Άρθρο του Πέτρου Τατούλη στην Εφημερίδα των Συντακτών: Στο ίδιο έργο πάλι θεατές

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΑ ΒΡΑΧΙΑ
Του Πέτρου Τατούλη
Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι δύο μικρές παράγραφοι στο κείμενο που ακολουθεί είναι από ομιλία μου στην Βουλή και δημοσιευμένο άρθρο μου από την περίοδο 2008-2009 και το οποίο έχει δημοσιευτεί στο βιβλίο μου «ΑΡΙΣΤΕΡΑ- BLOG- ΔΕΞΙΑ».
«Οι πρόσφατες αυξήσεις των επιτοκίων και η συνακόλουθη αύξηση του κόστους δανεισμού του δημοσίου μας υπενθύμισαν ότι το τέρας του δημόσιου χρέους εξακολουθεί να είναι επικίνδυνο και απειλητικό». (1)
Όπως το 2009 έτσι και σήμερα οι δανειστές στέλνουν σε πραγματικό χρόνο σαφή και διαρκώς ισχυρότερα προειδοποιητικά μηνύματα προς τους ασκούντες τη δημοσιονομική διαχείριση στη χώρα μας. Η Κυβέρνηση - όπως τότε έτσι και σήμερα - πανηγυρίζει για τα κατορθώματά της, ζώντας σε μία εικονική πραγματικότητα που δημιούργησε η ίδια και συστηματικά συντηρεί. Ποια είναι όμως τα δημοσιονομικά κατορθώματά της στον πραγματικό κόσμο που ζουν και εργάζονται οι πολίτες αυτής της χώρας;
Η Κυβέρνηση κατάρτισε το πρώτο της Προϋπολογισμό για το 2020 και έθεσε ως βασικό διαχειριστικό στόχο την επίτευξη πλεονάσματος 2,3 δισ. ευρώ (1,2% του ΑΕΠ). Τελικά πέτυχε έλλειμμα 16,7 δισ. ευρώ (10,1% του ΑΕΠ).
Στο δεύτερο Προϋπολογισμό της για το 2021 η Κυβέρνηση έθεσε ως βασικό διαχειριστικό στόχο έλλειμμα 11,5 δισ. ευρώ (6,7% του ΑΕΠ). Τελικά πραγματοποίησε έλλειμμα 13,5 δισ. ευρώ (7,4% του ΑΕΠ).
Στον τρίτο Προϋπολογισμό της για το 2022 η Κυβέρνηση έθεσε ως βασικό διαχειριστικό στόχο έλλειμμα 7,4 δισ. ευρώ (4,0% του ΑΕΠ). Την προηγούμενη εβδομάδα η Κυβέρνηση ανακοίνωσε τα αποτελέσματα εκτέλεσης του Προϋπολογισμού για το πρώτο τρίμηνο 2022, ισχυριζόμενη ότι όλα πάνε καλά και το έλλειμμα περιορίστηκε το πρώτο τρίμηνο στα 2,6 δισ. ευρώ. Όμως, απέκρυψε από τους Έλληνες και από κάθε ενδιαφερόμενο ότι για να συγκρατήσει το έλλειμμα στα 2,6 δισ. το πρώτο τρίμηνο άφησε απλήρωτες δαπάνες γνωστού και άγνωστου ύψους. Ειδικότερα: α) ετεροχρόνισε την πληρωμή δαπανών ύψους 1,5 δισ. ευρώ, β) αύξησε δισ. Ευρώ τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου κατά 0,6 δισ. Ευρώ και τις έφτασε στα 1,9 δισ. Ευρώ γ) άφησε απλήρωτες καταπτώσεις εγγυήσεων άγνωστου ύψους και δ) δεν επέστρεψε φόρους άγνωστου ύψους. Η πληρωμή μόνο των δαπανών γνωστού ύψους θα ανέβαζε το έλλειμμα του πρώτου τριμήνου στα 6 δισ. ευρώ. Δηλαδή, το έλλειμμα του πρώτου τριμήνου θα ξεπερνούσε το 81% του ετήσιου στόχου. Το στοιχείο αυτό είναι αναντίρρητα πολύ κακός οιωνός για τη συνέχεια.
