τα συγκεκριμένα πρόσωπα διενεργείται με μεταφορά χρημάτων, μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Επισημαίνουμε ότι δεν υπάρχει απαλλαγή για χρήματα μετρητά (“στο σεντούκι”), θα πρέπει το ποσό να είναι κατατεθειμένο σε τραπεζικό λογαριασμό!
ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΔΩΡΕΑΣ ΓΙΑ ΚΑΛΥΨΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ
Προκειμένου να μπορέσει κάποιος να κάνει στη φορολογική του δήλωση χρήση ποσού που έχει προέλθει από δωρεά, ώστε να καλύψει τεκμήρια, αυτή θα πρέπει να δηλωθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους με δήλωση στην αρμόδια ΔΟΥ και να καταλογιστεί ο φόρος που αναλογεί.
Υπόχρεος για κατάθεση δήλωσης φόρου δωρεάς είναι ο δωρεοδόχος, εφόσον η δωρεά δεν έχει καταρτιστεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Σε διαφορετική περίπτωση πάντες οι συμβαλλόμενοι είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης.
Επίσης, πρέπει να τονιστεί πως ο δωρητής θα πρέπει να συμπεριλάβει το ποσό της δωρεάς στη φορολογική του δήλωση, αφού, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το ποσό αυτό αποτελεί τεκμήριο και θα πρέπει να καλύπτεται από τα εισοδήματά του.
Εδώ να σημειωθεί πως σε περίπτωση ελέγχου με τις έμμεσες τεχνικές, προκειμένου για την κάλυψη τεκμηρίου απόκτησης (π.χ. αυτοκίνητο) ο έλεγχος εξετάζει το κατά πόσον η δωρεά έλαβε χώρα προ της απόκτησης του περιουσιακού στοιχείου.
ΚΑΙ «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ»…
Μυστικά και παγίδες φόρου κρύβουν, λοιπόν, οι αφορολόγητες μεταβιβάσεις ακινήτων, μετρητών και μετοχών μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ, που ενεργοποιούνται από την 1η Οκτωβρίου.
Οι γονείς που θα δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους μπορεί να απαλλάσσονται από την πληρωμή φόρου, αλλά θα πρέπει να δικαιολογούν το «πόθεν έσχες».
Θα πρέπει, δηλαδή, να είναι σε θέση να αποδείξουν στην εφορία το νόμιμο τρόπο απόκτησης των χρημάτων τα οποία δίνουν στα παιδιά τους, ενώ οι φορολογούμενοι που αποκτούν ακίνητη περιουσία από τους γονείς, τους συζύγους ή τους παππούδες τους θα πρέπει να διαθέτουν τα εισοδήματα για να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης.
Όσοι δεν καταφέρουν να δικαιολογήσουν το «πόθεν έσχες» και όσοι δεν καταφέρουν να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες (πρώτη ή και δευτερεύουσες) που τους έγραψαν οι γονείς, οι σύζυγοι ή οι παππούδες και γιαγιάδες, θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή έξτρα φόρου και με συντελεστές που φθάνουν ακόμα και το 44%.
Παναγιώτης Ξεροβάσιλας  Νομικός/ Οικονομολόγος    tharros