Ουκρανία: Θρίλερ με τα σιτηρά - Φόβοι για παγκόσμια διατροφική κρίση

Ο κρατικός οργανισμός σιδηροδρόμων στην Ουκρανία είναι έτοιμος να οργανώσει εξαγωγές αγροτικών προϊόντων με τρένα επειγόντως, όπως ανακοινώθηκε σήμερα, μετά τη διακοπή της λειτουργίας των ουκρανικών λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα, εξαιτίας της στρατιωτικής εισβολής της Ρωσίας.
Η Ουκρανία είναι σημαντική παραγωγός και εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων, ενώ παραδοσιακά εξάγει το σιτάρι της με πλοία.
«Η κατάσταση αυτή δεν δημιουργεί προβλήματα μόνο για την Ουκρανία, οι εξαγωγές σιτηρών της οποίας καλύπτουν το 11% της παγκόσμιας αγοράς, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών της στο έλαιο από ηλιοτρόπιο αντιστοιχεί σε ποσοστό 55%», όπως ανέφεραν οι Ουκρανικοί Σιδηρόδρομοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Προκειμένου να αποτρέψουμε μία παγκόσμια διατροφική κρίση και να διασώσουμε τις ουκρανικές εξαγωγές, οι Ουκρανικοί Σιδηρόδρομοι είναι έτοιμοι να οργανώσουν επειγόντως τη μεταφορά αγροτικών προϊόντων με τρένα», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Σιτάρι: Επικίνδυνη μείωση αποθεμάτων στην Ελλάδα
Διαταραχές στον εφοδιασμό και της ελληνικής αγοράς με σιτάρι προέλευσης Ρωσίας και Ουκρανίας, γεγονός, που, με τη σειρά του, θα επηρεάσει το κόστος παραγωγής αλεύρου, προκαλούν οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες μεταξύ των δύο χωρών.
Σύμφωνα με το imerisia.gr, η Ρωσία και η Ουκρανία αποτελούν τον σιτοβολώνα της Ευρώπης. Είναι υπεύθυνες για το 14% της παγκόσμιας παραγωγής σίτου και πραγματοποιούν περίπου το 29% των εξαγωγών.
Η Ρωσία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας μαλακού σιταριού στον κόσμο και αντιπροσωπεύει το 10% της παγκόσμιας παραγωγής και το 20% των διεθνών εξαγωγών. Από την άλλη πλευρά, η Ουκρανία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας στο μαλακό σιτάρι, με μερίδιο 10%, ενώ επίσης κατέχει ποσοστό στις διεθνείς εξαγωγές καλαμποκιού που υπερβαίνει το 10%.
Εναλλακτικοί δυνητικοί προμηθευτές
Στη δεκάδα των κορυφαίων εξαγωγέων σίτου περιλαμβάνονται ακόμα οι ΗΠΑ (2η θέση), ο Καναδάς (3η θέση), η Γαλλία (4η), ενώ στη δεύτερη πεντάδα βρίσκουμε την Αυστραλία, την Αργεντινή, τη Γερμανία, το Καζακστάν και την Πολωνία.
Στην επόμενη δεκάδα υπάρχουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν λύσεις για την κάλυψη ενδεχόμενων ελλείψεων, όπως π.χ. η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Σλοβακία κ.ά., μολονότι ανάλογα προβλήματα με εμάς θα έχουν και τα υπόλοιπα κράτη.
Η ελληνική παραγωγή
Σκληρό σιτάρι: Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας αναφορικά με το ελληνικό σκληρό σιτάρι, κατά τη διάρκεια της περιόδου 2011-2019 τόσο οι εκτάσεις, όσο και η παραγωγή παρουσίασαν έντονα πτωτικές τάσεις (από 4 εκατ. στρέμματα σε 2,95 εκατ., και από 1,47 εκατ. τόνους σε 0,77 εκατ. αντίστοιχα).