Με αυτά τα διαχειριστικά αποτελέσματα/κατορθώματα τη διετία 2020-2021 το δημόσιο χρέος έφτασε στο τέλος του 2021 τα 353,5 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 22,5 δισ. ευρώ. Με αυτό το χρέος η Ελλάδα φέρει σήμερα τον τίτλο της πλέον υπερχρεωμένης χώρας της ΕΕ, με μεγάλη διαφορά από τη δεύτερη.
Ένα ακόμη κατόρθωμα της Κυβέρνησης τη διετία 2020-2021 είναι η τεράστια αύξηση των κυβερνητικών εγγυήσεων κατά 21 δισ. ευρώ, οι οποίες έφτασαν στο τέλος του 2021 τα 30,7 δισ. ευρώ. Οι κρατικές εγγυήσεις αποτελούν σημαντικό κίνδυνο, ο οποίος λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη κατά την εκτίμηση του αξιόχρεου της χώρας.
Ο τελευταίος δανεισμός του Ελληνικού Δημοσίου ήταν μία απολύτως σαφής προειδοποίηση των δανειστών ότι οι συνθήκες διαχείρισης του υπέρογκου δημόσιου χρέους έχουν αλλάξει δραστικά. Το Δημόσιο δανείστηκε 1,5 δισ. ευρώ για πέντε χρόνια με επιτόκιο 2,4%. Σημειώνεται ότι τον Ιανουάριο το Δημόσιο δανείστηκε 3 δισ. για δέκα χρόνια με επιτόκιο 1,8% και τον Ιούνιο του 2021 2,5 δισ. για δέκα χρόνια με επιτόκιο μόλις 0,9%. Ήδη η απόδοση του δεκαετούς Ελληνικού ομολόγου έχει ξεπεράσει το 3,6%...
Οι οιωνοί κακοί! Τι κάνει όμως η Κυβέρνηση; Ο Τύπος;
«Μέσα πηγαίναμε καλά μέχρι την ώρα που ήρθε η κρίση από “έξω”. Τότε ήταν που αποφασίσαμε να πηγαίνουμε “έξω” καλά, έστω κι αν “μέσα” τα πράγματα χειροτερεύουν επικίνδυνα. Ο “εισαγόμενος πληθωρισμός” και η άνοδος των επιτοκίων στάθηκαν ικανά να καταποντίσουν την επίφαση της ισχυρής οικονομίας. Η τακτική του “μέσα” και του “έξω” είναι παλιά και δοκιμασμένη. Το θέμα είναι ότι ο Έλληνας βαρέθηκε να πληρώνει το λογαριασμό. Ή σωστότερα, δεν έχει άλλα να πληρώσει. Όσο για εμάς το θέμα είναι ότι πρέπει να προασπίσουμε την ακεραιότητα μας απέναντι σε εκείνους που είτε έχουν ασθενή μνήμη, είτε δεν έχουν «συνείδηση».(2)
Να τελειώσω λέγοντας ότι αξιοποίησα παλιές πολιτικές αναλύσεις, προκειμένου να καταδείξω, όχι το γνωστό «εγώ τα έλεγα και τότε πριν συμβούν», ούτε ότι «αυτά έλεγα και τότε και το πολιτικό σύστημα επιχείρησε αναποτελεσματικά να με εξοντώσει». Αυτά τα έχει κρίνει και θα τα κρίνει η ιστορία και οι εξελίξεις. Θέλω να καταδείξω ότι η πατρίδα μας, μετά από δώδεκα χρόνια μνημονιακής προσαρμογής, οικονομικής αφαίμαξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, ξενιτεμού χιλιάδων παιδιών, και άλλα πολλά που γνωρίσαμε όλοι και όλες, πλέει και πάλι ολοταχώς για τα βράχια. Με δεδομένο ότι η ψυχή και η τσέπη του Έλληνα έχουν στραγγίξει, καλώ τους υπεύθυνους σε εγρήγορση και αφύπνιση. Τους ευσυνείδητους ασφαλώς και όχι τους κλέφτες και ψεύτες της πολιτικοεπιχειρηματικής διαπλοκής.

(1)Απόσπασμα ομιλίας κατά την συζήτηση του Σχεδίου του Προϋπολογισμού έτους 2008, Δεκέμβριος 2007
(2)Άρθρο στην Ημερησία, Αύγουστος 2008