Σαν σήμερα, ξαφνικά θυμήθηκαν την Ελλάδα: Η Σφαγή της Χίου αφυπνίζει την συνείδηση των Ευρωπαίων

Μια μέρα σαν σήμερα 30 Μαρτίου του 1822, τούρκοι στρατιώτες και άτακτοι μουσουλμάνοι πλιατσικολόγοι αποβιβάζονται στη Χίο με γυμνά σπαθιά και ακόρεστη πείνα σαρκοβόρων θηρίων …
Ανήμερα της Μεγάλης Πέμπτης, φάνηκε στο στενό ανάμεσα Τσεσμέ και Χίου ο τούρκικος στόλος που τον αποτελούσαν 34 μεγάλα πολεμικά πλοία μέσα στα οποία είχαν επιβιβαστεί 7.000 στρατιώτες. Είχε προηγηθεί ο ξεσηκωμός του νησιού στις 11 Μαρτίου, με την απόβαση εκστρατευτικού σώματος Σαμιωτών.
Το βράδυ της 30ης Μαρτίου, ένα μικρό πλοίο του τουρκικού στόλου που είχε καθίσει στα ρηχά δέχτηκε επίθεση από εκατοντάδες χιώτες που το κατέστρεψαν αφού κατέσφαξαν το πλήρωμα. Οργισμένος από το περιστατικό ο ναύαρχος Καρά Αλής έδωσε διαταγή να αρχίσει κανονιοβολισμός του νησιού. Τότε οι πολιορκημένοι στο κάστρο Τούρκοι, έκαναν έξοδο και χωρίς να συναντήσουν αντίσταση κατέβηκαν στην πόλη.
Οι στρατιώτες ανενόχλητοι πλέον, άρχισαν να αποβιβάζονται στο νησί με τις ορδές των ατάκτων μουσουλμάνων που κατέφθαναν από τις ακτές της Μικράς Ασίας με κάθε είδους πλεούμενο, να ξεχύνονται πεινασμένοι για αίμα και λάφυρα. Μέσα σε λίγες μέρες η Χίος πλημμύρισε από αφηνιασμένο στίφη που ξεχύθηκαν στους δρόμους, έσφαζαν όσους έβρισκαν, έμπαιναν στα σπίτια τα λεηλατούσαν και τα έκαιγαν. Μέχρι το βράδυ του μεγάλου Σαββάτου οι άτακτοι είχαν φτάσει τις 15.000 και ετοιμάζονταν να ξεχυθούν και στην ύπαιθρο.
Περισσότεροι από 40.000 κάτοικοι του νησιού σφαγιάστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν, ενώ μεγάλο μέρος του πληθυσμού διέφυγε προς τα Ψαρά, τις Κυκλάδες και την Πελοπόννησο.
Κατά τον ιστορικό Χριστόφορο Καστάνη, που ήταν παρών στη Σφαγή της Χίου, ο πληθυσμός του νησιού έφθανε τους 180.000 ανθρώπους. Κατά τον ιστορικό Ανδρέα Μάμουκα, ο οποίος επίσης έζησε από κοντά τη Σφαγή ο πληθυσμός ανερχόταν στις 140.000 με 150.000 ανθρώπους και στα αρχεία των Τούρκων ο πληθυσμός ανερχόταν στις 120.000 κατοίκους. Στο νησί της Χίου παρέμειναν περί τους 1.000 με 2.000 χιλιάδες ανθρώπους και περίπου 20.000 διέφυγαν! Όλοι οι υπόλοιποι εκτός των αγοριών από 3 - 12 ετών και των γυναικών από 3 - 40 ετών που αιχμαλωτίσθηκαν και πουλήθηκαν από δουλεμπόρους σε παζάρια της Δύσης και της Ανατολής, σφάχθηκαν.
«Εν στόματι μαχαίρας»
Ο τότε Τούρκος τοποτηρητής της Χίου Βαχίτ πασάς, που κατέγραψε τα συμβάντα, αναφέρει ότι: «Τους μεν ηλικιωμένους επέρασαν (οι μουσουλμάνοι) γενναιότατα εν στόματι μαχαίρας, παρομοίως και τας ηλικιωμένας γραίας, την δε κινητήν περιουσίαν αυτών ελεηλάτησαν … τας δε ωραίας κόρας των και τους τρυφερούς νεανίσκους των ηχμαλώτισαν. Το αίμα έρρευσε ποταμηδόν …». Όταν ο ίδιος απέστειλε στην Κωνσταντινούπολη αναφορά για την ανακατάληψη του νησιού, απέστειλε μαζί και 5 καλάθια με κομμένα κεφάλια και 2 καλάθια με κομμένα αυτιά. Καταμετρώντας τους νεκρούς αναφέρει κεφάλια ιερέων, προεστών και ανταρτών 1.109, «τελειωθέντες εν στόματι μαχαίρας» 25.000, σκλαβωμένα αγόρια και κορίτσια 5.000.
Η Χίος έστειλε μήνυμα αφίπνυσης
Το ξεκίνηµα του Αγώνα ήταν αδιάφορο τόσο για τον ευρωπαϊκό πληθυσµό όσο και για τον υπόλοιπο κόσµο σε Αµερική και Ασία. Θεωρήθηκε άλλωστε µια µικρή εξέγερση. Οσο περνούσαν όµως οι εβδοµάδες, γινόταν αντιληπτό ότι πρόκειται για κάτι σοβαρότερο. Ετσι οι ευρωπαϊκές εφηµερίδες άρχισαν να αφιερώνουν χώρο για τα νέα από τον ελλαδικό χώρο. Σηµείο καµπής θα αποτελέσει η σφαγή της Χίου και η επακόλουθη ηρωική πράξη ανατίναξης της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κωνσταντίνο Κανάρη. Το φιλελληνικό κίνηµα, σε συνδυασµό µε τα στρατιωτικά γεγονότα και τα γεωπολιτικά συµφέροντα, οδήγησαν τις µεγάλες δυνάµεις να ταχθούν σταδιακά υπέρ των Ελλήνων. Η Σφαγή της Χίου βρίσκει τους Χιώτες απροετοίμαστους και μόνους. Η συνέχεια θα είναι διαφορετική.