Πάντως, η εγχώρια παραγωγή υπερκαλύπτει την εγχώρια κατανάλωση, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο του προϊόντος είναι θετικό. Σημαντική είναι η παρουσία της συμβολαιακής γεωργίας μεγάλων εταιρειών στην παραγωγή του σκληρού σιταριού.
Μαλακό σιτάρι: Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2011-2019, τόσο η καλλιεργήσιμη έκταση μαλακού σίτου, όσο και η παραγωγή του παρουσιάζουν έντονα πτωτικές τάσεις (μείωση κατά 29,5% και 55,3%, αντίστοιχα). Παρότι η κατανάλωση του προϊόντος εμφάνισε μικρή αύξηση, η εγχώρια παραγωγή καλύπτει την εγχώρια κατανάλωση σε ποσοστά χαμηλότερα του 50%, ενώ οι εισαγωγές υπερβαίνουν κατά πολύ τις εξαγωγές.
Ελπίζουν σε άμεση εξομάλυνση της κατάστασης
Η ανησυχία στις τάξεις των ελληνικών μύλων είναι εμφανής, με τις επιχειρήσεις να τηρούν τη δεδομένη στιγμή μια στάση αναμονής, ελπίζοντας ότι η κατάσταση στην Ουκρανία θα εξομαλυνθεί εντός βραχυπρόθεσμου χρονικού ορίζοντα και δεν θα χρειαστεί να αναζητήσουν άλλες επιλογές προμήθειας της πρώτης ύλης.
Παράγοντες της αγοράς πάντως κάνουν λόγο για επικίνδυνη μείωση των αποθεμάτων σιταριού στους μύλους της χώρας μας, προσθέτοντας ότι οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές του αλευριού ήδη αγγίζουν το 80%. Σύμφωνα με άλλες πηγές, η Ελλάδα έχει χαμηλά αποθέματα σιταριού τα οποία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού για διάστημα 30-45 ημερών, αν και υπογραμμίζεται ότι δεν αναμένεται τελικά να παρουσιαστεί πρόβλημα επάρκειας στη χώρα μας, αφού και παραγωγός είναι και εναλλακτικές επιλογές υπάρχουν στο τραπέζι.
Η εξάρτηση και οι κινήσεις των εισηγμένων
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις εισηγμένες, το 17% της αξίας των συνολικών σιτηρών που άλεσε πέρυσι η Μύλοι Λούλη προήλθε από τις χώρες αυτές και ειδικότερα από τη Ρωσία. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προμήθεια από τις χώρες αυτές, η εταιρεία διαβεβαίωσε ότι έχει εναλλακτικές λύσεις για προμήθειες σιτηρών.
Η Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος κατά την προηγούμενη διετία προέβη σε αγορές σίτου προέλευσης Ρωσίας και Ουκρανίας μέσω τρίτων προμηθευτών. Οι αγορές αυτές, για τη χρήση 2021, αντιπροσωπεύουν περίπου το 32% της αξίας των συνολικών αγορών σίτου του ομίλου, ενώ για τη χρήση 2020 το 29,5%. Στην παρούσα φάση, η εταιρεία προσανατολίζεται στις λοιπές αγορές σίτου -στις οποίες έχει πρόσβαση- με γνώμονα την απρόσκοπτη τροφοδοσία της παραγωγικής της διαδικασίας και την, κατά το δυνατόν, συγκράτηση της αναπόφευκτης ανόδου του κόστους του τελικού προϊόντος.
Τέλος, στο 33% της συνολικής αξίας αγορών σιτηρών ανήλθε το 2021 το ποσοστό της αξίας των αγορών της Μύλοι Κεπενού σε πρώτες ύλες (σιτηρά) από την Ουκρανία και την Ρωσία. Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, παρακολουθεί τις συνεχόμενες εξελίξεις σχετικά με την ένταση, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογήσει ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στις τιμές αγοράς, καθώς και στη ροή προμηθειών.